Adopcja komórek jajowych – jedna z metod leczenia niepłodności. Polega na przeprowadzeniu procedury in vitro z wykorzystaniem komórek jajowych od anonimowej dawczyni. Banki komórek jajowych funkcjonują przy klinikach leczenia niepłodności.
Na czym polega adopcja komórek jajowych?
Adopcja komórek jajowych to program skierowany dla par, które bezskutecznie starają się o dziecko, a przyczyną niepłodności jest brak własnych komórek jajowych lub są one niezdolne do zapłodnienia. Jajeczko dawczyni jest łączone z nasieniem partnera lub dawcy w laboratorium embriologicznym. Następnie zarodki są transferowane do jamy macicy biorczyni, co przebiega podobnie, jak w przypadku tradycyjnej procedury in vitro.
Adopcja komórek jajowych dla wielu par jest jedyną szansą na dziecko. Jej skuteczność ocenia się na ponad 60%. Banki komórek jajowych funkcjonują przy klinikach leczenia niepłodności. Cała procedura jest w pełni anonimowa – dawczyni i biorczyni nie znają swoich danych osobowych ani dalszych losów. To samo dotyczy dziecka.
Polecamy: Badania przed in vitro
Kim są dawczynie komórek jajowych?
Dawczyniami komórek jajowych zostają kobiety przed ukończeniem 35. roku życia, które spełniają szereg bardzo rygorystycznych norm medycznych i psychologicznych oraz przechodzą szczegółowe badania potwierdzające ich zdrowie i płodność. W niektórych klinikach leczenia niepłodności warunkiem koniecznym do zostania dawczynią jest posiadanie przynajmniej jednego dziecka. Przekazanie komórek jajowych jest dobrowolne.
Dawczyni komórek jajowych wypełnia ankietę, w której podaje najważniejsze informacje o sobie – grupę krwi, cechy (kolor oczu, włosów, wzrost itp.). Niektóre z nich dołączają swoje zdjęcia z dzieciństwa. Dzięki temu zespół medyczny może dopasować dawczynię do konkretnej pary, która poddaje się leczeniu niepłodności.
Polskie prawo zabrania, aby dawczynią komórek jajowych została konkretna osoba (spokrewniona lub niespokrewniona) wskazana przez przyszłych rodziców. Niemożliwe jest także skontaktowanie się stron ze sobą przed i po przeprowadzeniu in vitro.
Wskazania do adopcji komórek jajowych
Adopcja komórek jajowych jest przeznaczona dla kobiet, które:
- mają mniej niż 49 lat,
- przeszły przedwczesne wygasanie czynności jajników,
- mają niski poziom AMH,
- przeszły zabieg usunięcia jajników,
- utraciły płodność po leczeniu onkologicznym,
- przeszły nieudaną próbę zapłodnienia in vitro,
- mają za sobą poronienia,
- nie mają własnych komórek jajowych lub ich jakość jest niska.
Adopcja komórek jajowych zalecana jest także tym kobietom, które są obciążone chorobami genetycznymi mogącymi wpłynąć negatywnie na zdrowie dziecka lub zakłócić przebieg ciąży.
Przebieg adopcji komórek jajowych
Para, która zdecydowała się na adopcję komórek jajowych powinna zgłosić się do wybranej kliniki leczenia niepłodności. Tam lekarz wykonuje niezbędne badania laboratoryjne i fizykalne, na podstawie których kwalifikuje kobietę i mężczyznę do leczenia niepłodności przy pomocy tej metody. Następnym etapem jest wybór anonimowej dawczyni, której jajeczka zostaną wykorzystane w procedurze in vitro.
W przypadku adopcji komórek jajowych in vitro może przebiegać na dwa sposoby:
- in vitro ze świeżą komórką jajową,
- in vitro z mrożoną komórką jajową.
W pierwszym przypadku w czasie, gdy u dawczyni stymulowana jest owulacja, u biorczyni trwa przygotowywanie endometrium. W dniu, w którym następuje punkcja jajników, pozyskuje się także nasienie mężczyzny i zapładnia nim pobrane komórki jajowe. Po 3–5 dniach są one transferowane do jamy macicy biorczyni (transfer jest poprzedzony przyjmowaniem progesteronu).
W drugim przypadku pobrane komórki jajowe zostają zamrożone. W tym czasie biorczyni przygotowuje się do procedury in vitro. W momencie, gdy jej endometrium osiągnie odpowiednią grubość, jajeczka są rozmrażane i zapładniane nasieniem partnera, a po 3–5 dniach transferowane do jamy macicy.
Możliwe jest także zapłodnienie komórek jajowych od razu po ich pobraniu i zamrożenie gotowych zarodków. O tym, która metoda zostanie zastosowana w konkretnym przypadku decyduje lekarz. Ich skuteczność jest jednak porównywalna.
