U świeżo upieczonych rodziców wzbudza podwyższoną czujność, jednak w większości przypadków mija bez powikłań – to żółtaczka u noworodka, notowana u 80% donoszonych dzieci. Sprawdź, jaka jest najczęstsza przyczyna nadmiaru bilirubiny w organizmie malucha, jakie objawy stanowią sygnał alarmowy i jak leczy się żółtaczkę niefizjologiczną.
Skąd bierze się żółtaczka u noworodka?
Żółtaczka u noworodka pojawia się około 2-3 dnia życia dziecka. Jej przyczyną jest zbyt duże nagromadzenie bilirubiny – żółtego barwnika, który powstaje z rozpadu hemoglobiny. W większość przypadków żółtaczka fizjologiczna nie wymaga leczenia. Wzbudza jednak obawy rodziców. Pamiętaj jednak, że w szpitalu, w którym Twoje maleństwo się urodziło, zespół lekarzy czuwa nad jego zdrowiem i regularnie sprawdza poziom zaawansowania żółtaczki.
Aby zrozumieć, skąd bierze się żółtaczka u noworodka, przyjrzyjmy się funkcjonowaniu jego organizmu w życiu płodowym. Potrzebuje ono wtedy znacznie więcej krwinek czerwonych niż po urodzeniu. Ma też inny rodzaj hemoglobiny. Gdy maluch pojawia się na świecie, dochodzi do rozpadu erytrocytów oraz wymiany hemoglobiny na typ dorosły, który zaopatruje tkanki w tlen. W wyniku rozpadu krwinek czerwonych powstaje nadmiar bilirubiny.
Zadaniem małego organizmu jest usunięcie tego nadmiaru. Tymczasem odpowiedzialna za ten proces wątroba noworodka jest jeszcze niedojrzała. Nadmiar bilirubiny powoduje żółtawe zabarwienie skóry, białkówki oka i błon śluzowych. Żółtaczka u noworodka jest objawem fizjologicznym, który najczęściej ustępuje samoistnie około 10. dnia życia. Bilirubina łączy się z albuminami, po czym zachodzą przemiany w wątrobie, dzięki którym jej nadmiar zostaje wydalony przez przewód pokarmowy z kałem.
Kiedy żółtaczka u noworodka powinna niepokoić?
Lekarze szpitala, w którym przebywasz w pierwszych dobach życia swojego maleństwa, czuwają nad jego zdrowiem i bezpieczeństwem. Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego, opartymi na standardach m.in. Amerykańskiej Akademii Pediatrii, sprawdzenie poziom bilirubiny u noworodka nie wymaga pobierania krwi. Kontroluje się ten parametr za pomocą nieinwazyjnego pomiaru przezskórnego.
Żółtaczka u noworodka wymaga dodatkowych badań w poniższych przypadkach:
- Pojawia się bardzo wcześnie – już w 1. dobie życia lub późno – po okresie żółtaczki fizjologicznej
- Utrzymuje się długo – powyżej 10-14 dnia życia
- Poziom bilirubiny we krwi jest bardzo wysoki
- Występują szarobiałe stolce i ciemny mocz
Najczęstszą przyczyną żółtaczki niefizjologicznej jest pokarm kobiecy. Zdecydowanie rzadszą: konflikt serologiczny, zakażenia, choroby wątroby lub zrośnięcie dróg żółciowych.
Ważne! Skontaktuj się z lekarzem, jeśli niepokojące objawy pojawią się już po powrocie do domu. Nasilenie się żółtaczki lub jej nagłe pojawienie się, zmiana zabarwienia skóry na żółto-oliwkowy, szarobiałe stolce lub bardzo ciemny mocz, a także dziwne zachowanie dziecka, takie jak brak aktywności, wiotkość mięśni czy drgawki wymagają natychmiastowej interwencji lekarskiej.
Nie panikuj! Sprawdź, jak leczy się żółtaczkę u malucha
Nawet jeśli Twoje maleństwo zachorowało na żółtaczkę niefizjologiczną, w większości przypadków leczenie jest proste i nieinwazyjne. Polega ono na naświetlaniu skóry. Fototerapia z użyciem specjalnych lamp opiera się na działaniu światła o określonej długości fal. Promienie ultrafioletowe rozkładają bilirubinę w skórze, dzięki czemu jest ona szybciej wydalana z organizmu noworodka.
Dziecko leczone z przedłużającej się żółtaczki powinno być pod stałą obserwacją lekarską. Konieczne jest też wykluczenie przyczyn innych niż pokarm kobiecy.
Jak zapobiegać pojawieniu się żółtaczki u dziecka?
Żółtaczka u noworodka wywołana pokarmem kobiecym wbrew pozorom nie wymaga odstawienia dziecka od piersi. To prawda, że mleko matki zawiera substancje, które hamują wychwyt bilirubiny i jej wydalanie z organizmu. Natomiast występowaniu żółtaczki sprzyja niewystarczająca ilość kalorii przyjmowanych przez dziecko, a także odwodnienie. Dlatego to ważne, by jak najczęściej przystawiać maluszka do piersi.
Aby zapobiec wystąpieniu żółtaczki, karm swoje dziecko 8-12 razy na dobę, a gdy się tego domaga – nawet częściej. Nie podawaj dziecku do picia wody ani roztworu glukozy. Takie postępowanie nie zapobiega żółtaczce, za to zmniejsza ilość wartościowego pokarmu przyjmowanego przez noworodka.
Jeśli Twoje dziecko przeszło cykl naświetleń lampą UV, przy wyjściu ze szpitala zapytaj lekarza o dalszą procedurę postępowania. Najprawdopodobniej konieczne będzie wykonanie kontrolnego badania poziomu bilirubiny we krwi w celu sprawdzenia, czy niepokojące objawy ustępują.
Żółtaczka u noworodka – czy jest się czego bać?
Zbyt wysokie stężenie bilirubiny może być niebezpieczne – w skrajnych przypadkach doprowadzić nawet do uszkodzenia mózgu. Ale bez obaw! Przy dzisiejszych standardach opieki medycznej takie sytuacje zwyczajnie się nie zdarzają. Lekarze dbają o kontrolę przebiegu żółtaczki u dziecka i reagują od razu, gdy objawy zaczynają być niepokojące. Szybka reakcja wystarczy, by nie doszło do powikłań. Żółtaczka minie i nie pozostawi w organizmie Twojego maleństwa żadnych śladów.
Źródło:
https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/prawidlowyrozwoj/rozwojfizyczny/52302,zoltaczka-noworodkow
Ozimirski A., Polewko A., Wasiluk A., Współczesna diagnostyka i leczenie żółtaczek u noworodków i niemowląt [w:] „Diagnostyka laboratoryjna” 2012 (48); 4, s. 405-411.
ZOBACZ TEŻ:
Dodaj komentarz