Niepokojący wpływ pandemii Covid-19 na kobiety w ciąży zauważyli brytyjscy naukowcy. Zbadali oni, że coraz większy odsetek ciężarnych cierpi na zaburzenia lękowe i depresje. Co więcej, ten stan może negatywnie odbić się na więzi łączącej matkę z dzieckiem.
Kondycja psychiczna społeczeństwa a pandemia Covid-19
Pandemia Covid 19 dała nam się wszystkim we znaki. Niepokój, lęk o zdrowie i życie siebie oraz najbliższych. Izolacja społeczna, brak wsparcia i dostępu do lekarzy specjalistów sprawił, że wiele osób ucierpiało z powodu zaostrzenia chorób przewlekłych. Bardzo mocno uaktywniły się również choroby psychiczne. Co najgorsze, pojawiły się one niemal we wszystkich grupach społecznych i wiekowych. Coraz więcej słyszy się o depresji wśród dzieci i to już 9- czy 10-latków. Podobnie sytuacja wygląda, jeżeli chodzi o nastolatków, studentów, osoby w średnim wieku, a także seniorów. Zaburzenia psychiczne dotykają zarówno kobiety, jak i mężczyzn, z różnych warstw społecznych, o różnym statusie życiowym i wykształceniu.
Depresja u kobiet w ciąży
Jak pokazują statystyki, depresja dopada między 10 a 20% kobiet w ciąży. Ma na to wpływ wiele czynników, takich jak sytuacja materialna, relacje z partnerem, a także lęk przed nową sytuacją życiową oraz niepokój o zdrowie dziecka. Depresja w ciąży częściej pojawia się u kobiet w nieplanowanej ciąży, głównie występuje ona w I trymestrze. Czynnikiem zwiększającym pojawienie się depresji w ciąży są również czynniki genetyczne, a także wcześniejsze epizody choroby. Jak tłumaczy profesor Piotr Gałecki:
„Depresja i zaburzenia lękowe zdecydowanie dominują wśród kobiet. Wiele badań potwierdza, że okres ciąży i połogu obarczony jest większym ryzykiem pojawienia się epizodów depresji, szczególnie u osób predysponowanych do zaburzeń nastroju. W przypadku kobiet o odnotowanym w przeszłości, przed zajściem w ciążę, epizodzie depresyjnym ciąża, poród i połóg są znaczącymi czynnikami ryzyka nawrotu choroby”. – prof. Piotr Gałecki
Jeszcze jednym niezwykle istotnym aspektem, który może mieć wpływ na wystąpienie depresji w ciąży, są długotrwałe starania o dziecko. Wieloletnie leczenie niepłodności, połączone z wyczerpującymi fizycznie, psychicznie i finansowo badaniami oraz kuracjami bardzo mocno nadwyręża kondycję psychiczną kobiety. Kiedy w końcu zachodzi ona w ciążę, może odczuwać silną presję, a także lęk o jej utratę.
„Pacjentki, które zachodzą w ciążę w wyniku nierzadko trwającego latami leczenia, są w grupie ryzyka rozwoju depresji, zwłaszcza jej postaci z silną komponentą lękową oraz zaburzeń lękowych. Pamiętajmy, że kobiety i ich partnerzy leczący się z powodu niepłodności mają zazwyczaj za sobą wiele obciążających fizycznie i emocjonalnie procedur diagnostyczno-terapeutycznych. Takie pary często podporządkowują staraniom o upragnione potomstwo w zasadzie całe swoje życie, rezygnując z szeregu ważnych dla nich aktywności.” – prof. Piotr Gałecki
Przeczytaj również: Prof. Piotr Gałecki: Ciąża i poród niosą ze sobą ryzyko zaostrzenia zaburzeń psychicznych
Pandemia koronawirusa odbiła mocne piętno na przyszłych matkach. Jak pokazują najnowsze badania, obecnie problem depresji w ciąży dotyczy już nie 10 a niemal 50% ciężarnych.
Pogłębienie stanów depresyjnych i lękowych u ciężarnych w czasie pandemii
Bardzo niepokojące dane przedstawiają badania przeprowadzone od kwietnia 2020 do stycznia 2021 r. przez naukowców z University of Essex. Przebadali oni 150 kobiet w ciąży. Aż u 47% kobiet występowały objawy depresji, natomiast u 60% stany lękowe. Naukowcy zauważyli również, że depresja w ciąży może negatywnie wpływać na więź przyszłej matki z nienarodzonym dzieckiem.
Wyniki badań pokazują również jeszcze jedną ważną zależność między kondycją psychiczną ciężarnej, a wsparciem społecznym, na które mogła liczyć. Przyszłe matki, które w czasie pandemii miały wsparcie partnera, rodziny, przyjaciół czy placówek medycznych, w znacznie mniejszym stopniu odczuwały stany lękowe i nasilenie depresji.
Kryzys psychiczny, związany z pandemią Covid-19, którego doświadczyły ciężarne, w dużym stopniu koliduje i zaburza więź matki z dzieckiem, ale nie tylko. Może on bowiem również negatywnie wpływać na przebieg porodu, a także późniejszy rozwój dziecka.
Zdaniem Laury Fillipetti – głównej autorki pracy będącej podsumowaniem wyników badań, która ukazał się w piśmie BMC Pregnancy and Childbirtch – obecnie najważniejszą rolą pracowników ochrony zdrowia oraz decydentów jest zapewnieniem pomocy i wsparcia psychiatrycznego ciężarnym w tym trudnym okresie ich życia.
Wpływ pandemii na życie codzienne kobiet w ciąży a ich zdrowie psychiczne
Nasilenie zaburzeń psychicznych wśród kobiet w ciąży w okresie pandemii ma związek z ogólnym poczuciem strachu i niepewności, ale nie tylko. Karmel W. Choi, psychiatra z Massachusetts General Hospital w Bostonie, razem ze swoim zespołem badawczym przeprowadziła wnikliwe obserwacje i badania na temat snu, aktywności fizycznej i diety ciężarnych w czasie pandemii. Badania te sprawdzały również, jaki związek mają te czynniki z nasileniem zaburzeń psychicznych wśród ciężarnych. W badaniu wzięło udział ponad 3,6 tys. kobiet w ciąży pochodzących z 12 krajów. 91% badanych było zamężnych lub mieszkało z partnerem. Badania wykazały, że 27% przebadanych ciężarnych wskazało wpływ pandemii na dietę. 33% badanych zgłosiło co najmniej umiarkowany wpływ na sen. Z kolei 44% zauważyło wpływ pandemii na sprawność fizyczną.
Kobiety, które wskazywały skumulowany wpływ na poszczególne aspekty życia codziennego (sen, odżywianie, sprawność fizyczna), wykazywały dużo wyższe ryzyko wystąpienia zaburzeń psychicznych. Przeprowadzone badania wykazały więc silny związek przyczynowo skutkowy wpływu pandemii na życie codzienne, z występowaniem stanów lękowych, depresji, czy innych problemów ze zdrowiem psychicznym.
Przeczytaj również: Izolacja nie sprzyja kobietom w ciąży. Jak przetrwać poród i pierwsze dni z dzieckiem w czasie pandemii
Jak dbać o zdrowie psychiczne ciężarnych w czasach pandemii?
Wszystkie zespoły badawcze, przeprowadzające obserwacje i badania wpływu pandemii na kobiety w ciąży wyciągnęły podobne wnioski. Chodzi o wsparcie oraz poczucie wspólnoty, którego ciężarne potrzebują. Samotność oraz brak pomocy i obecności serdecznych, bliskich osób znacznie zwiększa ryzyko zaostrzenia problemów psychicznych. Ciężarne powinny mieć też zabezpieczone wsparcie psychologiczne przez cały okres ciąży, a także po porodzie. Depresja poporodowa to również bardzo powszechne zjawisko, związane z nową sytuacją życiową, w której znalazła się kobieta. Wpływają na nią również zmiany hormonalne, które w tym czasie są szczególnie nasilone.
Przeczytaj również: Baby blues czy depresja poporodowa – dlaczego młode matki cierpią na zaburzenia nastroju po porodzie?
Źródła:
https://bmcpregnancychildbirth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12884-022-04387-7
https://plodnosc.pl/prof-piotr-galecki-ciaza-i-porod-niosa-ze-soba-ryzyko-zaostrzenia-zaburzen-psychicznych/
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2666915321002109
POLECAMY TAKŻE:
Depresja poporodowa, czyli gdy kipisz od uczuć i niekoniecznie jest to miłość…
Dodaj komentarz