Biegunka u dziecka – zwiększona częstość oddawanych stolców przez dziecko lub zmiana ich konsystencji na płynną. Biegunka u dziecka najczęściej jest spowodowana przez wirusy, może też towarzyszyć niektórym chorobom. Leczenie rozwolnienia opiera się na nawadnianiu, uzupełnianiu niedoborów elektrolitowych i odpowiednim odżywianiu malucha.
Jak rozpoznać biegunkę u dziecka?
Biegunka u dziecka to reakcja obronna układu pokarmowego na obecne w nim drobnoustroje lub substancje toksyczne. Przyspieszenie perystaltyki ma na celu ich usunięcie, dlatego stolec pojawia się częściej i ma zmienioną formę. Biegunka jest częstym problemem u małych dzieci – każdy maluch przechodzi ją przynajmniej raz w życiu.
U dziecka karmionego mlekiem modyfikowanym biegunkę rozpoznaje się, gdy oddaje ono powyżej 3 stolców na dobę, a ich konsystencja jest półpłynna lub wodnista. Z racji tego, że niemowlęta karmione piersią mogą załatwiać się nawet kilka razy dziennie i jest to norma, biegunkę rozpoznaje się, gdy nagle zmienia się częstość oddawania stolca lub ma on inny charakter. Podczas rozwolnienia w kale można zaobserwować też śluz, krew lub ropę.
Biegunka u dziecka może przebiegać razem z innymi objawami. Bardzo często towarzyszy jej podwyższona temperatura ciała, ból brzucha, wymioty, brak apetytu, wzdęcia, a także osłabienie i złe samopoczucie.
Biegunka może mieć różny czas trwania, wszystko zależy od przyczyny, która ją wywołała. Jeżeli trwa poniżej 14 dni określa się ją jako biegunka ostra. Natomiast objawy utrzymujące się dłużej niż 4 tygodnie oznaczają biegunkę przewlekłą. Jednak najczęściej dolegliwości ustępują po 2-3 dniach.
Podsumowując, biegunka u dziecka to:
- zwiększona częstotliwość oddawania stolca w ciągu doby,
- półpłynne lub wodniste stolce.
Przyczyny biegunki u dziecka
Biegunka u dziecka nie zawsze oznacza poważną chorobę, jednak nigdy nie można jej bagatelizować. W większości przypadków wywołują ją wirusy – głównie rotawirusy, ale też adenowirusy i norowirusy. Znacznie rzadziej jest ona spowodowana bakteriami lub pasożytami, jednak takie przypadki też się zdarzają.
Inne przyczyny biegunki u dziecka to:
- zatrucie pokarmowe,
- nadwrażliwość pokarmowa,
- przejedzenie,
- stres,
- antybiotykoterapia,
- ząbkowanie.
U dzieci często zdarza się, że biegunka jest jednym z objawów infekcji, które toczą się poza układem pokarmowym. Rozwolnienie może wystąpić przy zakażeniu dróg oddechowych lub moczowych, a także przy zapaleniu ucha.
Natomiast przyczyny biegunki przewlekłej to najczęściej:
- zakażenia pasożytnicze,
- nadwrażliwość na przyjmowane leki stałe,
- alergia pokarmowa,
- celiakia, choroba Leśniowskiego-Crohna lub choroby zapalne jelit.
Polecamy: Ząbkowanie u niemowlęcia – kiedy wychodzą pierwsze zęby, jak ulżyć ząbkującemu maluchowi?
Co robić, kiedy dziecko ma biegunkę?
Biegunka u dziecka najczęściej ustępuje samoistnie po 2-3 dniach. Ważne jest jednak czujne obserwowanie maluszka i podejmowanie działań, których celem jest zapobieganie groźnemu dla zdrowia i życia odwodnieniu. Jeżeli rozwolnienie trwa dłużej, przebiega z wysoką gorączką i wymiotami lub powoduje znaczne pogorszenie samopoczucia, trzeba skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu lub pediatrą.
Poza nawadnianiem i żywieniem dziecka bardzo ważna jest pielęgnacja skóry pod pieluszką. Wilgoć i kał są przyczyną podrażnień i odparzeń, dlatego należy pamiętać o:
- częstej zmianie pieluszki,
- obmywaniu pupy ciepłą wodą,
- dokładnym osuszeniu skóry na pośladkach,
- zabezpieczaniu skóry na pośladkach kremami ochronnymi.
U dzieci, u których biegunka przebiega z bólem brzucha można zastosować delikatny masaż powłok brzusznych (całą dłonią, zgodnie z ruchem wskazówek zegara) lub ciepły okład.
Nawadnianie dziecka
Nawadnianie dziecka podczas biegunki zapobiega odwodnieniu. Do picia zaleca się chłodną wodę (niesłodzoną) lub elektrolity – można je kupić w każdej aptece bez recepty. Należy podawać je małymi łykami w odstępie co kilka minut (zwłaszcza, gdy biegunce u dziecka towarzyszą wymioty). Trzeba wystrzegać się słodkich napojów, świeżych soków owocowych i coca-coli.
Dieta przy biegunce
U dziecka, które ma biegunkę należy jak najszybciej wrócić do normalnego żywienia. Na początku zaleca się podawanie lekkostrawnych posiłków w niezbyt obfitych porcjach. Dobrze sprawdzą się: pieczone jabłko, ryż, kasza, banan, bułka pszenna, chude mięso, budyń, kleik ryżowy, gotowana marchewka. Dobrze jest na pewien czas ograniczyć produkty mleczne.
Podczas biegunki dzieci karmione piersią powinny nadal być karmione w ten sposób, ponieważ mleko kobiece nie powoduje nasilenia problemu.
Leki na biegunkę u dziecka
Przy biegunce u dziecka można zastosować probiotyki, dzięki którym odbuduje się naturalna flora bakteryjna jelit. Środki te mogą też nieznacznie skrócić czas trwania choroby. Jeżeli rozwolnieniu towarzyszy gorączka – trzeba podać leki przeciwgorączkowe.
Inne leki na biegunkę u dziecka, które są dostępne w aptekach bez recepty można podać wyłącznie po wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Wstrzymanie motoryki przewodu pokarmowego może maluszkowi wyrządzić więcej szkody, niż pożytku.
Polecamy: High Need Baby – jak rozpoznać i czym się kierować podczas wychowywania „hajnida”?