Badania i normy: Progesteron – jeden z najważniejszych hormonów jajników

Progesteron to jeden z najważniejszych hormonów wydzielanych przez jajniki. Jego poziom zależny jest od fazy cyklu kobiety. Jest produkowany przez powstałe z pęcherzyka jajnikowego (pęcherzyka Graffa) ciałko żółte, a w późniejszym etapie ciąży produkowany przez łożysko.

Odpowiada za właściwe przygotowanie śluzówki na przyjęcie zarodka, utrzymuje ciąże, a spadek jego stężenia wywołuje miesiączkę. Stężenie progesteronu w pierwszej fazie cyklu jest niskie. Dopiero nieznaczny wzrost, można zaobserwować na ok. półtora doby przed owulacją, aby osiągnąć swój szczyt stężenia (dzięki produkcji progesteronu) przez powstające ciałko żółte, w 7-8 dniu po owulacji. Jeśli nie doszło do ciąży, ciałko żółte zanika, w innym przypadku jego czynność zostaje podtrzymana przez rosnące stężenie gonadotropiny kosmówkowej. Między 8 a 10 tyg. ciąży ciałko żółte zanika, a łożysko staje się jedynym źródłem progesteronu w organizmie.

Progesteron wzrasta stopniowo. Wyższy progesteron zazwyczaj mówi o większym bezpieczeństwie ciąży, jednakże nauka nie jest w stanie podać norm stężenia progesteronu, na podstawie których można by wyrokować co do dalszego przebiegu ciąży, ponieważ, są przypadki, że nawet przy bardzo niskich stężeniach ciąża rozwija się prawidłowo. Dlatego badanie te wykonuje się w celu monitorowania wczesnej ciąży. Poza tym, wysokie stężenie progesteronu może świadczyć o ciąży mnogiej.
 
Progesteron jest hormonem steroidowym syntetyzowanym. U kobiet progesteron powstaje w małych ilościach w nadnerczach. U mężczyzn niewielkie ilości progesteronu powstają w jądrach i nadnerczach.

Kiedy wykonać badanie progesteronu?

• w diagnostyce niepłodności kobiet
• hipogonadyzm u kobiet
• monitorowanie przebiegu ciąży
• monitorowanie owulacji

Jak przygotować się do badania?

U mężczyzn krew pobierana się jednokrotnie. U kobiet zalecane jest kilkukrotne pobranie krwi w różnych fazach cyklu miesięcznego.

Witaminy, oraz suplementy diety, mogą mieć wpływ na wynik badania.

Poziom progesteronu

U kobiet stężenie progesteronu  zależne jest od fazy cyklu w którym się znajduje. 

• w fazie folikularnej cyklu jajnikowego: 0,28-0,72  ng/ml
• w okresie okołoowulacyjnym: 0,64-1,63 ng/ml
• w fazie lutealnej cyklu jajnikowego: 4,71-18,0 ng/ml
• w okresie menopauzy: 0,07-1,25 ng/ml

U mężczyzn:

• 0,2-1,38 ng/ml

Interpretacja wyniku badania stężenia progesteronu

Wzrost stężenia progesteronu może mówić o:

• guzy jajnika, jąder, nadnercza,
• torbielach jajnika,
• niewydolności wątroby.

Spadek stężenia progesteronu może mówić o:

• poronieniu,
• braku owulacji,
• zatruciu ciążowym,
• zaburzeniu funkcji łożyska,

Polecamy także:

Badania i normy: Beta hCG – Sprawdź, czy jesteś w ciąży!

Badania i normy: Za wysoka prolaktyna wpływa na brak ciąży

Badania i normy: TSH, FT3, FT4 – sprawdzamy hormony tarczycy

Sonia Młodzianowska