Bolesne i obfite miesiączki? Plamienia w II fazie cyklu? To może być adenomioza. Choroba nie jest równoznaczna z niepłodnością, ale ma duży wpływ na płodność kobiety i może utrudniać zajście w ciążę i komplikować jej przebieg. Czym się różni od endometriozy? O objawach, diagnostyce i leczeniu adenomiozy mówi dr Joanna Gaweł specjalista ginekologii i położnictwa z Kliniki INVICTA we Wrocławiu.
Co to jest adenomioza?
Adenomioza jest to choroba etiologią podobna do endometriozy, występująca najczęściej u kobiet pomiędzy 40. a 50. rokiem życia. Ogniska endometrialne w tej jednostce chorobowej znajdują się wewnątrz błony mięśniowej macicy. Choroba może przebiegać bezobjawowo lub być przyczyną nieprawidłowych krwawień z dróg rodnych. Ze względu na nieznane do końca przyczyny występowania uciążliwych objawów terapia polega najczęściej na łagodzeniu bólu i eliminacji dolegliwości.
Jakie są przyczyny adenomiozy? Czy jakaś określona grupa kobiet jest bardziej narażona, np. po 30-stce, po porodzie?
Najpopularniejsza teoria powstawania adenomiozy mówi, że może ona być następstwem urazu podścieliska endometrium i rozwijającego się w nim stanu zapalnego czy też obecności innych czynników immunologicznych. W takim przypadku dochodzi do uszkodzenia bariery między myometrium a endometrium, dzięki temu może dojść do wszczepiania się gruczołów śluzówki macicy w jej tkankę mięśniową .
Jako prawdopodobne przyczyny przerwania bariery między tkankami macicy podaje się m.in. poród przez cesarskie cięcie czy łyżeczkowanie jamy macicy. Ze względu na wyżej wymienione przyczyny powstawania choroby adenomioza najczęściej stwierdzana jest u kobiet, które już rodziły. Dużo rzadziej diagnozowana jest u młodych kobiet planujących ciążę.
Jakie objawy mogą wskazywać na adenomiozę? Co szczególnie powinno zaniepokoić kobietę?
Do najczęściej zgłaszanych objawów przez kobiety dotknięte adenomiozą należą:
- bolesne miesiączkowanie
- obfitość i wydłużony czas menstruacji
- ból podczas stosunku
- plamienia zwykle w II fazie cyklu
Należy pamiętać, że część pacjentek przechodzi chorobę bezobjawowo.
Adenomiozę można rozpoznawać na podstawie badania USG, a w celu potwierdzenia diagnozy należy wykonać badanie metodą rezonansu magnetycznego miednicy mniejszej. Niewiele pracowni rentgenowskich posiada doświadczenie w zakresie rozpoznawania tej choroby, co ma ogromne znaczenie przy planowaniu leczenia.
Warto też wiedzieć, że najczęściej adenomioza macicy zmniejsza się wraz z wiekiem kobiety, a w niektórych przypadkach ustępuje zupełnie ze względu na spadające w czasie cyklu stężenia estrogenów.
Jak zdiagnozować adenomiozę?
Diagnostyka adenomiozy nie należy do łatwych. Lekarz musi przeprowadzić wywiad z pacjentką, wykonać badanie ginekologiczne, badanie USG, zlecić rezonans magnetyczny miednicy mniejszej.
Czasami diagnoza może zostać potwierdzona jedynie po wycięciu macicy w badaniu histopatologicznym usuniętego narządu. Ta metoda zarezerwowana jest jednak, ze względu na jej nieodwracalne skutki, jedynie dla pacjentek po zakończeniu planów prokreacyjnych i przy znacznym nasileniu dolegliwości.
Adenomioza a endometrioza – czym się różnią? Czy każda kobieta z adenomiozą choruje również na endometriozę?
Adenomioza to odrębna nazwa dla ognisk endometriozy umiejscowionych wewnątrz mięśnia macicy, czyli myometrium. Endometrioza to choroba definiująca występowanie tkanki endometrium poza macicą, np. w jajnikach, jajowodach i poza przydatkami, np. ścianie jelit czy pęcherza moczowego. Adenomioza jest obecnie osobną jednostką chorobową, kiedyś zaliczaną do tzw. endometriozy wewnętrznej.
Czy adenomioza wpływa na niepłodność, a jeśli tak – w jaki sposób?
Adenomioza nie jest równoznaczna z niepłodnością, ale ma duży wpływ na płodność kobiety i może utrudniać zajście w ciążę i komplikować jej przebieg. Wszystkiemu winne są ogniska adenomiozy, które produkują wiele związków prozapalnych, a z racji umiejscowienia, mają częsty kontakt z jamą macicy. Związki te dostają się do jamy macicy i jajowodów, tworząc wrogie środowisko zarówno dla plemników, jak i dla komórki jajowej. W konsekwencji, może dojść do upośledzenia lub zaburzenia: transportu plemników do komórki jajowej, procesu zapłodnienia, transportu zarodka do macicy oraz zagnieżdżenia zarodka w macicy.
Czy możliwe jest utrzymanie ciąży przy adenomiozie. Czy jest to ciąża wysokiego ryzyka?
Adenomioza nie stanowi przeciwwskazania do zajścia w ciąże, a kobieta z adenomiozą objęta stałą opieką ginekologiczną ma szansę donosić ciążę i urodzić zdrowe dziecko.
Adenomioza może jednak zakłócić przebieg ciąży, zwłaszcza wtedy, gdy jej ogniska są rozległe. Zdarza się, że wskutek ograniczenia rozciągliwości błony mięśniowej, którego przyczyną są właśnie rozlane zmiany chorobowe, dochodzić może wówczas do poronienia lub przedwczesnego porodu.
Na czym polega leczenie adenomiozy – także w sytuacji kobiet, które mają plany prokreacyjne. Czy chorobę da się wyleczyć czy jedynie „zaleczyć”?
Geneza powstawania wszczepów endometrium do mięśnia macicy nie jest w medycynie jednoznacznie potwierdzona. W związku z tym terapia polega na łagodzeniu objawów bólowych i nieprawidłowych krwawień z dróg rodnych lub usunięciu macicy, jeśli pacjentka zakończyła plany prokreacyjne, a dolegliwości, które powoduje choroba, są uciążliwe i uniemożliwiają normalne funkcjonowanie.
Pacjentki, które korzystają z procedury zapłodnienia pozaustrojowego poddawane są procesowi stymulacji z jednoczesnym stosowaniem leku przeciwestrogenowego. Zaleca się również wsparcie dietetyka klinicznego, który zaproponuje odpowiednią dietę wspomagającą leczenie.
Zdiagnozowana pacjentka już przez całe życie powinna być pod stałą opieką lekarza ginekologa. Bardzo rzadkim przypadkiem jest samoistne ustąpienie choroby.
POLECAMY TAKŻE: Inseminacja – wszystko, co warto wiedzieć. Rozmowa z dr Joanną Gaweł
Inseminacja – wszystko, co warto wiedzieć. Rozmowa z dr Joanną Gaweł
Dodaj komentarz