Ponad 70% matek, które urodziły w Polsce dziecko w latach 2019-2024, nie przeszło obowiązkowej oceny ryzyka depresji okołoporodowej, co ujawnia badanie przeprowadzone przez psycholożkę Elenę Miś w okresie od 18 lipca do 18 sierpnia 2024 roku.
Dodatkowo, aż 76% kobiet, które doświadczyły straty dziecka, nigdy nie zostało poinformowanych o możliwości skorzystania z opieki psychologicznej, jak wynika z analizy ankiet.
Badanie zostało przeprowadzone na podstawie ankiety. Dokument wypełniły 642 kobiety, które rodziły w latach 2019-2024, kiedy obowiązywały standardy opieki okołoporodowej w Polsce.
„To kolejny przypadek, kiedy matki w Polsce wskazują na poważne braki w systemie opieki nad rodzącymi kobietami” – mówi psycholożka Elena Miś, cytowana w informacji prasowej przesłanej PAP.
Wcześniej psycholożka przeprowadziła badanie, w ramach którego zastosowano ankietę osobową oraz test PHQ-9, standardowe narzędzie do przesiewowego badania depresji. W badaniu wzięło udział ponad 2,5 tysiąca matek dzieci w różnym wieku, z czego aż 76% powinno otrzymać skierowanie do psychiatry.
„Te dane to nie tylko statystyki, ale historie kobiet, których zdrowie psychiczne zostało zaniedbane” – podkreśliła Miś.
Nieleczona depresja okołoporodowa
Depresja okołoporodowa, która może wystąpić zarówno w trakcie ciąży, jak i po porodzie, dotyka od 13 do 19% kobiet. Typowe objawy zaburzenia to obniżony nastrój, trudności ze snem, zaburzenia łaknienia, poczucie winy, niska samoocena, myśli samobójcze, lęki itd. Szacuje się, że nawet co druga z nich nie szuka pomocy specjalisty.
Nieleczona depresja poporodowa ma poważne konsekwencje, wpływając negatywnie zarówno na zdrowie psychiczne matek, jak i rozwój ich dzieci. Może powodować zaburzenia emocjonalne i społeczne u dzieci, które utrzymują się od okresu niemowlęctwa do wieku szkolnego, a także zakłócać relacje partnerskie i rodzinne. Badania wskazują, że kobiety, które doświadczyły depresji poporodowej, mają o 50-62% wyższe ryzyko nawrotu depresji w przyszłości.
Depresja poporodowa nie może być zaniedbywana, wymaga leczenia psychoterapeutycznego i farmakologicznego.
Standardy opieki okołoporowodej w Polsce
Od 1 stycznia 2019 roku obowiązuje standard organizacyjny opieki okołoporodowej (Dz.U. z 2018 r. poz. 175), który nakłada obowiązek dwukrotnej oceny ryzyka depresji i nasilenia jej objawów w czasie ciąży: między 11. a 14. tygodniem oraz między 33. a 37. tygodniem. Po porodzie położna jest również zobowiązana do oceny stanu psychicznego matki, w tym ryzyka wystąpienia depresji poporodowej.
Standard opieki okołoporodowej jasno wskazuje, że w szczególnych przypadkach, takich jak rozpoznanie u dziecka ciężkiej choroby lub wady wrodzonej podczas ciąży, poronienie, narodziny martwego dziecka, czy urodzenie dziecka chorego lub z wadami, matce powinna być jak najszybciej zapewniona możliwość skorzystania z pomocy psychologicznej.
Wyniki ankiety budzą tym większy niepokój, gdyż ponad 70% matek, które urodziły dziecko w Polsce w latach 2019-2024, nie miało przeprowadzonej obowiązkowej oceny ryzyka depresji okołoporodowej, a 76% kobiet po stracie dziecka nie zostało poinformowanych o dostępnej pomocy psychologicznej.
Psycholożka Miś podkreśliła, że brak dostępu do wsparcia psychologicznego w obliczu tak trudnego doświadczenia, jakim jest utrata ciąży, może prowadzić do długotrwałych problemów emocjonalnych i psychicznych.
Petycja do Ministerstwa Zdrowia
W odpowiedzi na te wyzwania psycholożka kilkanaście tygodni temu przygotowała petycję skierowaną do Ministerstwa Zdrowia, w której domaga się wprowadzenia obowiązkowego wsparcia psychologicznego dla kobiet w ciąży, połogu oraz po stracie dziecka.
Petycję podpisało już niemal 26 tysięcy osób, a wiele matek podzieliło się swoimi doświadczeniami braku wsparcia psychologicznego w tych trudnych momentach i jego negatywnym wpływem na ich zdrowie psychiczne. W realizację zmian systemowych zaangażowały się również organizacje pozarządowe, takie jak Fundacja Zdrowego Postępu i Fundacja Małych Serc “Ośmiorniczki dla Wcześniaków”.
„Zdrowie psychiczne kobiet w ciąży, połogu i po stracie w Polsce nie jest traktowane z należytą uwagą. Matki, które zostały pominięte przez system, często muszą radzić sobie same, nie zdając sobie sprawy, że potrzebują pomocy psychologicznej czy psychiatrycznej. Tymczasem skala depresji okołoporodowej rośnie i staje się chorobą cywilizacyjną. Dlatego konieczne jest zapewnienie im obowiązkowego wsparcia psychologicznego w tych kluczowych momentach życia” – skomentowała Joanna Bogdanowicz-Antos, prezeska Fundacji Zdrowego Postępu.
Ankieta serwisu Plodnosc.pl i Fundacji poMOC dla Płodności
Każda zmiana życiowa, czy pozytywna czy negatywna, może być źródłem stresu i obciążenia emocjonalnego dla kobiety. Szczególnie okołoporodowe zaburzenia psychiczne należą do wciąż zaniedbanych tematów w Polsce.
Mając na uwadze ogromną potrzebę wsparcia zdrowia psychicznego kobiet, przygotowaliśmy dla naszych czytelniczek ankietę, w której chcemy zapytać Was o Wasze potrzeby i odczucia w kontekście niezbędnego wsparcia psychicznego. Jakie wsparcie jest potrzebne kobietom w ciąży czy po porodzie? Czy po doświadczeniu straty czułyście się zaopiekowanie? Czy wiesz co to jest depresja poporodowa? Jakie emocje towarzyszyły Ci podczas przedłużających się starań o ciążę?
Będziemy wdzięczni za podzielenie się Waszymi odpowiedziami, uwagami i komentarzami, które pozwolą nam zapoznać się głębiej z problemem. Ankieta jest anonimowa. Dzięki odpowiedziom będziemy mogli aktywnie wesprzeć zdrowie psychiczne kobiet w Polsce. Z góry dziękujemy!
Źródło: PAP
Dodaj komentarz