Diagnostyka prenatalna jest jednym z najważniejszych osiągnięć współczesnej medycyny. Pozwala na wczesnym etapie wykryć zagrożenia dla dziecka i powziąć odpowiednie środki, aby zminimalizować ryzyko poważnych wad i chorób. Każda przyszła mama, będąca pod opieką medyczną, wykonuje badania prenatalne. Mimo to, wciąż wiele z nich odczuwa obawę przed taką diagnostyką. Czym tak naprawdę są badania prenatalne i jaką niosą ze sobą korzyść? Sprawdź, co zrobić, by zapewnić swojemu dziecku zdrowy start.
Czym są badania prenatalne?
Badania prenatalne to metody diagnostyczne, które służą do oceny prawidłowości rozwoju ciąży i płodu. Wykonuje się je nie tylko w celu wykrycia poważnych wad zagrażających życiu czy zdrowiu dziecka, ale też by potwierdzić jego właściwy rozwój, ocenić wagę, rozpoznać ciążę mnogą czy płeć.
Badania dzieli się na nieinwazyjne oraz inwazyjne. Podstawowym badaniem prenatalnym nieinwazyjnym wykonywanym u każdej ciężarnej jest USG. Ultrasonografia wraz z badaniami biochemicznymi krwi matki stanowią standard w każdej ciąży. Do tej grupy badań zalicza się także test PAPP-A.
Test PAPP-A to nieinwazyjne badanie przesiewowe, które na podstawie występującego we krwi matki białka PAPP-A i wolnego beta HCG pozwala ocenić ryzyko wad genetycznych płodu. Wynik testu określa skalę prawdopodobieństwa występowania zespołu Downa, zespołu Edwardsa oraz Patau. Obecnie badanie to zalecane jest u każdej ciężarnej. Jednak na refundację z NFZ mogą liczyć wyłącznie mamy od 35. roku życia.
Rzadziej wykonuje się badanie prenatalne metodą NIFTY. Polega ono na pobraniu krwi matki i zbadaniu obecnych w niej komórek DNA płodu. Badanie to pozwala na wykrycie nie tylko zespołu Downa, Edwardsa czy Patau, ale też rzadkich wad wrodzonych chromosomalnych, np. zespołu Turnera, zespołu Klinefeltera czy zespołu kociego krzyku.
Badania prenatalne inwazyjne
Inwazyjne badania prenatalne wykonuje się znacznie rzadziej – wyłącznie wtedy, gdy istnieje poważne podejrzenie wad płodu. Najczęściej wykonuje się amniopunkcję – nakłucie pęcherza płodowego oraz pobranie znajdującego się w nim płynu owodniowego. Na podstawie badania obecnych w płynie komórek płodu można jednoznacznie stwierdzić, czy dziecko ma wady genetyczne, czy nie.
Zdecydowanie rzadziej wykonywane są zabiegi takie jak fetoskopia (wziernikowe badanie płodu), kordocenteza (pobranie krwi z żyły pępowinowej) czy biopsja trofoblastu.
Czy badania prenatalne są bezpieczne?
Nieinwazyjne badania prenatalne, czyli badanie krwi i USG, są całkowicie bezpieczne zarówno dla dziecka, jak i dla matki. Nie niosą ze sobą żadnego ryzyka, a mogą przyczynić się do rozpoznania powikłań na wczesnym etapie, a co za tym idzie wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Amniopunkcja niesie ze sobą ryzyko poronienia czy zakażenia wewnątrzmacicznego, jednak jest ono bardzo niewielkie – wynosi zaledwie 0,5%. Obecnie badania inwazyjne wykonuje się dość rzadko – nie tylko ze względu na pewne zagrożenie, ale też (a w zasadzie przede wszystkim) dyskomfort odczuwany przez przyszłą mamę w czasie badania.
Niekiedy kobiety odmawiają wykonania badań prenatalnych, co tłumaczą wolą urodzenia dziecka nawet w przypadku, gdyby miało ono poważne wady genetyczne. To również błąd. Należy bowiem pamiętać, iż wiele działań medycznych można wykonać już na etapie ciąży. Nawet jeśli wada jest nieuleczalna, np. zespół Downa, rodząca i jej dziecko wymagają szczególnej opieki. Przyszła mama powinna urodzić w szpitalu dostosowanym do przyjęcia dzieci niepełnosprawnych i poinformować lekarzy o tym, że jej dziecko urodzi się z wadą genetyczną.
Najwyższy czas zakończyć złą sławę badań prenatalnych jako wykonywanych przez kobiety wyłącznie w celu ewentualnego usunięcia ciąży. Nie są to badania wspierające aborcję, ale ratujące zdrowie i życie maluszków oraz ich mam!
Jak zmniejszyć ryzyko wad u płodu?
Zdrowy styl życia i dieta to ważne czynniki warunkujące zdrowie dziecka. Jednak nawet najlepiej odżywiony organizm nie dostarczy rozwijającemu się maluszkowi wszystkiego, czego potrzebuje. Dlatego konieczna jest suplementacja – przede wszystkim kwasem foliowym. Rozpoczęta minimum 3 miesiące przed planowaną ciążą i stosowana przez całą ciążę, znacząco zmniejsza ryzyko wystąpienia wad cewy nerwowej u płodu, a co za tym idzie – chorób genetycznych i innych nieprawidłowości.
Trzeba jednak przyznać, że nie wszystkie preparaty dla ciężarnych są takiej samej jakości. Dlatego warto sięgnąć po dobry kwas foliowy. Dobrym przykładem będą tu suplementy diety Prenacaps. To innowacyjne kapsułki o starannie dobranym składzie, które zaspokajają ważne potrzeby matki i dziecka. Dostępne są suplementy Prenacaps multiPLAN dla kobiet planujących ciążę, a także preparaty dla przyszłych mam do 12. tygodnia ciąży (Multi 1 + DHA) oraz od 13. tygodnia ciąży (Multi 2 + DHA). W obu preparatach, oprócz odpowiednio dobranych „czystych” składników znajduje się też Quatrefolic® – metylowana forma kwasu foliowego dużo lepiej przyswajalna przez organizm.
Linia suplementów diety PRENACAPS.
Badania prenatalne są wyjątkowym osiągnięciem medycyny, które przyczyniło się do znaczącego zmniejszenia liczby zgonów dzieci i matek w ciąży i podczas porodu. Poddanie się im to wyraz troski przyszłej mamy o zdrowie swojego maleństwa. W połączeniu ze zdrowym stylem życia, odpowiednim odżywianiem i suplementacją przed i w trakcie ciąży, zapewnimy naszemu dziecku najlepszy możliwy start!
POLECAMY TAKŻE: Webinar Cała prawda o badaniach prenatalnych. O faktach, mitach i wątpliwościach związanych z badaniami prenatalnymi mówi doktor Tomasz Orliński, ginekolog-położnik, specjalista endokrynologii ginekologicznej i rozrodczości w Centrum Leczenia Niepłodności Angelius.
Partnerem wydarzenia jest ForMeds — producent suplementów PRENACAPS dla kobiet planujących ciążę, w ciąży i karmiących.
Źródło:
Dudarewicz L., Łaczmańska I., Stembalska A., Nieinwazyjne badania prenatalne w diagnostyce aneuploidii chromosmów 13, 18 i 21 – aspekty teoretyczne i praktyczne [w:] „Ginekol Pol.” 2011, 82, s. 126-132
Michalik A., Szablewska A., Opinia kobiet ciężarnych na temat diagnostyki prenatalnej – badanie jednoośrodkowe. Dostępne na: https://www.pzp.umed.wroc.pl/pdf/2018/8/3/185.pdf
https://www.medistore.com.pl/zdrowie/badania-prenatalne
https://www.pbkm.pl/pregnancy-zone-2/choroby-w-ciazy/nieinwazyjne-i-inwazyjne-badanie-prenatalne-w-ciazy-dlaczego-wyniki-tych-badan-sa-istotne-przy-pobieraniu-krwi-pepowinowej
Dodaj komentarz