Zwolnienie lekarskie w ciąży – dokument wydany przez lekarza, który upoważnia ciężarną do dni wolnych od pracy bez utraty wynagrodzenia, jeżeli istnieją ku temu wskazania medyczne. Zwolnienie lekarskie trwa do chwili ustąpienia przyczyny jego wydania, jednak nie może przekroczyć 270 dni.
Zwolnienie lekarskie w ciąży
Zwolnienie lekarskie w ciąży może być wystawione przez lekarza ginekologa lub każdego innego specjalistę. Wydawane jest ono w formie elektronicznej, jednak może się jeszcze zdarzyć, że kobieta otrzyma je w formie papierowej na tzw. druku L4 (stąd potocznie zwolnienie lekarskie określa się mianem zwolnienie L4). Poza danymi pacjentki, obowiązkowo musi się na nim znaleźć NIP pracodawcy, data rozpoczęcia i zakończenia chorobowego, a także odpowiednia adnotacja, że zwolnienie dotyczy kobiety ciężarnej – najczęściej jest to litera B.
Zwolnienie lekarskie w ciąży może zostać wydane tylko wtedy, gdy lekarz stwierdzi, że istnieją do tego ściśle określone wskazania medyczne. Są to wszystkie schorzenia, które zagrażają zdrowiu ciężarnej lub płodu (np. mogą doprowadzić do poronienia albo porodu przedwczesnego) oraz dolegliwości ciążowe, które są na tyle nasilone, że utrudniają wykonywanie obowiązków.
Chorobowe w ciąży przysługuje również z powodów niezwiązanych bezpośrednio z ciążą. Przyszła mama może udać się na zwolnienie, jeżeli złapie ją infekcja górnych dróg oddechowych, dozna urazu układu kostno-stawowego lub poczuje się gorzej z innego powodu.
Warto pamiętać, że sama ciąża nie jest wskazaniem do otrzymania zwolnienia lekarskiego. Chorobowe przysługuje tylko w przypadku choroby lub wystąpienia dolegliwości utrudniających lub uniemożliwiających wykonywanie pracy.
Komu przysługuje zwolnienie lekarskie w ciąży?
Zgodnie z polskim prawem zwolnienie lekarskie L4 w ciąży przysługuje każdej kobiecie, która:
- jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę;
- prowadzi własną działalność gospodarczą.
W przypadku, gdy ciężarna jest zatrudniona na umowę zlecenie również może udać się na zwolnienie lekarskie. Warunkiem jest jednak nieprzerwane opłacanie składek od minimum 90 dni.
Polecamy: Czy można zwolnić ciężarną – sprawdź, jakie masz prawa [radzi mecenas Joanna Parafianowicz]
Od kiedy można iść na zwolnienie lekarskie w ciąży?
Zwolnienie lekarskie w ciąży przysługuje przez cały okres jej trwania, dlatego lekarz może wydać je w dowolnym momencie – zarówno na początku, jak i pod koniec ciąży. Należy jednak pamiętać, że przyszła mama nie może przebywać na chorobowym dłużej niż 270 dni.
W praktyce oznacza to, że przyszła mama może pójść na zwolnienie lekarskie na samym początku ciąży i pozostać na nim aż do porodu lub wrócić do pracy, gdy tylko ustąpi przyczyna chorobowego, co potwierdza lekarz po przeprowadzeniu badania. Niekiedy zdarza się także, że przez cały okres ciąży kobieta otrzyma kilka zwolnień na krótsze lub dłuższe okresy.
Pracodawca nie ma prawa zwolnić kobiety ciężarnej, nawet gdy przebywa ona na zwolnieniu lekarskim przez cały okres ciąży.
Kiedy powiadomić pracodawcę o zwolnieniu lekarskim?
O otrzymanym zwolnieniu lekarskim należy powiadomić pracodawcę, jak najszybciej to możliwe – można to zrobić telefonicznie lub drogą mailową. Zgodnie z prawem pracownik musi to zrobić nie później, niż w 2. dniu nieobecności z powodu choroby.
Inną kwestią jest to, kiedy dostarczyć pracodawcy zwolnienie lekarskie. W przypadku dokumentów elektronicznych nie trzeba tego robić, ponieważ jest ono wysyłane automatycznie na konto PUE ZUS. Natomiast papierowe druki L4 trzeba przedstawić w zakładzie pracy w ciągu 7 dni.
Polecamy: Jak i kiedy powiedzieć o ciąży w pracy. Nie popełnij tego błędu!
Ile płatne jest zwolnienie lekarskie w ciąży?
Za zwolnienie lekarskie w ciąży przysługuje wypłata świadczenia w wysokości 100% średniego miesięcznego wynagrodzenia. Jest ono naliczane na podstawie pensji z ostatnich 12 miesięcy pracy (z uwzględnieniem premii i wszystkich dodatków). W przypadku ciężarnych, które prowadzą własną działalność gospodarczą wysokość zasiłku chorobowego na zwolnieniu lekarskim zależy od wysokości opłacanej składki.
Bardzo ważne jest powiadomienie lekarza wystawiającego zwolnienie lekarskie o tym, że jest się w ciąży. W przypadku braku stosownej adnotacji kobiecie przysługuje zasiłek chorobowy w wysokości 80% wynagrodzenia.
Czym różni się zwolnienie lekarskie od zaświadczenia o ciąży?
Istnieje zasadnicza różnica między zwolnieniem lekarskim a zaświadczeniem o ciąży. Drugi dokument jest wydawany przez lekarza ginekologa lub innego upoważnionego do tego specjalistę. Przyszła mama przedstawia go swojemu pracodawcy, który w takim przypadku:
- powinien stworzyć ciężarnej odpowiednie warunki pracy;
- nie może wymagać od pracownicy pracy w godzinach nadliczbowych lub nocnych;
- nie może wymagać od ciężarnej wzięcia udziału w wyjeździe służbowym;
- nie może wymagać od ciężarnej pracy przy komputerze dłużej niż 4 godziny w ciągu dnia;
- nie może wymagać od ciężarnej pracownicy pracy w warunkach szkodliwych.
Jeżeli pracodawca nie może zapewnić ciężarnej odpowiednich warunków pracy, powinien zwolnić ją z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do 100% wynagrodzenia.
Polecamy: L4 w ciąży? ZUS może skontrolować ciężarną
