Czkawka to rytmiczne, mimowolne ruchy przepony, w wyniku których następuje wdech wraz z zamknięciem głośni, co daje charakterystyczny dźwięk. Czkawka trwa zwykle kilka minut, a jej częstotliwość wynosi ok. 2-60 razy na minutę. Czkawka występuje zarówno u dorosłych, jak i noworodków. Jak sobie radzić z czkawką u noworodka i niemowlaka?
Czkawka u niemowlaka – przyczyny
U dorosłych czkawka powstaje zazwyczaj w wyniku przepełnienia żołądka, spożycia gorących bądź drażniących płynów i wypicia alkoholu. Czasami jest reakcją na jedzenie suchych produktów bez popicia, np. chleba.
Czkawka u niemowlaka to dość częsta przypadłość, która zazwyczaj mija samoistnie i nie stanowi większego powodu do niepokoju. Przyczyny czkawki u niemowlaka to:
- Nadmierne wypełnienie żołądka,
- Łapczywe i szybkie spożywanie pokarmu,
- Nieprawidłowe ssanie piersi bądź butelki,
- Spożywanie pokarmu lub płynu o zmiennej temperaturze,
- Nagła zmiana temperatury otoczenia, np. po kąpieli.
Warto mieć świadomość, że u niemowląt czkawka może występować nawet kilka razy dziennie. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest niewystarczająco dojrzały układ nerwowy.
Czkawka częściej występuje u dzieci przedwcześnie urodzonych niż tych, które przyszły na świat w terminie.
CIEKAWOSTKA! U niemowląt czkawka może wystąpić także w wyniku śmiania się. Maluszek podczas okazywania radości połyka zwiększone ilości powietrza w nieregularnym rytmie, co może doprowadzić do wystąpienia charakterystycznego czkania.
Przeczytaj także: Higiena intymna u dziewczynek – koniecznie trzeba to wiedzieć
Czy czkawka męczy dziecko?
Czkawka u dorosłych potrafi porządnie wymęczyć, szczególnie gdy trwa kilkanaście minut. Większość rodziców i dziadków odruchowo martwi się o niemowlaka z czkawką, obawiając się, że ten stan jest bardzo niekomfortowy dla maluszka.
Warto wiedzieć, że czkawka nie meczy dziecka tak jak dorosłego. Łatwo to zresztą zauważyć – dziecko czka bez żadnych objawów złości czy bólu, nie płacze. Często nawet czkawce towarzyszy uśmiech, a sam dźwięk wydobywa się mimowolnie i jest niemal ignorowany przez dziecko, ewentualnie rozbawia maluszka.
Częstotliwość występowania czkawki zmniejsza się wraz z wiekiem dziecka. Noworodki i małe niemowlęta potrafią mieć czkawkę nawet codziennie, a z każdym miesiącem występuje ona coraz rzadziej.
Co robić, gdy niemowlak ma czkawkę?
Gdy maluszek dostaje czkawki, rodzice zastanawiają się, jakie są sposoby na czkawkę u małego dziecka. I słusznie, gdyż u noworodka i niemowlaka nie można stosować domowych sposobów na czkawkę, które stosują dorośli. Pice dużej ilości wody, podawanie miodu czy cukru, zatykanie nosa czy przestraszenie – żadna z tych metod absolutnie nie powinna być stosowana u maluszka.
A więc, jak powstrzymać czkawkę u niemowlaka?
Przede wszystkim powinno się zaobserwować, jakie są przyczyny czkawki u niemowlaka. Jeśli występuje ona często po jedzeniu, należy zwrócić uwagę, czy dziecko nie połyka mleka zbyt łapczywie i w miarę możliwości należy spowolnić proces jedzenia, np. poprzez podanie mleka w butelce z mniejszym otworem w smoczku. Należy także zwrócić uwagę, czy w smoczku od butelki nie pojawiają się bąbelki powietrza. Mamy karmiące piersią powinny sprawdzić, czy poprawnie przystawiają dziecko do piersi – czy cała brodawka znajduje się w ustach niemowlaka, czy ssanie odbywa się płynnie. W razie problemów z karmieniem piersią, warto skontaktować się z doradczynią laktacyjną.
Występowanie czkawki po jedzeniu najlepiej przeczekać. Niech dziecko odpocznie w pozycji leżącej, aby mleko zdążyło przedostać się do układu pokarmowego. Czkawka powinna ustąpić samoistnie.
Sprawdź: Rehabilitacja neurologiczna dla dzieci – kiedy należy o niej pomyśleć?
Czkawka po kąpieli lub wychłodzeniu zniknie, gdy dziecko wyrówna temperaturę – najczęściej wystarczy okrycie kocykiem, zmiana pieluchy na suchą i odczekanie chwili.
Gdy maluszek dostanie czkawki podczas spożywania mleka alby w wyniku śmiania się, można go podnieść do pozycji pionowej, przytulić (tak, aby i brzuch, i głowa przylegały do ciała rodzica) i bardzo delikatnie poklepywać po plecach. Taka pozycja powinna spowodować, że dziecku odbije się i czkawka zniknie.
Już w życiu płodowym dziecko może mieć czkawkę, szczególnie w ostatnich miesiącach przed porodem. Czkawka u płodu występuje w wyniku nadmiernego połykania płynu owodniowego.
Czkawka u niemowlaka – kiedy się niepokoić?
Chociaż co do zasady czkawka jest niegroźnym stanem fizjologicznym, to są sytuacje w których rodzice powinni udać się po fachową pomoc.
Czkawka powinna zostać skonsultowana z lekarzem, gdy:
- Trwa powyżej 48 godzin lub występuje w kilkugodzinnych blokach z przerwami,
- Powoduje problemy z karmieniem, w wyniku których dziecko traci na wadze,
- Jest przyczyną problemów ze snem lub zmęczenia.
Czkawka u niemowlaka, w sytuacjach skrajnych, może być objawem choroby, m.in. refluksu żołądkowo-przełykowego, zapalenia krtani, przepukliny przeponowej, chorób układu nerwowego.
Czkawka u niemowlaka w większości przypadków jest zupełnie normalnym objawem i nie powinna wzbudzać w rodzicach strachu. Zazwyczaj przechodzi samoistnie w ciągu kilku minut. Jednak zawsze należy bacznie obserwować dziecko i w przypadku przedłużającej się czkawki bądź takiej, która powoduje negatywne konsekwencje (niechęć do jedzenia, brak snu), warto poprosić o opinię lekarza.
POLECAMY TAKŻE:
Dodaj komentarz