Dla wielu par starania o dziecko to długa i trudna droga, pełna nadziei, ale też rozczarowań. Gdy kolejne próby in vitro nie przynoszą efektu, a rezerwa jajnikowa jest zbyt niska, współczesna medycyna oferuje inne rozwiązania – adopcję komórek jajowych lub adopcję zarodków. To metody, które pozwalają spełnić marzenie o rodzicielstwie mimo ograniczeń biologicznych. Choć dla niektórych brzmią obco, coraz częściej stają się realną szansą na ciążę, poród i wychowanie upragnionego dziecka. Czym różnią się te dwie procedury i kiedy warto je rozważyć?
Co to znaczy „adopcja komórek” lub „adopcja zarodków”?
Współczesna medycyna rozrodu daje różne możliwości zostania rodzicem – nawet wtedy, gdy nie jest możliwe wykorzystanie własnych komórek jajowych lub nasienia.
- Adopcja komórek jajowych – to procedura, w której inna kobieta (dawczyni) oddaje swoje komórki jajowe, które następnie są zapładniane nasieniem partnera pacjentki. Ciąża przebiega u biorczyni.
- Adopcja zarodków – polega na transferze gotowego już zarodka (pochodzącego z komórki jajowej i nasienia innych osób – np. par, które zakończyły już leczenie in vitro i oddają swoje zarodki anonimowo innym parom).
To dwie różne formy wsparcia, ale łączy je jedno: umożliwiają spełnienie marzenia o rodzicielstwie, nawet gdy inne opcje zawiodły.
Kiedy rozważa się adopcję komórki lub zarodka?
Wskazania medyczne:
- Niewydolność jajników (POI) – przedwczesne wygasanie funkcji jajników, czasem nawet przed 35. rokiem życia
- Bardzo niskie AMH i brak odpowiedzi na stymulację hormonalną
- Brak komórek po punkcji lub ich bardzo zła jakość (np. przy powtarzających się nieudanych IVF)
- Nosicielstwo chorób genetycznych – gdy kobieta nie chce ryzykować przekazania mutacji potomstwu
- Wiek powyżej 43–45 lat – wiele klinik nie wykonuje IVF z własnymi oocytami po 43 r.ż. z uwagi na bardzo niską skuteczność
Adopcja zarodka jest często opcją dla par, u których żadne z partnerów nie może wykorzystać własnych gamet, lub przy nawrotowych niepowodzeniach IVF z niejasną przyczyną.
Skuteczność – czy takie leczenie daje dobre efekty?
Tak. Sukces ciążowy przy adopcji komórek jajowych lub zarodków jest zazwyczaj wyższy niż przy in vitro z własnymi komórkami u pacjentek po 40. r.ż.
- Ciąża kliniczna – 50–65% na transfer
- Urodzenie dziecka – ok. 40–50% na próbę
Dlaczego? Bo dawczynie komórek to zwykle młode, zdrowe kobiety, których oocyty są lepszej jakości niż te u kobiet 40+.
A co z epigenetyką?
Jednym z najczęstszych pytań pacjentek jest: „Czy dziecko będzie miało ze mną coś wspólnego, skoro to nie moja komórka?”
Odpowiedź: Tak. I to nie tylko emocjonalnie.
Epigenetyka to nauka, która mówi o tym, jak środowisko (również środowisko macicy!) wpływa na ekspresję genów. Choć DNA pochodzi od dawczyni, to Twoje ciało jako przyszłej mamy ma ogromny wpływ na rozwój dziecka – od rozwoju mózgu, przez układ odpornościowy, aż po styl metabolizmu.
Noszenie dziecka w ciąży to aktywna biologiczna rola – mama „przepisuje” instrukcje działania jego genów przez sygnały hormonalne, immunologiczne i środowiskowe.
Kwestie emocjonalne i moralne – o czym warto pomyśleć?
Adopcja komórki lub zarodka może budzić wątpliwości:
„Czy poczuję, że to moje dziecko?”
„Czy partner je pokocha?”
„Co powiemy dziecku?”
To naturalne pytania – i nie ma na nie jednej odpowiedzi. Ale wiele kobiet mówi po czasie:
„Wystarczył jeden ruch w brzuchu, bym wiedziała, że to moje dziecko.”
Ważne jest, by:
- mieć wsparcie psychologa, jeśli pojawiają się trudne emocje,
- szczerze rozmawiać z partnerem,
- przemyśleć, czy i jak będziecie mówić dziecku o jego początkach (specjaliści coraz częściej zalecają szczerość – w wieku i formie dostosowanej do dziecka).
Czym się różni adopcja komórki od adopcji zarodka?
| Cecha | Adopcja komórki jajowej | Adopcja zarodka |
| Geny matki | brak | brak |
| Geny ojca | tak | brak |
| Kiedy powstaje zarodek? | W laboratorium, po połączeniu komórki dawczyni z nasieniem | Już gotowy, powstały wcześniej |
Jak wygląda procedura?
- Konsultacja medyczna i kwalifikacja do procedury
- Wybór dawczyni lub zarodka – anonimowy, ale z dopasowaniem cech fenotypowych
- Przygotowanie endometrium biorczyni (leczenie hormonalne)
- Transfer zarodka – jak przy klasycznym IVF
- Test ciążowy po 9-10 dniach
Podsumowanie
Adopcja komórki jajowej lub zarodka to nie rezygnacja z bycia biologiczną matką, lecz inna droga do tego, by dać życie. Dzięki rozwojowi medycyny, epigenetyce i indywidualnemu podejściu, wiele par, które już straciły nadzieję, dziś tuli swoje dzieci.
To temat, który zasługuje na rozmowę pełną szacunku, zrozumienia i faktów – bez tabu, wstydu czy ocen.
________________________________________________________________________________________________________________
Dr Estera Kłosowicz – lekarz specjalista położnictwa i ginekologii, a także dietetyk kliniczny, androlog oraz dyplomowany lekarz Medycyny Estetycznej.Ukończyła Wydział Lekarski Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, zarówno na kierunku lekarskim, jak i dietetyce. W 2022 roku obroniła tytuł doktora nauk medycznych.
Na co dzień pomaga osobom zmagającym się z problemami płodności – kompleksowo, cierpliwie i z ogromnym zaangażowaniem. Zajmuje się szeroko pojętą endokrynologią ginekologiczną – od zaburzeń miesiączkowania, przez dobór antykoncepcji, po wsparcie hormonalne w okresie menopauzy. Od 2021 roku jest właścicielem prywatnego, specjalistycznego centrum medycznego EsterClinic w Jaworznie.
Autorka e-booka „Płodnościobook” – przewodnika dla par, które chcą lepiej zrozumieć swoją płodność i świadomie podejść do starań o dziecko. Dostępny tu: https://www.esterclinic.pl/produkt/ester-plodnosciobook/
Artykuł sponsorowany
Dodaj komentarz