Inwazyjna Choroba Meningokokowa (IChM) dotyka co roku 1,2 mln ludzi na całym świecie, z czego umiera 135 tys. osób. Najbardziej narażone są dzieci od 3. miesiąca życia do 1. roku. Konsekwencje zarażenia meningokokami są niezwykle poważne – mogą prowadzić do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i sepsy. Skutecznym sposobem ochrony przed wybranymi szczepami meningokoków jest szczepionka.
Czym jest zarażenie meningokokowe?
Zarażenie meningokokowe jest wywołane przez bakterie zwane meningokokami, czyli dwoinkami zapalenia opon mózgowych. Najbardziej niebezpieczną konsekwencją zarażenia jest Inwazyjna Choroba Meningokokowa, obejmująca zapalenie opon mózgowych oraz sepsę, które to choroby rozwijają się bardzo szybko i prowadzą do trwałym i groźnych powikłań, a nawet śmierci. Rzadziej meningokoki mogą doprowadzić do zapalenia ucha środkowego, zapalenia płuc, zapalenia osierdzia.
Zarażenie meningokokowe to jedna z najgroźniejszych chorób zakaźnych.
Istnieje 12 grup serologicznych, a wśród nich najbardziej niebezpieczne dla człowieka są serogrupy: A, B, C, Y, W. Najwięcej przypadków IChM spowodowanych było meningokokami z serogrupy B.
Jak dochodzi do zarażenia?
Jest to choroba przenoszona drogą kropelkową – do zakażenia dochodzi poprzez bezpośredni kontakt z wydzieliną z górnych dróg oddechowych nosiciela, np. poprzez pocałunek, używanie wspólnych sztućców, oblizanie smoczka. Czas wylęgania choroby to 2-10 dni, a najczęściej 3-4 dni.
Uwaga! Zarażają również osoby, które przechodzą zakażenie bezobjawowo.
Grupą, która najczęściej choruje, są dzieci między 3. miesiącem a 1. rokiem życia, a także dzieci do lat 5 i młodzież w wieku 16-21 lat.
Zakażenie meningokokami – objawy
Niezwykle trudno zdiagnozować zakażenie meningokokami, gdyż początkowe objawy mogą być bardzo zbliżone do zwykłego przeziębienia: gorączka, pogorszone samopoczucie, osłabienie, bóle mięśni i stawów. Nie wszystkie objawy występują równocześnie i w tej samej kolejności, co także utrudnia poprawną diagnozę.
Gdy w wyniku Inwazyjnej Choroby Meningokokowej dochodzi do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, pojawiają się takie objawy jak:
- nudności,
- wymioty,
- sztywność karku,
- światłowstręt,
- mocny ból głowy,
- senność,
- drgawki.
W przypadku sepsy objawy nie są jednoznaczne i są uzależnione od ciężkości choroby. Czasami pojawiają się plamki przypominające drobne czerwone punkciki, które następnie zlewają się w duże plamy. Wysypka pojawia się na całym ciele. Charakterystyczne dla wysypki jest to, że plamka nie blednie pod naciskiem palca.
Przeczytaj także: Odra – przyczyny, objawy, leczenie, szczepienie
Szczepionka przeciwko meningokokom
W Polsce liczba zachorowań wynosi ok. 300-500 osób rocznie. Jednak z uwagi na poważne powikłania, warto rozważyć szczepienia ochronne. Zalecane są przede wszystkim osobom z grupy ryzyka, a więc:
- niemowlętom (szczególnie, jeśli będą uczęszczać do żłobka),
- młodzieży (głownie w wieku 16-21 lat),
- osobom z osłabioną odpornością,
- podróżującym do krajów zwiększonego ryzyka zakażeń meningokokowych.
Pamiętaj! Szczepionkę można podawać niemowlętom od 2. miesiąca życia.
Aktualnie na rynku dostępne są szczepionki chroniące przed zakażeniem meningokokowym:
– przeciw serogrupom C,
– przeciw serogrupom B,
– przeciw serogrupom A i C,
– przeciw serogrupom A, C, W-135 i Y
WAŻNE! Szczepionka przeciw konkretnej serogrupie chroni tylko przed tym jednym rodzajem meningokoków. Nie zabezpieczy natomiast przed innymi grupami serologicznymi.
RODZAJE SZCZEPIONEK PRZECIWKO MENINGOKOKOM (dostępne w Polsce):
- Szczepionka przeciwko meningokokom grupy B (Bexsero, Trumenba).
- Szczepionka skoniugowana przeciwko meningokokom grupy C (Meningitec, NeisVac-C)
- Szczepionka skoniugowana przeciwko meningokokom grupy A, C, W, Y (Nimenrix)
Szczepionka przeciwko meningokokom grupy B – ile dawek?
Ilość dawek jest uzależniona od wieku dziecka i rodzaju szczepionki:
1. Szczepionka białkowa Bexero
- podaje się niemowlętom po ukończeniu 2. miesiąca życia, dzieciom przedszkolnym oraz dorosłym.
- szczepienie niemowląt w wieku 2-5 miesięcy: 2 dawki w odstępach nie krótszych niż 2 miesiące + 1 dawka uzupełniająca w wieku 12-15 miesięcy (pod warunkiem, że odstęp między 2. dawką, a 3. dawką nie będzie krótszy niż 6 miesięcy). Możliwy jest także schemat 3+1 dawka, w którym trzy pierwsze dawki podaje się w odstępach co najmniej 1 miesiąca, a ostatnią przypominającą dawkę w wieku 12-15 miesięcy i nie wcześniej niż sześć miesięcy od podania ostatniej dawki.
- szczepienie dzieci w wieku 6-11 miesięcy: 2 dawki w odstępie co najmniej dwóch miesięcy + 1 dawka uzupełniająca w drugim roku życia (odczekać min. dwa miesiące po ostatniej dawce).
- szczepienie dzieci w wieku 12-23 miesięcy: 2 dawki w odstępie co najmniej dwóch miesięcy + 1 dawka uzupełniająca po 12-23 miesiącach po ostatniej dawce.
- szczepienie dzieci w wieku 2-10 lat: 2 dawki w odstępie co najmniej 1 miesiąca.
- szczepienie dzieci w wieku 11 lat i starszym oraz osób dorosłych: 2 dawki w odstępie co najmniej 1 miesiąca.
2. Szczepionka przeciwko menigokokom Trumenba:
- dla dzieci powyżej 10. roku życia oraz osób dorosłych (schemat 2 lub 3 dawek),
- szczepienie dzieci powyżej 10. roku życia i dorosłych: 2 dawki w odstępie co najmniej 6 miesięcy,
- szczepienie dzieci powyżej 10. roku życia i dorosłych: 2 dawki w ostępie co najmniej 1 miesiąca + 1 dawka uzupełniająca w odstępie min. 4 miesięcy od podania ostatniej dawki.
Reakcje niepożądane po podaniu szczepionki
Szczepionka przeciw meningokokom może powodować reakcje w postaci odczynów miejscowych – w miejscu wbicia igły mogą pojawić się ból, obrzęk, zaczerwienienie. Zdarzają się również łagodne reakcje ogólne takie jak rozdrażnienie, brak apatytu, senność, ból mięśni gorączka. Ewentualne reakcje po szczepieniu zazwyczaj pojawiają się w ciągu kilku pierwszych dni po zastrzyku.
WAŻNE! Szczepionki przeciw meningokokom dla niemowląt nie łączy się z innymi szczepieniami na tej samej wizycie. Zwiększa to ryzyko wystąpienia gorączki.
Szczepienie przeciw meningokokom możliwe jest w każdym wieku, podobnie jak przez całe życie istnieje ryzyko zarażenia się.
Szczepienie na meningokoki nie znajduje się w Programie Szczepień Ochronnych, jest nieobowiązkowe, ale zalecane przez Ministerstwo Zdrowia.
Szczepionka na meningokoki – cena
Koszt szczepionki jest uzależniony od jej rodzaju.
Szczepionka białkowa kosztuje ok. 330-530 zł/1 dawka
Szczepionka skoniugowana kosztuje ok. 120-180 zł/1 dawka
Źródła:
szczepienia.pzh.gov.pl, wyprzedzmeningkoki.pl
POLECAMY TAKŻE:
Jakie badania i szczepienia przechodzi noworodek w szpitalu?
Dodaj komentarz