Czop śluzowy – gęsty i lepki śluz, który zamyka ujście szyjki macicy u kobiet w ciąży. Jest to naturalna bariera ochronna oddzielająca wnętrze jamy macicy przed środowiskiem zewnętrznym. Odejście czopa śluzowego ma miejsce przed porodem i stanowi jedną z jego wczesnych oznak.
Co to jest czop śluzowy?
Czop śluzowy (czop Kristellera) jest to gęsta wydzielina obecna w kanale szyjki macicy w czasie ciąży. Za jego powstanie tuż po zapłodnieniu odpowiada wysokie stężenie progesteronu. Jest on obecny przez całą ciążę, a odejście czopa śluzowego następuje przed porodem. Jest to sygnał, że szyjka macicy zaczęła się rozluźniać i skracać.
W ciąży czop śluzowy pełni bardzo ważną funkcję. Dzięki temu, że jest gęsty i szczelnie przylega do ujścia szyjki macicy stanowi barierę ochronną między znajdującym się w macicy płodem a środowiskiem zewnętrznym. Śluz zapobiega przedostawaniu się drobnoustrojów, które mogłyby wywołać groźną dla rozwijającego się dziecka infekcję.
Jak wygląda czop śluzowy?
Czop śluzowy to śluz gestagenny – mętny, nie ciągnący się, bardzo gęsty i lepki. Jego konsystencja jest także bardziej ścisła niż wydzieliny w niepłodnych dniach cyklu menstruacyjnego. Z tego powodu kobieta w ciąży nie odczuwa wilgotności w pochwie. Śluz jest bezwonny, jego barwa zależy od kilku czynników. Możliwy kolor czopa śluzowego to:
- lekko żółty lub kremowy,
- delikatnie różowy,
- bezbarwny,
- brązowy czop śluzowy.
Im bliżej dnia porodu nastąpi odejście czopa śluzowego, tym jego kolor może być ciemniejszy. Brązowe lub różowe zabarwienie wynika z niewielkiej domieszki krwi związanej z rozerwaniem drobnych naczyń krwionośnych podczas skracania się szyjki macicy.
Czop śluzowy przed porodem może zostać zauważony przez kobietę na bieliźnie podczas wizyty w toalecie. Zwykle ma on postać mętnej, gęstej kremowej kulki. Ciężarna może też zaobserwować nagłą obecność dużej ilości wydzieliny. Jej brak nie powinien stanowić powodu do niepokoju – często zdarza się, że ten wczesny objaw porodu nie zostanie w ogóle zauważony.
Czop śluzowy a poród
Odejście czopa śluzowego jest uznawane za jedną z wczesnych oznak porodu. Jest ono efektem przygotowywania się organizmu kobiety do wydania dziecka na świat. Rozluźniają się mięśnie narządów rodnych, a szyjka macicy zaczyna się skracać. Jednak to, ile przed porodem odchodzi czop śluzowy uwarunkowane jest indywidualnie. Może to nastąpić nawet na kilka dni przed rozpoczęciem akcji porodowej lub dopiero w szpitalu na porodówce.
Jeżeli odejście czopa śluzowego ma miejsce po 36. tygodniu ciąży i nie towarzyszą mu żadne niepokojące dolegliwości, ani objawy porodu (odejście wód płodowych, regularne skurcze macicy) nie ma potrzeby natychmiastowego kontaktowania się z lekarzem prowadzącym ciążę. Warto jednak wspomnieć mu o tym fakcie podczas wizyty kontrolnej.
Polecamy: Dylematy ciężarnej: Czy to już poród? – 6 sygnałów zwiastujących rozwiązanie
Czop śluzowy z krwią
Czop śluzowy z krwią nie zawsze powinien stanowić powód do niepokoju. Brunatna lub różowa wydzielina jest spowodowana pęknięciem drobnych naczyń krwionośnych podczas rozszerzania się szyjki macicy i odklejania czopu. Domieszka krwi najczęściej jest obecna, kiedy jego wydalenie następuje blisko dnia porodu.
Może się jednak zdarzyć, że odejściu czopa śluzowego towarzyszy krwawienie z dróg rodnych. Jest to wskazanie do natychmiastowego kontaktu z ginekologiem. Obecność krwi może zwiastować problemy z łożyskiem (łożysko przodujące lub jego przedwczesne odklejenie), które stanowią poważne zagrożenie dla przebiegu porodu.
Odejście czopa śluzowego – kiedy zgłosić się do lekarza?
W momencie odejścia czopa śluzowego, do lekarza powinny pilnie zgłosić się kobiety, u których:
- występuje krwawienie z dróg rodnych,
- odejście czopa śluzowego nastąpiło przed 36. tygodniem ciąży,
- miał miejsce poród przedwczesny w poprzedniej ciąży,
- występują objawy porodu.
Zobacz także: Ból brzucha w ciąży