Leczenie onkologiczne może negatywnie wpłynąć na płodność, a nawet uniemożliwić zajście w ciążę. Aby pomóc pacjentom zmagającym się z tym problemem, powstała nowa dziedzina medycyny – oncofertility. O tym, jak łączy ona leczenie onkologiczne i dbanie o płodność, rozmawiamy ze specjalistą ginekologii i położnictwa oraz endokrynologiem, dr n. med. Jarosławem Kaczyńskim z kliniki InviMed.
Jak wygląda zabezpieczenie płodności u kobiet przed leczeniem onkologicznym?
Perspektywa leczenia onkologicznego najczęściej jest szokiem dla kobiety, która jest na etapie starania o ciążę lub planuje powiększenie rodziny w przyszłości. Oncofertility jako dziedzina medycyny przewiduje wtedy wdrożenie procedur, które pozwalają zachować płodności i nie stracić szansy na dziecko.
Wszystko zależy od rozpoznania histopatologicznego choroby nowotworowej. Choroba nowotworowa tarczycy – rak brodawkowaty, pierścioniowaty – to są nowotwory, które mimo terapii nie uszkadzają naszego potencjału prokreacyjnego. Zarówno leczenie operacyjnej, jak i leczenie radiojodem z punktu widzenia rozrodu kobiety jest bezpieczną terapią. Ale jeśli weźmiemy pod uwagę białaczkę, chłoniaki, raka piersi, to terapia jest agresywna. Najczęściej wykorzystujemy środki alkilujące, ponieważ są skuteczne w leczeniu choroby podstawowej. Ale one są też bardzo toksyczne – uszkadzają gonady – wyjaśnia doktor Jarosław Kaczyński.
Ile czasu po leczeniu onkologicznym można starać się o dziecko?
Wznowienie lub rozpoczęcie starań po leczeniu onkologicznym to trudna decyzja. Często zmęczone emocjonalnie pary odkładają ją na później. Wszystko zależy m.in. od intensywności leczenia, stanu zdrowia kobiety czy nawet uwarunkowań psychologicznych.
Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Przede wszystkim, żeby starać się o dziecko, musi być wola – nie tylko kobiety, ale także jej partnera. Nawet jeśli przychodzi para, która jest świadoma, że my chcemy zabezpieczyć zdolności prokreacyjne, to niestety wtedy nie zajmuję się panem. Nie sprawdzam, jakie są parametry nasienia. A może ten pacjent w ogóle nie ma nasienia? To się zdarza. Nie umiemy odpowiedzieć, jakie jest prawdopodobieństwo sukcesu w postaci urodzenia zdrowego dziecka, ponieważ nie znamy parametrów nasienia. Drugi temat jest taki, że pacjentki z chorobą nowotworową – co wiąże się z łańcuchem DNA – mają z założenia niższą rezerwę jajnikową. Jeżeli w populacji jakaś pacjentka ma określoną rezerwę jajnikową, to odpowiednik tej populacji w tym samym biologicznym wieku będzie miał niższe AMH – mówi doktor Kaczyński.
Czy oncofertility wprowadza jakieś rozwiązanie dla kobiet, które są już po leczeniu onkologicznym?
Oncofertility dysponuje metodami leczenia pacjentek, które starają się o dziecko po terapii nowotworowej. Niestety, nie każdy lekarz wskazuje takim kobietom sposoby zabezpieczenia płodności przed leczeniem. Tymczasem wykonane wtedy badania znacznie ułatwiłyby diagnozę i określenie szansy na ciążę.
Jeśli chodzi o pacjentki, które przeszły leczenie onkologiczne, to najczęściej tak jest, że taka pacjentka na wizycie nie ma ze sobą protokołu terapii onkologicznej. Może z punktu widzenia onkologa nie jest to istotne, ale z mojego jest istotne bardzo. Muszę wiedzieć, jakie preparaty były stosowane, bo nie każdy z tych preparatów niesie ze sobą tak samo duże ryzyko uszkodzenia gonad. Jeżeli tego nie mam, to nie mam innej możliwości niż najpierw poprosić o oznaczenie AMH. Statystycznie wiemy, że tylko 20% takich pacjentek ma szansę na zachowanie rezerwy jajnikowej. Ale jest to tylko statystyka. Muszę sprawdzić rezerwę jajnikową, a ona jest zależna od wieku biologicznego pacjentki w momencie, gdy zaczynała chemioterapię i od wartości AMH przed leczeniem – wyjaśnia doktor Jarosław Kaczyński.
ZOBACZ TAKŻE:
Dodaj komentarz