Pieluszkowe zapalenie skóry – stan zapalny skóry, który pojawia się w miejscach znajdujących się pod pieluszką. Jest to jedno z najczęściej występujących schorzeń u niemowląt i małych dzieci. Jego objawy to zaczerwienienie, maceracja naskórka, obrzęk i nadżerki, które bardzo często powodują ból. W leczeniu pieluszkowego zapalenia skóry istotną rolę odgrywa właściwa pielęgnacja.
Czym jest pieluszkowe zapalenie skóry?
Pieluszkowe zapalenie skóry (PZS) jest stanem zapalnym pojawiającym się w miejscach na skórze, które stykały się z pieluszką. Najczęściej obserwuje się je u niemowląt między 7. a 12. miesiącem życia. Uważa się, że każde dziecko przynajmniej raz w życiu przechodzi pieluszkowe zapalenie skóry.
Przyczyny pieluszkowego zapalenia skóry
Na przyczyny pieluszkowego zapalenia skóry składa się wiele czynników, a u każdego dziecka na pierwszy plan wysuwa się inny. Dlatego bardzo ważne jest obserwowanie swojego malucha i eliminowanie z otoczenia tego, co szkodzi jego delikatnej skórze.
Pieluszkowe zapalenie skóry może być wywołane przez:
- pocieranie skóry przez pieluszkę,
- kontakt skóry z wilgotnym środowiskiem,
- długotrwały kontakt skóry z moczem lub kałem,
- substancje chemiczne znajdujące się w pieluszce, chusteczkach lub kosmetykach,
- niedostateczną higienę,
- długotrwałą antybiotykoterapię,
- alergię kontaktową.
Pieluszkowemu zapaleniu skóry sprzyja także zmiana pH skóry, która jest charakterystyczna dla dzieci niedożywionych z powodu zespołu złego wchłaniania oraz chorujących na mukowiscydozę.
Polecamy: Higiena intymna u dziewczynek – koniecznie trzeba to wiedzieć
Jak rozpoznać pieluszkowe zapalenie skóry?
Pieluszkowe zapalenie skóry można rozpoznać na podstawie charakterystycznych objawów. Pojawiają się one w miejscach, które stykały się z pieluszką, czyli na pośladkach, udach, w pachwinach, szparze pośladkowej oraz okolicy narządów intymnych. Ich nasilenie może być różne.
Pierwsze objawy pieluszkowego zapalenia skóry to zaczerwienienie i podrażnienie, którym towarzyszy nadmierne łuszczenie się naskórka. Brak interwencji powoduje, że stan zapalny zaostrza się zaledwie w kilka dni. Wówczas pojawiają się inne objawy pieluszkowego zapalenia skóry:
- obrzęk skóry,
- zmiany skórne: grudki, pęcherzyki, nadżerki,
- świąd i pieczenie zmian skórnych,
- tkliwość zmienionych chorobowo miejsc.
Zmiany skórne w przebiegu pieluszkowego zapalenia skóry bardzo często ulegają zakażeniu bakteryjnemu lub grzybiczemu, czego efektem jest nasilenie się objawów, a także pojawienie się krostek i żółtych strupków.
Polecamy: Higiena intymna chłopców – jak pielęgnować i jakie są najczęstsze dolegliwości?
Co robić, kiedy pojawi się pieluszkowe zapalenie skóry?
Rodzice, którzy podejrzewają u swojego dziecka pieluszkowe zapalenie skóry powinni zwrócić szczególną uwagę na higienę intymną i pielęgnację maluszka. Najważniejsze zasady to:
- Zmieniaj pieluszkę zawsze wtedy, kiedy jest taka potrzeba, ale nie rzadziej niż co 2-3 godziny.
- Przy każdej zmianie pieluszki umyj pośladki i okolice intymne ciepłą wodą, delikatnie osusz (bez pocierania) i posmaruj cienką warstwą tłustego kremu z lanoliną, alantoiną lub wazeliną.
- Za każdym razem staraj się zostawiać dziecko na 10-15 minut bez pieluszki.
- Nie stosuj zasypki w połączeniu z oliwką, ponieważ mogą one dodatkowo podrażnić skórę.
- Zrezygnuj z chusteczek nawilżających.
Jeżeli powyższe działania nie przynoszą oczekiwanych efektów, a objawy pieluszkowego zapalenia skóry nasiliły się, należy skontaktować się z lekarzem. Specjalista może zdecydować o konieczności włączenia maści sterydowych, leków przeciwhistaminowych lub antybiotykoterapii. Leczenie pieluszkowego zapalenia skóry ma na celu złagodzenie dolegliwości, zmniejszenie stanu zapalnego i regenerację naskórka.
Zapamiętaj: pieluszkę trzeba zmieniać po każdym załatwieniu się dziecka, ale nie rzadziej niż co 2-3 godziny.
Zapobieganie pieluszkowemu zapaleniu skóry
Pieluszkowe zapalenie skóry to schorzenie, które lubi nawracać, dlatego ogromne znaczenie mają działania profilaktyczne. Przede wszystkim przy każdej zmianie pieluszki oraz kąpieli maluszka należy zwracać uwagę na stan skóry pośladków i okolic intymnych. Wczesne zaobserwowanie i leczenie zmian pozwala zaoszczędzić dziecku niepotrzebnego cierpienia.
Profilaktyka pieluszkowego zapalenia skóry obejmuje:
- właściwą higienę okolic intymnych (częsta zmiana pieluszki, podmywanie okolic intymnych, stosowanie kremów oraz wietrzenie pośladków),
- dobór odpowiednich kosmetyków do pielęgnacji oraz produktów do prania (hipoalergiczne środki, pozbawione substancji chemicznych, sztucznych barwników i konserwantów),
- stosowanie dobrych pieluszek (bez gumy, plastiku, ceratki i substancji zapachowych).
Profilaktyka pieluszkowego zapalenia skóry obejmuje także zapobieganie biegunkom, co może wiązać się ze zmianą diety maluszka. Zawsze należy robić to w porozumieniu z lekarzem.
Polecamy: Przewijanie noworodka – instruktaż krok po kroku