Profilaktyka płodności to wciąż rzadkie zjawisko. Aż 80% Polek nie wykonywało nigdy profilaktycznych badań płodności. Do lekarza zgłaszają się, kiedy zauważają problem z zajściem w ciążę. Często jest wtedy zbyt późno, a diagnoza brzmi: „niepłodność”. Jak temu zaradzić?
Często o tym zapominamy, ale płodność to indywidualna cecha każdego człowieka. Nie jest dana raz na zawsze. Różnimy się wyglądem, cechami charakteru i upodobaniami, ale także zdolnością do posiadania potomstwa. Dlaczego to takie istotne? W ostatnich latach kobiety coraz później myślą o posiadaniu dziecka. Ich celem jest stabilna sytuacja finansowa, dobrze prosperującą praca i najważniejsze – znalezienie życiowego partnera, z którym założą rodzinę, gdy już odhaczą na liście wszystkie rzeczy do zrealizowania, nim zostanie ten ostatni: dziecko.
Obecnie coraz częściej kobiety decydują się na pierwsze dziecko, gdy są po 30-stce. To dość późno, biorąc pod uwagę, że poziom rezerwy jajnikowej zaczyna obniżać się od 20. roku życia, osiągając skrajne wartości w okolicach 39-45 r.ż. 40-letnie kobiety mają już obniżone szanse na naturalne zajście w ciążę, tylko 4%.
Dzieje się tak, ponieważ coraz więcej cykli przebiega bezowulacyjnie. Wówczas starania o dziecko nie przynoszą efektu, a na teście ciążowym widnieje wciąż jedna osamotniona kreska. Dopiero wtedy kobiety myślą, by udać się do lekarza i zbadać swoją płodność.
Badanie rezerwy jajnikowej AMH
Jest to badanie wykonywane z krwi. Można je wykonać w dowolnym dniu cyklu. Badanie AMH określa poziom rezerwy jajnikowej oraz zdolność do posiadania potomstwa. Jej niski poziom to informacja, że czasu na zajście w ciążę prawdopodobnie zostało niewiele, a szanse na naturalne zapłodnienie są obniżone. W takiej sytuacji warto rozważyć pominięcie metod leczenia o niższej skuteczności (tj. obserwacje cyklu, stymulacje owulacji z próbami naturalnego zachodzenia w ciążę, inseminacje domaciczne), by nie tracić cennego czasu, którego i tak nie zostało dużo. Ponadto, reakcja organizmu na stymulację lekami, przy obniżonym AMH, może być osłabiona nawet przy zwiększonych dawkach.
Badanie poziomu FSH
Badanie poziomu stężenia hormonu FSH jest wykonywane z krwi, podobnie jak w przypadku AMH, ale tylko w 2 lub 3 dniu cyklu. Podwyższony poziom tego hormonu negatywnie wpływa na farmakologiczną stymulację jajników, liczbę prawidłowych (dojrzałych i gotowych do zapłodnienia) komórek jajowych, a także obniża szansę na zajście w ciążę.
Badanie poziomu LH
Hormon LH jest nazywany także lutropiną. Jego poziom zmienia się wraz z wiekiem, a w przypadku kobiet zmienia się również w trakcie cyklu menstruacyjnego. Badanie poziomu sLH wykonuje się z krwi. Ustalenie poziomu tego hormonu jest wykonywane w przypadku podejrzenia chorób przysadki, jąder czy jajników. Jest to również jedna z form wspomagania kobiet starających się o dziecko we wskazaniu owulacji.
Badanie poziomu estradiolu
Estradiol jest jednym z trzech hormonów wchodzących w skład estrogenu – grupy żeńskich hormonów płciowych. Odpowiada m.in. za rozwój i dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych. Obniżone stężenie tego hormonu jest charakterystyczne dla kobiet w okresie menopauzy, u młodszych jego obniżony poziom może objawiać się zaburzeniem miesiączkowania, niepłodnością, zanikiem lub ograniczonym występowaniem II i III rzędowych cech płciowych.
Kiedy się badać?
Do lekarza należy zgłosić się niezwłocznie, gdy tylko pojawią się pierwsze niepokojące objawy, m.in. nieregularne miesiączki lub problem z zajściem w ciążę powyżej 1 roku.
Zachęcamy jednak, by badania płodności wykonywać profilaktycznie przynajmniej raz – po 20 roku życia. Ocena i znajomość rezerwy jajnikowej pomogą kobiecie świadomie podjąć decyzję o macierzyństwie w przyszłości. Warto też dbać o kondycję organizmu poprzez zdrową dietę, aktywność fizyczną i rezygnację z picia alkoholu i palenia papierosów.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Jak przyspieszyć diagnostykę niepłodności
Dr n. med. Sławomir Sobkiewicz – specjalista ginekologii i położnictwa, specjalista endokrynologii ginekologicznej i rozrodczości w Salve Medica R.
Dodaj komentarz