Synechia, czyli sklejenie warg sromowych – co to jest, jak leczyć?

Sklejenie warg sromowych mniejszych (synechia) dotyczy nawet 3% dziewczynek między 1. a 2. rokiem życia. O ile schorzenie może wzbudzać niepokój rodziców, o tyle warto wiedzieć, że zazwyczaj skuteczne leczenie opiera się na stosowaniu preparatów estrogenowych i maści sterydowych i na szczęście łatwo można mu zaradzić.

Co to jest synechia?

Synechia, czyli sklejenie warg sromowych mniejszych objawia się wystąpieniem przezroczysto-szarej tkanki pomiędzy wargami mniejszymi w linii pośrodkowej. Przy czym jest to zjawisko zazwyczaj niepowodujące większych nieprawidłowości układu moczowo-płciowego.

„Często trafiają do nas małe dziewczynki od okresu niemowlęcego z zarośnięciem częściowym lub całkowitym warg sromowych mniejszych. Czasem są kierowane przez pediatrów z powodu np. nawracających infekcji dróg moczowych, czasem już po rozpoznaniu synechii, a bywa, że przychodzą sami rodzice, którzy to zauważyli” mówi dr n. med. Patrycja Sodowska z Centrum Medycznego Patrycja Sodowska. 

Niekiedy dochodzi również do sklejenia warg sromowych większych, czyli najbardziej zewnętrznej części narządów rodnych dziewczynek. Jednak zdecydowanie częściej spotkać się można ze zrośnięciem warg sromowych mniejszych. Jak to rozpoznać? Rozchylenie nie jest możliwe, niewidoczne staje się wejście do pochwy i cewka moczowa.

Niekiedy (choć zdecydowanie rzadziej) problem ten dotyczy już noworodków. W takiej sytuacji powodem mogą być zaburzenia anatomiczne lub endokrynne. Ważne, aby jeszcze przed wyjściem ze szpitala dziewczynka była dokładnie obejrzana przez specjalistów, także z uwzględnieniem budowy anatomicznej narządów rodnych.

Jakie są powody wystąpienia synechii?

Wbrew pozorom sklejenie warg mniejszych u niemowląt i małych dziewczynek nie jest jednostkową przypadłością, z jaką spotykają się pediatrzy i ginekolodzy.

„Zgodnie z dostępną literaturą sklejenie warg sromowych mniejszych występuje nawet u 0,6–3% dziewczynek przed okresem pokwitania, między 1. a 2. rokiem życia. Nie ma jednoznacznej przyczyny, która powodowałaby synechię. Jednym z głównych czynników, które mogą temu sprzyjać, jest obniżony poziom estrogenów, normalny dla tego okresu życia. Synechia może też wystąpić w wyniku podrażnień warg sromowych, niedostatecznej higieny i zmian skórnych” tłumaczy dr n. med. Patrycja Sodowska.

Sklejenie warg sromowych mniejszych rzadziej dotyczy noworodków oraz starszych dziewczynek czy dorosłych kobiet. U dziewcząt między 1. a 2. rokiem życia (przyjęto, że nawet do 4. r.ż) częściej spotkać można obniżony poziom estrogenów, stąd ta grupa wiekowa jest bardziej narażona.

Główne przyczyny synechii u dziewczynek to:
– stany zapalne sromu i pochwy z niewielkim stężeniem estrogenów
– zakażenie drożdżakami z rodzaju Candida lub paciorkowcami z grupy A
– atopowe zapalenie skóry
– długotrwałe stosowanie antybiotykoterapii
– niewłaściwa higiena sromu i krocza
– niewłaściwe użytkowanie pieluszek (szczególnie jednorazowych) i mokrych chusteczek  
– nadużywanie kremów (szczególnie z cynkiem), stosowanie płynów do higieny intymnej
– liszaj twardzinowy
– zespół Stevensa-Johnsona.

Sklejenie warg sromowych może się także pojawić w wyniku obrzezania lub molestowania, a także urazów fizycznych krocza.

Synechia – objawy

W znacznej części przypadków synechia nie daje objawów innych niż sklejenie warg sromowych mniejszych – rodzice zauważają to podczas higieny miejsc intymnych lub zmieniania pieluszki.

Niekiedy sklejeniu warg sromowych mogą towarzyszyć inne objawy, jak:
– infekcje układu moczowego
– stan zapalny pochwy i sromu
– ból przy oddawaniu moczu
– wyciekanie moczu pomiędzy mikcjami, popuszczanie moczu
– upławy.

Sklejenie warg najczęściej dostrzegają rodzice dziecka, gdy niepokoi ich niemożność rozróżnienia fałd warg sromowych większych od fałd warg sromowych mniejszych. Dziecko w żadnej sposób nie będzie tego sygnalizować, gdyż synechii w większości przypadków nie towarzyszą objawy bólowe czy inne nieprzyjemne dolegliwości.

Jeśli u dziecka często występują częste infekcje dróg moczowych, należy zwrócić szczególną uwagę na okolice intymne i narządy rodne – ryzyko sklejenia warg sromowych staje się wtedy większe.

Sklejenie warg sromowych u niemowlęcia – co robić?

Zwyczajowy sposób postępowania w przypadku synechii ogranicza się do stosowania preparatów estrogenowych bądź kremów z glikokortykosteroidami – środek jest wybierany w konsultacji z lekarzem i aplikowany w miejsce sklejenia przez 2-4 tygodnie. Specjalistą, do którego należy się udać jest chirurg dziecięcy, ginekolog dziecięcy lub urolog.

Do tego oczywiście konieczna jest szczególna higiena krocza i sromu. Jeśli jest taka możliwość i dziecko jest w odpowiednim wieku, warto spróbować odpieluchowania, a na pewno częstszego zmieniania pieluchy jednorazowej lub stosowanie pieluch wielorazowych.

Tylko nieliczne przypadki wymagają postępowania zabiegowego. Przede wszystkim takie, w których dochodzi do nawracającego sklejenia warg sromowych, a leczenie z wykorzystaniem maści nie przynosi spodziewanych rezultatów.

U starszych dziewczynek problem może ustąpić samoistnie wraz z podwyższeniem się poziomu estrogenów.

Źródło:
Postępowanie w sklejeniu warg sromowych mniejszych, dr n. med. Ewa Rudnicka, dr n. med. Izabela Rogozińska, prof. dr hab. n. med. Roman Smolarczyk, Klinika Endokrynologii Ginekologicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, Klinika Pediatrii i Endokrynologii Dziecięcej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Postępowanie w sklejeniu warg sromowych. Aktualne Zalecenia North American Society for Pediatric and Adolescent Gynecology
Sklejenie warg sromowych – opis przypadku, Wanda Komorowska-Szczepańska, Piotr Guthnecht Międzyuczelniane Uniwersyteckie Centrum Kardiologii, Katedra Medycyny Rodzinnej Akademii Medycznej w Gdańsku.

dr n. med. Patrycja Sodowska – Specjalista Ginekolog-Położnik, Endokrynolog. W 2002 roku ukończyła studia na wydziale Lekarskim Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Ginekologią i położnictwem zajmuję się od 2003 roku, główne zainteresowania związane są z diagnostyką i leczeniem niepłodności oraz diagnostyką prenatalną. Swoje umiejętności doskonaliła w Kings College Hospital, Harris Birthright Research Centre w Londynie u prof. Kyprosa Nicolaidesa, gdzie uzyskała uprawnienia FMF (Fetal Medicine Foundation, Fundacja Medycyny Płodu) do wykonywania badań prenatalnych zarówno w I jak i II trymestrze ciąży, w Inner Vision Women’s Ultrasound w Nashville w Tennessee USA u prof. Philippe Jeanty oraz w Hadassah Medical Centre w Jerozolimie w Izraelu w Oddziale Leczenie Niepłodności u prof. Neri Laufer i Alexandra Simon. Centrum medyczne Patrycja Sodowska

POLECAMY TAKŻE:

Ginekologia dziecięca. „Najmłodsza moja pacjentka była noworodkiem”

fot. pixabay.com/congerdesign

Agnieszka Woźniak

Polonistka, redaktorka i korektorka językowa. Specjalizuje się w artykułach z obszarów tematycznych: Ciąża, Dziecko, Pielęgnacja Dziecka, Rozwój Dziecka, a także Starania o ciążę, Niepłodność. Od 10 lat tworzy materiały edukacyjne do internetu. Pisała m.in. dla serwisów Rankomat.pl, Allegro.pl, 2Drink.pl, Naoko-store.pl, Skincarelovers.pl, Szafawpigulce.pl. Kontakt: agnieszka.banasiak@brubenpolska.pl