Celem życia każdego buddysty jest osiągnięcie stanu Buddy. Prowadzą do tego, pełne reguł moralnych, świeckie życie oraz niezwykle ważna dla Tybetańczyków religia. Przeróżne tajemnicze, religijne rekwizyty, których jest tak wiele w Tybecie, odgrywają ważną rolę w drodze do wyzwolenia. Należą do nich m.in. chorągiewki, młynki modlitewne, mandale, male i wiele innych.
Chorągiewki modlitewne
Wszędzie w Tybecie i jego okolicach spotykamy zawieszane w rzędach kolorowe, prostokątne skrawki materiału, zwane chorągiewkami modlitewnymi. Wiszą one w szczególnie świętych miejscach, takich jak świątynie, ołtarze, przełęcze górskie czy święte jeziora. Wyznawcy buddyzmu wieszają je przy wielu ważnych okazjach, jak np. pielgrzymka do świątyni czy szczęśliwe przekroczenie górskiej przełęczy. Świat przyrody „Dachu Świata” ma szczególne znaczenie dla buddystów. Mieszkają tam bowiem tajemnicze siły i duchy, można też znaleźć miejsca dobrych i złych mocy. Wieszanie chorągiewek to w pewien sposób honorowanie tych świętych miejsc. Flagi modlitewne mają 5 kolorów, które symbolizują 5 elementów przyrody, z których składa się świat: czerwony – ogień, niebieski – niebo, zielony – wodę, żółty – ziemię i biały – wiatr i powietrze. Na flagach w języku tybetańskim wypisane są mantry. Mantra to daleki odpowiednik modlitwy chrześcijańskiej. Można ją porównać do modlitwy różańcowej. Sekwencja słów zwana mantrą (np. Om Mani Padme Hum) jest nieustannie, cyklicznie powtarzana. Odmawianie mantry samo w sobie jest dobrym uczynkiem, a także wprowadzamy umysł w stan kontemplacji, który zbliża nas ku samoświadomości. Na flagach częste jest również przedstawianie konia, który symbolizuje siłę i energię życiową. Flagi wiesza się na zewnątrz, w miejscach, gdzie może owiewać je wiatr i „odczytywać” wypisane na nich modlitwy – w pewien sposób może modlić się za nas. Buriaci, zamieszkujący okolice jeziora Bajkał na Syberii, na chorągiewkach wpisują też własne imiona i wieszają je wraz z nadejściem wiosny w świętym miejscu. Wówczas modlitwa jest „odmawiana” w intencji takiej osoby. Flag nigdy się nie zdejmuje, dlatego w niektórych świętych miejscach, np. na przełęczach otaczających świętą górę Kailash, nagromadzone chorągiewki ważą dziesiątki ton.
Staruszkoiwe z młynkami modlitewnymi – Lamayuru – Ladakh/ fot. Tomasz Tułak
Młynki modlitewne
Dobrym buddyjskim uczynkiem, który służy budowaniu dobrej karmy, jest kręcenie młynkiem modlitewnym. Taki młynek to specjalna konstrukcja o walcowatym kształcie, nałożona na trzymany w ręku trzonek. Wewnątrz znajdują się zwinięte w rulon święte teksty z wypisanymi mantrami. Młynkiem zawsze obraca się od lewej do prawej strony, zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Młynki są różnej wielkości od małych, które można trzymać i obracać w ręce, po wielkie kilkumetrowe, które znajdują się w świątyniach lub specjalnych pomieszczeniach. W Tybecie ,,kręci” młynkiem każdy. Często widuje się ludzi, którzy siedzą na ziemi przed świątyniami, trzymając kręcące się młynki. Najwięcej jest wśród nich ludzi starszych, którzy w ten sposób spędzają bardzo dużo czasu. Młynek można zabrać ze sobą na spacer, na spotkanie ze znajomymi albo po prostu kręcić nim w wolnym czasie.
Mala służąca do mantrowania/ fot. Tomasz Tułak
Mala
To rodzaj sznura modlitewnego, przypominającego chrześcijański różaniec. Na sznurek nawleczone są korale, wykonane z drzewa sandałowego, kości, kamieni lub szkła. Używa się jej również podobnie jak różańca do modlitwy – każdy koral to mantra. Mantra to krótka sekwencja świętych słów, werset lub sylaba, która często powtarzana ma moc pomagania człowiekowi w osiągnięciu wyzwolenia. Male spotykamy również w hinduizmie.
wielka Stupa w Nepalu – Bodhnat/ fot. Tomasz Tułak
Stupa We wszystkich krajach tybetańskich można zobaczyć charakterystyczne budowle zwane stupami. Jest nimi usiany praktycznie cały Tybet. Stupa to najprostszy typ budowli sakralnej, najczęściej buddyjskiej, rzadziej dżinijskiej. Wywodzi się ona z Indii – pełni funkcję kaplicy, relikwiarza, budowli o świętym znaczeniu. Buddyjska stupa symbolizuje oświecony stan Buddy, drogę do oświecenia, a zarazem jest symbolem całego wszechświata. Ze względu na swoją budowę jest niezwykle odporna na trzęsienia ziemi. Na terenie Sri Lanki ten typ budowli nosi nazwę dagoby, w Tajlandii to czedi, w Indonezji – candi, w Bhutanie, Nepalu i Tybecie – czorten, a w Mongolii – suburgan. Stupy otaczają świątynie, buduje się je na przełęczach i w miejscach świętych. W dawnych czasach stupy zawierały relikwie lub prochy świętych, królów oraz mnichów. Obecnie jako relikwie umieszcza się w nich zazwyczaj stare sakralne przedmioty: zużyte młynki modlitewne, księgi, figurki buddów. Najcenniejsze są oczywiście relikwie Buddy, np. włosy i zęby Buddy. Budowa stupy to dobry uczynek. Buduje się ją zazwyczaj jako budowlę dziękczynną lub w intencji ważnych spraw życiowych, np. prośba o dobre plony, prośba o dzieci. Stupy mogą być różnej wielkości: od małych kilkucentymetrowych, które odlewa się z gipsu i składa w świętym miejscu jako dar, aż po wysokie, nawet około 100 metrowe budowle, które można spotkać w wielu krajach buddyjskich, takich jak Birma, Sri Lanka czy Tajlandia. Stupę obchodzi się rytualnie, zgodnie z ruchem wskazówek zegara. W zależności od intencji – określoną liczbę razy, zazwyczaj rano i wieczorem. Jest to również miejsce spotkań społeczności buddyjskich. Przed wschodem słońca ludzie pozostawiają swoje obowiązki i ruszają razem okrążać stupę. Trosce o duszę towarzyszą spotkania ze znajomymi, przyjaciółmi i rodziną oraz odrobina zdrowego marszu.
Budowanie Stupy w Kielcach/ fot. Tomasz Tułak
Po wielu latach spędzonych w krajach buddyjskich, a szczególnie po wielu wyprawach do Ladakhu w Indiach, zwanego Małym Tybetem, zdecydowaliśmy się wybudować stupę w Górach Świętokrzyskich. Chcieliśmy w ten sposób oddać hołd dalekiej Azji i Himalajom. Pod patronatem Om Tramping Klub spotkaliśmy się w tym celu z naszymi przyjaciółmi w Kielcach. Praca ekipy budowlanej trwała dwa dni. Pod czujnym okiem naszej przyjaciółki – inżyniera budownictwa, stanęła masywna, solidna konstrukcja o wysokości 1,2 m. To na razie podstawa stupy, ale najważniejszy etap budowy za nami. Stupa została poświęcona i rytualnie okrążona, zawisły też nad nią chorągiewki modlitewne. Ceremonię ukończenia stupy planujemy na czerwiec 2016 roku.
Stupa w Kielcach/ fot. Tomasz Tułak
Stupa w tybetańskim mieście Gjance/ fot. Tomasz Tułak
Dodaj komentarz