Regularnie miesiączkujesz, jakość nasienia partnera nie odbiega od normy i generalnie wydawałoby się, że nic nie stoi na drodze, abyś zaszła w ciążę? Być może problem tkwi w drożności jajowodów. Jak ją sprawdzić? Ocenie drożności jajowodów służy badanie HSG.
Drożność jajowodów a ciąża
Jajowody to przewody o długości 10-12 cm i niewielkim przekroju. Bliżej jajnika są nieco szersze, ale w miejscu, gdzie łączą się z macicą mają około 0,5 mm średnicy. Nawet niewielka zmiana w drożności jajowodu w tym miejscu stanowi ogromną przeszkodę dla komórki jajowej. Jednak może dojść do sytuacji, w której mniejsze od komórki jajowej plemniki dotrą do niej i dojdzie do zapłodnienia. Taka sytuacja stwarza ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej. Taka ciąża nie ma szans się utrzymać, a niesie ze sobą poważne powikłania.
Drożność jajowodów daje pewność, że komórka jajowa będzie mogła przemieszczać się w kierunku macicy, zostanie zapłodniona, a następnie dotrze do macicy, gdzie będzie możliwe jej zagnieżdżenie się i dalszy rozwój. Drożność jajowodów jest więc warunkiem koniecznym, aby kobieta zaszła w ciążę.
Jajowody oprócz transportowania komórki jajowej do macicy pełnią też inne funkcje. W sytuacji, kiedy dochodzi do zapłodnienia, to właśnie błona śluzowa jajowodu odpowiada za odżywianie rozwijającego się zarodka. Kiedy jajowody są tylko częściowo drożne lub całkowicie zablokowane komórka jajowa nie może się przemieszczać, a zapłodnienie jej jest co najmniej znacznie utrudnione. Niedrożność jajowodów jest jedną z najczęstszych przyczyn kobiecej niepłodności (25-35% przypadków). Jeśli jeden jajowód jest zablokowany, a drugi działa poprawnie, zajście w ciąże jest możliwe, ale mało utrudnione.
Przyczyny niedrożności jajowodów
Za niedrożność jajowodów może odpowiadać wiele czynników. Zablokowanie światła jajowodu może mieć postać czopów śluzowych lub zrostów. Mogę mieć one związek między innymi z:
- Endometriozą,
- przebytymi operacjami w obrębie jamy brzusznej
- infekcjami narządów płciowych,
- wystąpieniem ciąży pozamacicznej.
Kiedy wykonać badanie HSG?
Kiedy starania o dziecko trwają dłużej niż rok, należy rozpocząć diagnostykę niepłodności. Badanie HSG to jedno z badań służących ocenie płodności kobiety. Wykonuje się je w sytuacji, gdy kobieta po 12 miesiącach starań nie zachodzi w ciążę oraz przed zabiegiem inseminacji, kiedy przeprowadzono już badanie nasienia u partnera.
Badanie HSG
Badanie drożności jajowodów HSG to nic innego jak badanie rentgenowskie macicy oraz jajowodów. Celem badania jest sprawdzenie, czy komórka jajowa będzie w stanie przedostać się z jajnika do macicy. Dodatkowo podczas badania oceniany jest jej kształt. Badanie polecane jest głównie parom, które długo i bezskutecznie starają się o dziecko.
Przygotowanie do HSG
Wykonanie badania oceny drożności jajowodów wymaga przygotowania i spełniania pewnych warunków. Badanie HSG należy wykonać tuż po ustaniu menstruacji i do czasu badania nie można współżyć. Kobieta powinna też zadbać o czystość pochwy, np. poprzez irygację. Przed badaniem należy wykonać badania laboratoryjne na obecność HBS, HCV i HIV. W dniu badania trzeba być na czczo (bez jedzenia i picia na 6 godzin przed zabiegiem).
Przebieg badania HSG
Badanie HSG polega na wprowadzeniu cewnika do jamy macicy i podaniu środka cieniującego, w celu oceny drożności jajowodów oraz kształtu jamy macicy. Przepływ podanego kontrastu obserwuje się w badaniu Rtg. O drożności świadczy wypełnianie się jajowodów środkiem cieniującym, a następnie jego wypływ do jamy otrzewnej. Czas trwania zabiegu zależy od wielu czynników, średnio wynosi około 30 minut.
Niedrożność jajowodów i co dalej?
Jeśli badanie wykazało niedrożność jajowodów można podjąć próbę ich udrożnienia usuwając zrosty i polipy (np. laparoskopowo) utrudniające przemieszczanie się komórki jajowej. Kiedy próba udrożnienia jajowodu nie przynosi skutku zaleca się parom skorzystanie z metod wspomaganego rozrodu.
Dr n. med. Joanna Stefanowicz, ginekolog, położnik, specjalista w dziedzinie diagnostyki i leczenia niepłodności w Salve Medica.
Dodaj komentarz