W gabinecie lekarskim jedno z najczęstszych pytań kobiet planujących ciążę brzmi: „Czy moje AMH jest dobre?”. Ale co to właściwie jest? Czy są jakieś normy? Czy da się je poprawić dietą lub suplementami? I najważniejsze: czy niskie AMH oznacza, że nie zajdziesz w ciążę?
Pora rozwiać mity i odpowiedzieć na wszystkie te pytania.
Co to jest AMH?
AMH (hormon antymüllerowski) to hormon wytwarzany przez drobne pęcherzyki jajnikowe (tzw. pęcherzyki preantralne i antralne), które są rezerwą jajnikową kobiety. Mówiąc prościej – poziom AMH mówi nam, ile potencjalnych komórek jajowych jeszcze mamy.
Wysokie AMH = więcej aktywnych pęcherzyków
Niskie AMH = mniejsza rezerwa jajnikowa
Nie jest to jednak hormon „płodności”, lecz raczej marker ilościowy, który pomaga w ocenie szans na skuteczną stymulację jajeczkowania np. w in vitro.
Jakie są normy AMH? Czy zależą od wieku?
Tak. AMH naturalnie spada z wiekiem, bo liczba pęcherzyków jajnikowych również się zmniejsza.
Przybliżone średnie wartości AMH (ng/ml) według wieku:
| Wiek kobiety | AMH – średni zakres (ng/ml) |
| 20–24 lata | 3,5 – 6,8 |
| 25–29 lat | 3,0 – 5,5 |
| 30–34 lata | 2,0 – 4,1 |
| 35–39 lat | 1,3 – 2,9 |
| 40–44 lata | 0,5 – 1,8 |
| 45+ lat | <0,5 |
Uwaga: Laboratoria mogą stosować różne zakresy referencyjne w zależności od metody (np. Roche Elecsys vs Beckman Coulter).
Czy niskie AMH oznacza brak szans na ciążę?
NIE!
Niskie AMH nie oznacza, że nie możesz zajść w ciążę. Oznacza tylko, że Twoja rezerwa jajnikowa jest mniejsza – może być trudniej uzyskać dużą liczbę komórek przy stymulacji, ale nadal możesz mieć zdrową, dojrzałą komórkę jajową zdolną do zapłodnienia.
Kluczowe są:
- Jakość komórek jajowych,
- Cykl owulacyjny,
- Stan macicy i endometrium,
- Zdrowie partnera i nasienie.
Jak i kiedy badać AMH?
- Nie trzeba badać AMH w określonym dniu cyklu – jego poziom jest stabilny w ciągu miesiąca.
- Badanie wykonuje się z krwi (surowicy).
- Nie trzeba być na czczo.
Czy można podnieść AMH?
Nie ma sposobu, aby trwale zwiększyć liczbę pęcherzyków (czyli rzeczywistą rezerwę jajnikową).
Ale…
Można poprawić funkcjonowanie pęcherzyków i jakość komórek jajowych. To kluczowe, szczególnie w kontekście in vitro czy planowania ciąży po 35. roku życia.
Co może wspierać jakość komórek jajowych i funkcjonowanie jajników?
Suplementy i substancje z potencjalnie korzystnym działaniem:
| Suplement / substancja | Co mówi nauka? | Dawkowanie (orientacyjne) |
| DHEA | Poprawa liczby komórek jajowych i jakości u kobiet z niskim AMH – zwłaszcza przed IVF (Barad & Gleicher, 2007) | 25 mg 3x/dziennie, tylko pod kontrolą lekarza |
| Koenzym Q10 (ubichinol) | Wspiera mitochondria komórki jajowej, potencjalnie poprawia jakość oocytów (Bentov et al., 2014) | 200–600 mg dziennie |
| Mio-inozytol + D-chiro-inozytol | Szczególnie skuteczne u kobiet z PCOS – poprawa owulacji i jakości komórek | Mio-inozytol 2 g 2x/dziennie |
| Melatonina | Może poprawiać jakość komórek, zmniejszać stres oksydacyjny w oocycie (Tamura et al., 2014) | 2–3 mg na noc |
| Omega-3 (EPA/DHA) | Działanie przeciwzapalne, korzystne dla endometrium i komórek | min. 500–1000 mg DHA dziennie |
| Laktoferyna | Poprawa przyswajania żelaza, wspieranie środowiska endometrialnego | 100–200 mg dziennie |
Co NIE działa (lub brak dowodów):
- Ashwagandha, maca – brak solidnych danych dla kobiet starających się o ciążę
- Zioła „na płodność” bez kontroli – mogą zaburzyć cykl hormonalny
- Wysokie dawki witaminy E, C – brak potwierdzenia działania
- Dieta keto, posty przerywane – niezalecane przy niskim AMH
A co z dietą?
Dieta o działaniu przeciwzapalnym (tzw. „fertility diet”) może korzystnie wpłynąć na płodność i jakość oocytów. Obejmuje:
- tłuste ryby morskie (omega-3)
- warzywa i owoce o niskim IG
- pełne ziarna
- nasiona, orzechy
- zdrowe tłuszcze (oliwa, awokado)
- ograniczenie cukrów prostych, tłuszczów trans i przetworzonej żywności
Podsumowanie – co powinnaś wiedzieć o AMH?
- AMH to marker ilościowy – mówi o liczbie dostępnych pęcherzyków, nie o jakości.
- Niskie AMH nie oznacza braku szans na ciążę.
- Najważniejsza jest jakość komórek, nie tylko ich liczba.
- Możesz wspierać jakość oocytów dietą, stylem życia i odpowiednią suplementacją.
- Jeśli planujesz ciążę po 35. roku życia – działaj świadomie, ale bez paniki.
Jeśli Twój poziom AMH Cię niepokoi – skonsultuj się z lekarzem zajmującym się niepłodnością. Na podstawie całokształtu wyników (AMH, AFC, FSH, estradiol, wiek, historia cykli) możliwe będzie dobranie najlepszego planu działania – od naturalnych prób po wsparcie medyczne.
________________________________________________________________________________________________________________
Dr Estera Kłosowicz – lekarz specjalista położnictwa i ginekologii, a także dietetyk kliniczny, androlog oraz dyplomowany lekarz Medycyny Estetycznej.Ukończyła Wydział Lekarski Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, zarówno na kierunku lekarskim, jak i dietetyce. W 2022 roku obroniła tytuł doktora nauk medycznych.
Na co dzień pomaga osobom zmagającym się z problemami płodności – kompleksowo, cierpliwie i z ogromnym zaangażowaniem. Zajmuje się szeroko pojętą endokrynologią ginekologiczną – od zaburzeń miesiączkowania, przez dobór antykoncepcji, po wsparcie hormonalne w okresie menopauzy. Od 2021 roku jest właścicielem prywatnego, specjalistycznego centrum medycznego EsterClinic w Jaworznie.
Autorka e-booka „Płodnościobook” – przewodnika dla par, które chcą lepiej zrozumieć swoją płodność i świadomie podejść do starań o dziecko. Dostępny tu: https://www.esterclinic.pl/produkt/ester-plodnosciobook/
Dodaj komentarz