Stulejka u chłopców, jeszcze kilkanaście lat temu bagatelizowana nawet przez pediatrów, może doprowadzić do poważnych konsekwencji. O to, kiedy stan ten wymaga leczenia, i czy zawsze konieczna jest operacja, zapytaliśmy chirurga i urologa dziecięcego, lek. med. Jana Karola Wolskiego.
Stulejka u chłopca – zaniedbany problem
Higiena chłopięcego prącia wzbudzała i wciąż wzbudza wiele wątpliwości. Nawet pediatrzy nieraz podają sprzeczne rady dotyczące odciągania lub nieodciągania napletka u maluszka, który jeszcze nie wykonuje czynności higienicznych samodzielnie. Wszystko to sprawia, że część rodziców liczy, iż problem „sam się rozwiąże”. Niestety, tak się nie dzieje, a nastoletni i młodzi mężczyźni zmagają się z konsekwencjami nieleczonej stulejki.
Stulejka u chłopca wymaga leczenia, jednak w odpowiednim czasie i właściwymi metodami. Do pewnego wieku bowiem – do około 3. roku życia – jest stanem fizjologicznym. Wymaga regularnej higieny – odprowadzania napletka do pierwszego oporu i wymywania gromadzącej się pod nim wydzieliny i moczu. Czynność ta powinna być wykonywana na tyle delikatnie, by nie sprawiać dziecku bólu i dyskomfortu.
Zaniedbania higieniczne często prowadzą do pogorszenia stanu stulejki. Bakterie i wydzielina potęgują stan zapalny, który wpływa na trudność w odprowadzaniu napletka. O konieczności leczenia stulejki jest przekonany lek. med. Jan Karol Wolski – urolog dziecięcy i chirurg, który w swojej praktyce spotyka zarówno małych, jak i dorosłych już pacjentów wymagających interwencji chirurgicznej.
Czy stulejkę trzeba leczyć?
– Stulejka jest stanem patologicznym, w którym nie udaje się swobodnie zsunąć napletka w stronę podstawy prącia poza rowek zażołędny i uwidocznić żołądź. W pierwszym roku życia napletek zsuwa się u około połowy chłopców, w trzecim u 90%, ale 8% sześciolatków i 1% nastolatków ma stulejkę. Przyjęta przez Amerykańska Akademię Pediatrii zasada mówi, że w 4. roku życia napletek powinien być swobodnie zsuwalny poza żołądź – tłumaczy urolog dziecięcy, lek. med. Jan Karol Wolski.
Rozróżniamy stulejkę pierwotną – zwężenie kanału napletka połączone najczęściej z przyklejeniem blaszki wewnętrznej napletka do powierzchni żołędzi (glansu) oraz wtórną – bliznowate zwężenie pozapalne, pourazowe lub w przebiegu zwężającego zapalenia napletka (BXO, balanitis xerotica obliterans).
Stulejka uniemożliwia całkowite opróżnienie z moczu przestrzenni pomiędzy blaszką wewnętrzną napletka i żołędzią – typowa mikcja z balonowato poszerzonym napletkiem, przez co prawidłowa toaleta prącia nie jest możliwa. Zalegający mocz oraz wydzielina gruczołów napletkowych (mastka) są czynnikami promującymi infekcje układu moczowego oraz zapalenie napletka.
Nawroty zapaleń mogą wpłynąć na zaburzenia w obszarze dróg moczowych, a także dróg wyprowadzających plemniki oraz samych jąder. Zatem odległymi konsekwencjami nieleczonej stulejki mogą być zaburzenia funkcji nerek, obniżenie potencjału płodności oraz zaburzenia seksualne związane z dysfunkcją prącia (relatywne skrócenie, zaburzenia erekcji) i funkcji androgennej jąder (pozapalna obniżona synteza testosteronu).
U dorosłych stulejka jest czynnikiem ryzyka raka prącia, wymagającego intensywnego leczenia uro-onkologicznego.
Stulejka u chłopca – jak przebiega leczenie?
Do 3. roku życia stulejka u chłopca nie wymaga żadnych działań. U przedszkolaków sprzyjająca leczeniu jest ciepła kąpiel, po której należy podejmować próby odciągania napletka. Takie domowe sposoby nie zawsze jednak przyniosą spodziewane rezultaty. Wtedy konieczne jest wdrożenie specjalistycznego leczenia.
Zdarza się, że w wyniku różnych czynników odciągalny wcześniej napletek zwęża się, powodując stulejkę. Taki stan może być wynikiem np. przebytych zabiegów urologicznych, nawracających stanów zapalnych czy nieprawidłowego, zbyt mocnego naciągania napletka, prowadzącego do mikrourazów. Mamy wtedy do czynienia z tzw. stulejką wtórną.
Jak wygląda zabieg usuwania stulejki?
– Stulejkę pierwotną u dzieci leczymy, stosując maści sterydowe przez okres 2-3 miesięcy. Stulejkę wtórną leczy się, wykonując operację wycięcia uszkodzonej części napletka (obrzezanie).
Obecnie tradycyjne chirurgiczne zaopatrzenie stulejki (resekcja napletka skalpelem lub nożyczkami, hemostaza z zastosowaniem prądu elektrycznego, zeszycie blaszek napletka klasycznie szwami chirurgicznymi) coraz częściej zastępują specjalnie opracowane urządzenia.Aparat GOMCO czy Winkelmanna zapewnia precyzyjną resekcję i skuteczną hemostazę, najnowszy CIRCCURER dodatkowo zaopatruje linię cięcia specjalnymi metalowymi zszywkami, które samoistnie odpadają po zagojeniu skóry. Ostateczny efekt końcowy operacji obrzezania jest bardzo dobry pod względem funkcjonalnym i estetycznym.
U dzieci wymaga to znieczulenia ogólnego, u młodocianych i dorosłych wykonuje się procedurę w znieczuleniu miejscowym. W obecnym czasie jest to procedura tzw. chirurgii jednego dnia – wyjaśnia dr Jan Karol Wolski.
Co się dzieje, gdy stulejka „przetrwa” aż do dorosłości? Czy wtedy leczenie jest trudniejsze? Kiedy jest ostatni moment na interwencję lekarską?
– Stulejkę leczy się zawsze, niezależnie od wieku, zatem w chwili rozpoznania należy podjąć działania medyczne. U dorosłych leczenie jest z reguły operacyjne, można wykonać je w znieczuleniu miejscowym – dodaje specjalista.
Stulejka u chłopca jest kwestią poważną, jednak jej leczenie przebiega zwykle dość szybko i jest skuteczne. Zdecydowanie lepiej postąpić zgodnie z zaleceniami lekarza, nawet jeśli konieczny będzie zabieg, niż ryzykować, że w dorosłym życiu syna rozwiną się problemy, już nie tak łatwe do rozwiązania.
lek. Jan Karol Wolski – specjalista urologii (FEBU), androlog kliniczny PTA, specjalista chirurgii dziecięcej oraz urologii dziecięcej.
ZOBACZ TAKŻE:
Higiena intymna chłopców – jak pielęgnować i jakie są najczęstsze dolegliwości?
Dodaj komentarz