Dlaczego komórki jajowe wyglądają prawidłowo, ale nie zapładniają się? Gdzie może leżeć przyczyna, tłumaczy dr Włodzimierz Sieg, ginekolog z Kliniki INVICTA w Gdańsku.
Rozpoczynając program in vitro, należy pamiętać, że uzyskanie ciąży może wymagać przeprowadzenia jednej lub większej liczby procedur. Choć leczenie nie zakończone sukcesem może stanowić spore obciążenie emocjonalne dla pary, przynosi też porcję cennej wiedzy. Lekarz może wykorzystać nowe informacje, by zmodyfikować postępowanie i zwiększyć szanse na ciążę przy kolejnej próbie.
Dlaczego in vitro zawodzi? Dlaczego komórki jajowe się nie zapładniają?
Przyczyn niepowodzenia in vitro jest wiele, od tych związanych z jakością nasienia, po nieprawidłową odpowiedź na stymulację czy zaburzenia w rozwoju zarodków. Na podstawie historii pacjentów zgłaszających się do Kliniki INVICTA, można wnioskować, że w ok. 9% przypadków program nie kończy się ciążą z powodu braku zapłodnień komórek jajowych. Dlaczego? W proces prawidłowego połączenia się, a potem podziałów komórek rozrodczych zaangażowanych jest wiele czynników. Przede wszystkim szanse za zapłodnienie korelują z „czynniki męskim”, czyli parametrami nasienia. Po pierwsze istotna jest dojrzałość plemników i ich zdolność do wiązania się z kwasem hialuronowym obecnym na powierzchni jajeczka. Jeśli mechanizm ten zawodzi, zapłodnienie komórki jest utrudnione. W celu weryfikacji tego powodu niepowodzenia, wykonuje się specjalistyczne badania nasienia. W procesie in vitro można też wówczas zastosować technikę PICSI, czyli wybór plemników o odpowiedniej zdolności do wiązania się z hialuronianem i podanie tych wyselekcjonowanych bezpośrednio do komórek jajowych.
Jakość nasienia – kluczowy czynnik skutecznego zapłodnienia komórki jajowej
Prawidłowo zbudowany plemnik wykazuje podwyższone stężenie wapnia wewnątrzkomórkowego, dzięki czemu jest zdolny do związania się z osłonką przejrzystą komórki jajowej, a później z jej penetracją. W prawidłowym mechanizmie zapłodnienia, plemnik wprowadza do żeńskiej gamety czynnik ją aktywujący fosfolipazę C zeta (PLC zeta), która prowadzi do powstania w jajeczku odpowiedniego stężenia wolnych jonów wapniowych. Umożliwia to aktywację komórki jajowej, dzięki czemu dochodzi do podziałów komórkowych, a w rezultacie powstaje zarodek. Czasem proces ten nie zachodzi prawidłowo, co może skutkować niezapłodnieniem się komórki jajowej, a w rezultacie nie uzyskaniem ciąży.
W sytuacji, gdy podejrzewane są tego typu zaburzenia, można przeprowadzić aktywację jajeczka przy użyciu jonoforów wapnia. Jest to skuteczna metoda, która w przypadku wskazań, według różnych doniesień naukowych, może zwiększyć odsetek zapłodnień nawet od 48% do 65%. Metoda polega na umieszczeniu zapłodnionych metodą ICSI komórek jajowych w specjalnym roztworze zawierającym jonofory wapniowe. Cząsteczki te są zdolne przenosić jony wapnia do wnętrza komórek, dzięki czemu mogą wspomóc proces związany z kolejnymi podziałami komórki. Metoda ma naśladować naturalne występujące zjawisko. Dotychczasowe badania nie wykazały negatywnego wpływu metody na rozwój zarodków, ciążę i zdrowie urodzonych dzieci, co stanowi o bezpieczeństwie tego rozwiązania.
W wielu przypadkach rekomendowana jest pogłębiona diagnostyka w kierunku ewentualnych zaburzeń genetycznych i jakościowych w nasieniu. Przeprowadza się m.in. badanie fragmentacji DNA plemników, a jeśli wskaźnik jest podwyższony, można przeprowadzić tzw. procedurę separacji. To kolejna technika pozwalająca na wybór optymalnego plemnika do zapłodnienia.
dr Włodzimierz Sieg, Specjalista ginekologii i położnictwa. Jest absolwentem Akademii Medycznej w Bydgoszczy, a swoje doświadczenie zdobywał m.in. na oddziale położniczo-ginekologicznym Samodzielnego Publicznego Specjalistycznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Lęborku. Od wielu lat w obszarze jego zainteresowań leżą przede wszystkim zagadnienia związane z prowadzeniem ciąży oraz nowoczesną diagnostyką i leczeniem niepłodności partnerskiej.
POLECAMY: Dr Joanna Krzemieniewska: Mimo wcześniejszych niepowodzeń, pomogliśmy wielu parom zajść w ciążę
Dr Joanna Krzemieniewska: Mimo wcześniejszych niepowodzeń, pomogliśmy wielu parom zajść w ciążę
Dodaj komentarz