Choroba Hashimoto – schorzenie, które dotyczy tarczycy i prowadzi do niedoczynności tego narządu. Jej przyczyną jest autoimmunizacja, czyli nieprawidłowa odpowiedź układu odpornościowego. Uważa się, że jest to najczęściej występujące zaburzenie gospodarki hormonalnej. Choroba dotyka zdecydowanie więcej kobiet niż mężczyzn. Zdarza się, że jest powodem trudności z zajściem w ciążę.
Czym jest choroba Hashimoto?
Choroba Hashimoto jest przewlekłym, autoimmunologicznym schorzeniem, którego istotą jest stan zapalny gruczołu tarczowego. W miąższu narządu powstaje naciek limfatyczny, przyczyniający się do jego zwłóknienia i zaburzenia funkcjonowania, co skutkuje pierwotną niedoczynnością tarczycy. Innymi, często spotykanymi nazwami choroby są: wole limfocytarne, przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy lub zapalenie tarczycy Hashimoto.
Chorobę uznaje się za jedno z najczęstszych zaburzeń układu hormonalnego. Schorzenie dotyka 2% światowej populacji we wszystkich grupach wiekowych. Zdecydowanie więcej przypadków rozpoznaje się u kobiet, niż u mężczyzn. Nieprawidłowości w stężeniu hormonów, które wywołuje hashimoto mogą negatywnie wpływać na płodność i utrudniać zajście w ciążę.
Na przewlekłe zapalenie tarczycy zapadają osoby między 45. a 60. rokiem życia, głównie kobiety. Coraz częściej jednak schorzenie rozpoznaje się u ludzi młodych, także dzieci.
Przyczyny choroby Hashimoto
Przyczyny Hashimoto nie zostały do końca wyjaśnione. Istotą choroby jest nieprawidłowe działanie układu immunologicznego, który wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko tkankom tarczycy. Uważa się, że największy wpływ na ten stan mają czynniki genetyczne (80% przypadków). Przemawia za tym fakt, że zapaleniu tarczycy często towarzyszą także inne zaburzenia o podłożu autoimmunologicznym.
Przyczyny choroby Hashimoto upatruje się także w szkodliwym działaniu czynników środowiskowych. Nieprawidłowa odpowiedź immunologiczna powstaje na skutek przewlekłego stresu, częstych infekcji, przyjmowania niektórych leków, palenia tytoniu, błędów żywieniowych (zwiększona podaż jodu) oraz zanieczyszczeń powietrza i chemikaliów używanych do ochrony roślin uprawnych.
Objawy choroby Hashimoto
Choroba przez wiele lat może rozwijać się bezobjawowo, a pojawiające się pojedyncze dolegliwości nie nasuwają podejrzenia hashimoto. Objawy, które są przyczyną poszukiwania pomocy lekarskiej są związane z niedoczynnością tarczycy. Należą do nich:
- nagły wzrost masy ciała,
- przewlekłe uczucie zmęczenia i brak energii,
- zaburzenia miesiączkowania,
- problemy z zajściem w ciążę (cykle bezowulacyjne),
- pogorszenie stanu skóry, włosów i paznokci,
- osłabienie perystaltyki jelit, wzdęcia, zaparcia, problemy z trawieniem,
- nawracające bóle stawów i mięśni,
- wrażliwość na niskie temperatury,
- spowolnienie akcji serca,
- problemy z koncentracją i pamięcią,
- obniżenie nastroju, stany depresyjne, drażliwość.
Objawy choroby w badaniach to przede wszystkim jej powiększenie widoczne w USG. Jest to tzw. wole rozlane. Narząd staje się twardy i ma niejednorodną strukturę. Niekiedy może powodować dyskomfort w gardle. W początkowej fazie produkuje prawidłową ilość hormonów, jednak po czasie znacząco zmniejsza się ich stężenie. W testach laboratoryjnych krwi stwierdza się zwiększone stężenie przeciwciał anty-TPO.
Polecamy także: Hashimoto zakłada różne maski. Nie dla wszystkich to samo jest złe lub dobre.
Jak wygląda leczenie choroby Hashimoto?
Leczenie choroby Hashimoto wymagane jest w przypadku osób, u których stwierdzono niedoczynność tarczycy lub wole. Terapia polega na doustnym przyjmowaniu syntetycznych hormonów (lewotyroksyny), które obniżają poziom TSH, a tym samym przywracają prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Dawki leku są dobierane indywidualnie do każdego pacjenta na podstawie obecnych objawów hashimoto i wyników badań.
Uważa się, że istotną rolę odgrywa przy chorobie Hashimoto dieta. Zmiana jadłospisu zalecana jest ze względu na możliwość zmniejszenia stanu zapalnego przy pomocy odpowiednio dobranych produktów. Należy pamiętać, że jadłospis powinien być opracowany indywidualnie, podczas konsultacji z wykwalifikowanym dietetykiem.
Dieta w Hashimoto zwykle opiera się na zdrowym, zbilansowanym odżywianiu. Posiłki powinny zapewniać odpowiednią podaż wszystkich składników odżywczych i mineralnych. Tłuszcze zwierzęce należy zastępować olejami roślinnymi, unikać cukrów prostych, zrezygnować z dań przetworzonych i picia alkoholu. W codziennym jadłospisie nie może zabraknąć produktów pełnoziarnistych, owoców, warzyw, ryb, owoców morza, jaj i chudego mięsa.
Choroba Hashimoto a ciąża
Zaburzenia hormonalne mogą znacząco wpływać na płodność kobiety. Choroba Hashimoto charakteryzuje się nieprawidłowym funkcjonowaniem tarczycy, co sprzyja problemom z menstruacją i owulacją. Zdarzają się cykle bezowulacyjne, co utrudnia starania o dziecko, ale nie wyklucza macierzyństwa. Ważne jest stosowanie się do zaleceń lekarskich, prowadzenie zdrowego stylu życia, podjęcie się leczenia i stałe monitorowanie swojego stanu zdrowia. Nie należy także bagatelizować żadnych dolegliwości wskazujących na choroby tarczycy, ponieważ wczesne rozpoznanie łagodzi przebieg choroby.
Polecamy także: Mając Hashimoto, można zajść w ciążę. Jak pokonać chorobę w 3 miesiące.