Długo i bezskutecznie staracie się o dziecko? Za brak ciąży może odpowiadać nieprawidłowo działająca tarczyca. Wbrew powszechnej opinii, zrównoważona gospodarka hormonalna ma duże znaczenie dla obu płci. Jak zdiagnozować chorą tarczycę? Jakie są objawy, przyczyny, a także jak ją leczyć?
Tarczyca – centrum dowodzenia
Tarczyca jest gruczołem położonym na przedniej stronie szyi i wydzielającym do krwi hormony tarczycy. Wytwarza wymagającą aktywacji w tkankach organizmu tyroksynę, jak i aktywowaną już w samej tarczycy trijodotyroninę. Hormony tarczycy wywierają wpływ na cały organizm – w tym m.in. na metabolizm, pracę serca, układ krążenia czy układ pokarmowy. Nie sposób również nie wspomnieć o istotnym wpływie hormonów tarczycy na stan emocjonalny. Tarczyca i jej prawidłowe działanie jest niezwykle ważne zarówno u kobiet, jak i mężczyzn.
Jeśli długo staracie się bezskutecznie o dziecko, to koniecznie należy sprawdzić, czy wasze tarczyce funkcjonują prawidłowo.
Jakie są najczęstsze nieprawidłowości pracy tarczycy?
Najczęstszą nieprawidłowością funkcji tarczycy jest jej niedoczynność. Jest to schorzenie spowodowane niedoborem produkowanych przez tarczycę hormonów. Niedoczynność znacznie częściej występuje u kobiet, niż u mężczyzn. Z kolei najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy jest jej przewlekłe zapalenie (choroba Hashimoto).
Wśród innych możliwych źródeł tego schorzenia wymienia się również nowotwory, leczenie jodem promieniotwórczym czy niedobór jodu w organizmie.
Choroby tarczycy – objawy i diagnoza
Objawami niepokojącymi są: wzrost masy ciała, uczucie nalania, nietolerancja zimna, suchość skóry, wypadanie włosów, brak sił witalnych, senność oraz zaburzenia miesiączkowania u kobiet – obserwujemy je zazwyczaj przy niedoczynności tarczycy. Jeśli zaobserwujemy większość z nich u siebie, warto wybrać się do specjalisty endokrynologa.
– Do konsultacji powinny skłonić też ubytek masy ciała, nadpobudliwość, drżenie mięśniowe i kołatanie serca – to z kolei dolegliwości charakterystyczne dla nadczynności tarczycy – mówi dr Adam Gronowski z Kliniki Leczenia Niepłodności INVICTA.
Zaburzenia pracy tarczycy diagnozuje się wykonując panel badań laboratoryjnych, do których zalicza się TSH, FT4, FT3, anty-TPO, anty-TG, TRAB oraz badanie ultrasonograficzne tarczycy. Wyniki powinny zostać omówione z lekarzem endokrynologiem, który na ich podstawie opracuje ew. plan leczenia.
Leczenie
Leczenie niedoczynności tarczycy opiera się głównie na substytucji hormonalnej w formie tabletek, natomiast w przypadku jej nadczynności w grę wchodzi także leczenie radioizotopowe (czyli wprowadzanie do tkanek radiofarmaceutyku emitującego promieniowanie jonizujące) oraz operacyjne. Terapia niedoczynności tarczycy może trwać nawet do końca życia, jednak odpowiednio dobrane leczenie pozwala zminimalizować nieprzyjemne dolegliwości oraz zapewnić pacjentom komfort codziennego życia.
Leczenie zaburzeń funkcji tarczycy u ciężarnych znacznie odbiega od populacji ogólnej. Zarówno proces diagnostyczny, jak i postępowanie terapeutyczne różnią się dość wyraźnie, począwszy od norm laboratoryjnych przyjętych dla populacji ciężarnych, kończąc na sposobie prowadzonej terapii.
Nie możesz schudnąć? Winna może być tarczyca!
Prawidłowa praca tarczycy warunkuje funkcjonowanie całego organizmu, w tym reguluje metabolizm. Szybkie przybieranie na wadze, mimo braku wyraźnych przyczyn, a także trudności ze zrzuceniem zbędnych kilogramów powinny skłonić do przeprowadzenia diagnostyki i wizyty u lekarza.
Niedobór hormonów tarczycy powoduje znaczne zatrzymywanie się wody w organizmie. Ponadto w wyniku uogólnionego zwolnienia metabolizmu sprzyja odkładaniu się tkanki tłuszczowej.
Często niedoczynność powoduje wytwarzanie się charakterystycznych obrzęków ciała, m.in. nadając twarzy specyficzne rysy. U pacjentów stwierdza się również inne objawy sugerujące nieprawidłowości. W przypadku podejrzenia zaburzeń gospodarki hormonalnej, specjalista medycyny rodzinnej, powinien skierować pacjenta na wizytę u endokrynologa.
Ponadto, metabolizm znacznie zwalnia w przypadku niedoczynności tarczycy, natomiast w jej nadczynności – ulega przyspieszeniu z wytworzeniem dużej ilości energii cieplnej, a minimalną produkcją związków wysokoenergetycznych w mięśniach. Dlatego też w przypadku podejrzenia schorzeń tarczycy w pierwszej kolejności zaleca się wykonanie diagnostyki hormonalnej – tzw. panelu tarczycowego. W jego skład wchodzą badania TSH, FT4, FT3, anty-TPO, anty-TG, TRAB. Wykonywane są one m.in. w celu oceny pracy tarczycy i wykluczenia autoimmunologicznych chorób, takich jak Hashimoto.
– Na podstawie wyników badań endokrynolog kieruje na ewentualną dalszą diagnostykę lub wdraża postępowanie różnicowe między otyłością prostą, wynikającą z nadmiaru spożywanych kalorii, a wzrostem masy ciała wywołanym niedoczynnością tarczycy. Rozpoznanie nadczynności tarczycy nie nastręcza większych trudności, natomiast wyjaśnienie przyczyny nadczynności już nie zawsze jest proste – tłumaczy dr Adam Gronowski z Kliniki Leczenia Niepłodności INVICTA.
Odpowiednio zbilansowany jadłospis jest niezwykle istotnym aspektem w walce z przykrymi skutkami tej choroby. Otyli pacjenci z niedoczynnością tarczycy wymagają wdrożenia diety redukcyjnej z ograniczeniem ilości spożywanych kalorii. Zmiany jakościowe w diecie w postaci wyłączenia niektórych związków lub produktów nie są zalecane. Przestrzeganie zaleceń lekarza w odniesieniu do stosowania leków i zmian w codziennych nawykach żywieniowych zazwyczaj przynosi bardzo dobre efekty.
Tarczyca: męskie hormony pod lupą
Wbrew obiegowej opinii, zrównoważona gospodarka hormonalna ma duże znaczenia dla obu płci. Na ogólną dobrą kondycję, zarówno psychiczną, jak i fizyczną mężczyzny wpływa przede wszystkim testosteron. Jego niedobór znacznie obniża jakość życia, ogólne samopoczucie oraz sprzyja rozwojowi chorób sercowo-naczyniowych. Może mieć także konsekwencje dla zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego pacjentów.
Obniżenie nastroju, spadek napędu, brak sił witalnych, spadek siły i masy mięśniowej przy jednoczesnym wzroście odsetka tkanki tłuszczowej, a także spadek libido mogą być objawami zespołu niedoboru testosteronu.
W przypadku zaobserwowania niepokojących dolegliwości niezwiązanych bezpośrednio z innymi czynnikami warto udać się po poradę do specjalisty. Wizyta u endokrynologa ma na celu ustalić rozpoznanie, przeprowadzić proces różnicowy oraz wdrożyć odpowiednią terapię.
Choroby tarczycy u mężczyzn – diagnostyka i leczenie
Diagnostyka zespołu niedoboru testosteronu opiera się w głównej mierze na starannym badaniu podmiotowym i przedmiotowym pacjenta. Ważny jest więc w tym aspekcie pogłębiony wywiad, obejmujący zagadnienia związane ze stanem zdrowia, przyjmowanymi lekami, kondycją psychiczną, czy objawami ważnymi z punktu widzenia zaburzeń hormonalnych. Drugorzędną rolę odgrywa oznaczenie testosteronu we krwi.
Leczenie natomiast polega na substytucji hormonalnej odpowiednimi preparatami zawierającymi testosteron. Adekwatnie prowadzona terapia przywraca pełną sprawność mężczyzny. Po terapii bezwzględnie zaleca się regularne wizyty u androloga i endokrynologa oraz kontrolę poziomu testosteronu.
Konsultacja medyczna: lek. Adam Gronowski
Lekarz endokrynolog z wieloletnim doświadczeniem zawodowym. Co ważne, specjalizuje się nie tylko w endokrynologii kobiecej, ale także w problemach endokrynologicznych panów oraz dzieci. Na co dzień pracuje w Klinice Leczenia Niepłodności INVICTA w Gdańsku i Gdyni.
Polecamy także:
Badania i normy: TSH, FT3, FT4 – sprawdzamy hormony tarczycy
Badania i normy: W jakiej fazie cyklu wykonać badania hormonalne?
Dietetyk: Hashimoto – co jeść, by sobie pomóc i nie zaszkodzić? (+jadłospis)
Dodaj komentarz