Słowo oncofertility to nie ma jeszcze odpowiednika w polskim słowniku. Oncofertility to program bankowania komórek rozrodczych w przypadku osób dotkniętych chorobą nowotworową, którego celem jest umożliwienie posiadania dziecka w przyszłości. Jak przebiega procedura i dlaczego warto przechowywać komórki rozrodcze?
Kto może skorzystać z procedur zabezpieczenia płodności?
Program oncofertility kierowany jest do wszystkich osób, które mają zdiagnozowaną chorobę onkologiczną. Każdy człowiek powinien mieć szansę na posiadanie własnego biologicznie potomstwa. Program skierowany jest zarówno do kobiet, jak i mężczyzn.
Komórki jajowe można zbankować już od 16. roku życia, a nasienie od 14-15 roku życia. W przypadku, gdy osoba jest niepełnoletnia konieczna jest zgoda pacjenta jak i rodziców lub opiekuna prawnego.
Dlaczego warto przechować komórki jajowe?
Leczenie radiologiczne czy chemioterapia niszczą nie tylko komórki rakowe, ale też inne tkanki, w tym komórki rozrodcze. Dzięki dostępności metod zabezpieczenia płodności osoby z chorobą nowotworową nie muszą wybierać między leczeniem, a możliwością posiadania dziecka w przyszłości. Program to rozwiązanie, które umożliwia spełnienie marzenia o rodzinie po zakończeniu terapii. Wówczas, po zachowaniu karencji, możliwe jest rozpoczęcie starań o dziecko. Trzeba jednak pamiętać, że trzeba być pod kontrolą lekarza i poinformować go o takim zamiarze. Będzie on w stanie przedstawić ewentualne ryzyka naszej decyzji i rozwiać ewentualne wątpliwości.
Jak wygląda procedura oncofertility?
Pierwszym krokiem w programie oncofertility jest konsultacja, podczas której zbierany jest szczegółowy wywiad dotyczący postawionej diagnozy i omawiany jest plan leczenia. Następnie przeprowadza się ocenę płodności pacjentki lub pacjenta. W tym celu u kobiet przeprowadza się badanie rezerwy jajnikowej, wykonując badanie mające na celu określenie poziomu hormonu AMH.
U mężczyzn wykonuje się badanie nasienia mające na celu określenie jakości materiału genetycznego (w tym ilości, jakości i ruchliwości plemników). Na podstawie wyników badań podejmowana jest decyzja czy możliwe jest zabezpieczenie płodności w danym przypadku.
Pobranie materiału genetycznego od mężczyzny jest procedurą nieskomplikowaną i sprowadza się do oddania nasienia do jałowego pojemnika, które następnie trafia do laboratorium. Odpowiednio spreparowane nasienie zostaje poddane procesowi witryfikacji (zamrożeniu) w celu jego zbankowania. Procedurę należy przeprowadzić przed rozpoczęciem leczenia onkologicznego.
W przypadku kobiet proces zabezpieczenia płodności jest nieco bardziej złożony, gdyż jest uzależniony od cyklu miesięcznego. Kobieta jest poddawana stymulacji hormonalnej, by w okresie owulacji uzyskać jak największą liczbę komórek jajowych. Okres stymulacji wynosi około 9 dni, po czym lekarz wyznacza dzień przeprowadzenia punkcji. Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym pod kontrolą USG i polega na pobraniu oocytów z jajnika. Punkcja jest zabiegiem trwającym kilkanaście minut. Pobrany materiał, tak samo jak w przypadku mężczyzn, podlega witryfikacji.
Jak długo można przechowywać komórki rozrodcze w banku
Komórki rozrodcze mogą być przechowywane przez wiele lat. Po rozmrożeniu mogą zostać wykorzystane do przeprowadzenia zabiegu inseminacji lub procedury in vitro. Trzeba pamiętać, że mimo, że przed rozpoczęciem terapii onkologicznej zbankowaliśmy nasz materiał genetyczny, nie zawsze będzie możliwe posiadania potomstwa w przyszłości.
Procedurę oncofertility rozpoczynamy przed przystąpieniem do leczenia i na tym etapie nie mamy jeszcze wiedzy, czy nasza zdolność rozrodcza po zakończeniu leczenia będzie możliwa. Niewątpliwie istotne jest poinformowanie pacjentów o możliwości skorzystania z programu zabezpieczenia płodności. Zwłaszcza w przypadku, gdy choroby onkologiczne dotykają coraz młodsze osoby.
mgr Małgorzata Wójt, kierownik laboratorium embriologicznego Salve Medica, specjalizująca się̨ w procedurach rozrodu wspomaganego. Odbyła szereg szkoleń i warsztatów zarówno w Polsce, jak i na świecie.
Dodaj komentarz