In vitro: Jak naprawdę wyglądają twoje zarodki? Klasyfikacja zarodków i ocena ich jakości
Jednym z elementów codziennej pracy embriologów jest ocena rozwoju zarodków na poszczególnych etapach ich inkubacji. Małgorzata Wójt i Agata Olborska z Laboratorium embriologicznego w Salve Medica tłumaczą podczas webinaru Egg Donation Friends, na czym polega klasyfikacja zarodków i ocena ich jakości. Starają się pomóc zrozumieć wszystkie skomplikowane terminy i wyniki z dziedziny embriologii, które są kluczowe dla powodzenia procedury in vitro.
Jajo (lub oocyt – w terminologii medycznej) jest najważniejszym czynnikiem rozwoju embrionalnego. Może się zdarzyć, że dobrze wyglądający oocyt nie zawsze zamienia się w dobrą blastocystę. Przyczyny tego są różne i mogą obejmować jakość nasienia oraz kompetencje genetyczne samego zarodka. Małgorzata Wójt, kierownik Laboratorium embriologicznego w Salve Medica, przyznaje jednak, że im lepszy oocyt, tym wyższa jakość blastocysty. – Jeśli chodzi o nieprawidłowy oocyt, prawie zawsze skutkuje to słabym zarodkiem i słabym rozwojem aż do stadium blastocysty – mówi.
Źródło: www.eggdonationfriends.com #IVFWEBINARS
In vitro: Klasyfikacja zarodków i ocena jakości zarodków
Pierwszego dnia po prawidłowym zapłodnieniu lub ICSI obserwujemy, że oocyt ma dwa ciała polarne i dwa pronucleai. Dla embriologów najważniejszy jest nukleiod – mała struktura wewnątrz jąderka. Jego struktura i rozmieszczenie w jądrach ma kluczowe znaczenie dla rozwoju zarodka. Według Małgorzaty Wójt pierwszy dzień jest ważny, ponieważ później nie można ocenić nieprawidłowości nawożenia. A nienormalne zapłodnienie powoduje zaburzenia genetyczne. – Niestety genetycznie zaburzone zarodki mogą rozwinąć się w zdrowe blastocysty; nie urodzą jednak zdrowego dziecka – mówi ekspertka.
W celu wsparcia swojej pracy embriolodzy używają systemu poklatkowego. Jest to nowoczesny inkubator z wbudowaną kamerą i oprogramowaniem do gromadzenia dużej ilości danych podczas hodowli zarodków. Monitorowanie zarodków poklatkowych umożliwia ciągłą i nieinwazyjną obserwację zarodków bez konieczności usuwania zarodka z optymalnych warunków hodowli. Daje to embriologom więcej informacji. Na przykład pozwala na dokładniejszą ocenę morfologiczną i pomaga w identyfikacji zarodków o wyższym potencjale implantacji.
Podczas webinaru Agata Olborska opowiada, co dzieje się w trzeciej dobie od zapłodnienia, gdy napotykamy zarodek w stadium dekoltu. – Ocena jakości zarodków 3. dnia jest ważna, aby wybrać zarodek najwyższej jakości do transferu. Ocena oparta jest na numerze komórki i morfologii komórki. Ważne jest, aby pacjent wiedział, że różne laboratoria stosują różne standardy oceny – tłumaczy embriolog.
Najczęstszą ocenę punktacji dla etapu blastocysty opracowali Gardner i Schoolcraft. Opiera się na dwóch głównych kryteriach: stanie ekspansji blastocysty i konsystencji wewnętrznej masy komórek i komórek trofektodermy.
Skala oceny zarodka na etapie blastocysty ma 3 stopnie, od A, który jest najlepszy, do C – co oznacza najgorszy. Możemy również wyróżnić 4 główne stany ekspansji blastocysty: wczesną blastocystę (1), blastocystę (2), pełną blastocystę (3) i rozszerzoną blastocystę z cienką strefą pellucida (4). Jeśli blastocysta zacznie się wykluć – uwolni się ze strefy pellucida – możemy opisać dwa kolejne stopnie: wylęgową blastocystę (5) i wyklutą blastocystę (6).
Ocena sekwencyjna zarodków
Innym sposobem oceny zarodków jest ocena sekwencyjna. Po 18–19 godzinach od ICSI embriolodzy oceniają obecność i jakość przedjądrzy. Zarodek, który przypada 25–26 godzin po ICSI, powinien zostać podzielony na dwie komórki. Po 42–44 godzinach w zarodku powinny być widoczne co najmniej 4 blastomery, a 66–68 godzin po ICSI, liczba ta powinna wzrosnąć do 8. Po upływie 90–92 godzin od wykonania ICSI zarodek powinien mieć etap morula. Po 106-108 godzinach – osiąga stadium blastocysty.
Agata Olborska podkreśla, że ocena zarodka przeprowadzona przez embriologa jest kluczem do wyboru najlepszego zarodka do transferu. Jednak embriolodzy powinni powstrzymać się od przekreślenia szansy na stadium blastocysty z powodu mniej niż idealnego rozwoju zarodka.
Transfer – w której dobie rozwoju zarodka jest najlepszy
Małgorzata Wójt zadaje najważniejsze pytanie, jakie zadają sobie wszyscy embriolodzy – czy lepiej przenosić zarodki na etapie rozszczepiania, czy na blastocystę? Odpowiedź wydaje się prosta.
– Wykonanie transferu blastocysty jest bardziej korzystne, ponieważ ocena morfologiczna zarodka dnia 3 ma ograniczoną wartość predykcyjną dla dalszego rozwoju zarodka. Utrzymanie kultury zarodka do 5 dnia pozwala na prawidłową identyfikację zarodków najlepszej jakości. To z kolei skutkuje najwyższym prawdopodobieństwem powodzenia implantacji – mówi embriolog.
Klasyfikacja zarodków i transfer – PYTANIA PACJENTÓW
Odpowiada Małgorzata Wójt, starszy embriolog kliniczny, Kierownik laboratorium embriologicznego w Salve Medica.
1. Mam zarodki o klasie 5BB. Co to dokładnie znaczy i jaki może być mój wskaźnik sukcesu przy tej gradacji?
Odpowiedź: Jest to wylęgowa blastocysta. Może nie jest najwyższej jakości, ale jeśli jest to embrion z dnia 5, to jest całkiem niezły. Ale wskaźnik sukcesu zależy nie tylko od jakości blastocysty. Zależy to również od endometrium pacjenta i jego wieku.
2. Miałam dzisiaj transfer 6BB. Lekarz powiedział, że jest to zarodek bardzo dobrej jakości. Czy to prawda?
Odpowiedź: Może nie jest to zarodek bardzo dobrej jakości, ale nadal dobry. Stopień 6 oznacza, że wykluł się ze strefy pellucida.
3. Jaka jest maksymalna ocena dla zarodka?
Odpowiedź: Stopień 6 to całkowicie wykluta blastocysta. Gdy możemy ocenić masę komórek wewnętrznych i trofektodermę, AA jest najwyższą jakością.
4. A co z zamrożonymi zarodkami? Czy jest przeprowadzana kolejna ocena tuż przed przeniesieniem?
Odpowiedź: Nie, ocena jest taka sama. Obecnie wiele klinik stosuje witryfikację zamrożonego zarodka. Witryfikacja jest bardzo bezpiecznym sposobem zachowania zarodka, ponieważ nie zmienia jakości zarodka. Należy jednak pamiętać, że jeśli rozmrozimy zarodek np. 5 lub 6 godzin przed transferem, blastocysta może rosnąć i rozszerzać się, aby ocena mogła ulec zmianie. Na przykład, kiedy wykonujemy szklistość blastocysty na etapie 2AA i pozostawiamy ją w inkubatorze na 6 godzin, może to być na etapie 3AA, kiedy ją przenosimy. I to jest normalne.
5. Czy całkowicie wykluty embrion nie jest najlepszy do natychmiastowej implantacji?
Odpowiedź: To bardzo trudne pytanie. Oczywiście jest całkowicie gotowy do implantacji, ale nie jest to bardzo bezpieczna sytuacja. Należy pamiętać, że kiedy embrion jest całkowicie wykluty, jest bardzo wrażliwy. I wtedy transfer powinien być zapewniony bardzo ostrożnie.
6. Co można zrobić, aby pomóc w implantacji po transferze zarodka?
Odpowiedź: Po pierwsze, w naszej klinice (Salve Medica – przyp. red.) bardzo często używamy kleju do zarodków. Jest to specjalny środek bogaty w kwas hialuronowy, który pomaga w implantacji zarodka. Po drugie, wykonujemy wykluwanie laserowe.
Więcej pytań i odpowiedzi na ten temat znajduje się na www.eggdonationfriends.com >>>TUTAJ.
Małgorzata Wójt – Kierownik laboratorium embriologicznego w Salve Medica. Specjalizuje się w procedurach wspomaganego rozrodu. Ukończyła cykl szkoleń i warsztatów w Polsce i na świecie, w tym certyfikat ESHRE starszego embriologa klinicznego, który uprawnia embriologa klinicznego do wykonywania ćwiczeń we wszystkich krajach europejskich.
Agata Olborska – młodszy embriolog w Salve Medica. Absolwentka Wydziału Analityki Medycznej na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Członek ESHRE.
POLECAMY TAKŻE: In vitro przed i po 40-tce. Co zrobić, żeby się udało?
Dodaj komentarz