Witamina D, nazywana witaminą słońca, wpływa na dobry nastrój i chroni przed jesienno-zimową depresją. Wzmacnia odporność i układ kostny – jest niezwykle ważna dla każdego człowieka, niezależnie od wieku. O odpowiednią ilość witaminy D w organizmie w szczególności muszą zadbać kobiety w ciąży. Okazuje się jednak, iż ma ona także ogromny wpływ na płodność – zarówno kobiecą, jak i męską – jej znaczne niedobory mogą wpływać na trudności z zapłodnieniem.
Witamina D – dlaczego tak ważna?
Witamina D pełni w naszym organizmie bardzo ważną rolę. Bierze udział w budowie kości, chroni przed osteoporozą, wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i pozytywnie oddziałuje na skurcze mięśni, w tym serca. Ponadto zmniejsza stany zapalne skóry, a u mężczyzn poprawia sprawność seksualną.
Ta dobroczynna witamina jest bardzo ważna w ciąży. Ma istotny wpływ na prawidłowy rozwój i dojrzewanie szkieletu w okresie płodowym. Dzięki temu, że zwiększa wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego matki, pomaga dostarczyć dziecku dostateczną ilość tego pierwiastka bez szkody dla jej układu kostnego. Już od pierwszych tygodni po zapłodnieniu mechanizmy zachodzące w organizmie kobiety ulegają istotnym modyfikacjom. Zwiększa się aktywność enzymu odpowiedzialnego za syntezę kalcytriolu – aktywnej metabolicznie formy witaminy D. Wapń transportowany jest do płodu przez łożysko.
Objawy niedoboru witaminy D
Witamina D nie jest typową witaminą. Tak naprawdę jest prohormonem. Oznacza to, iż może być wytwarzana przez ludzki organizm. Dzieje się to pod wpływem oddziaływania promieni słonecznych na skórę. Przekształcają one niektóre frakcje cholesterolu w dobroczynną witaminę D. Słońce to podstawowe źródło ten cennej witaminy. Z pożywienia dostarczamy ją tylko w niewielkich ilościach. Ze względu jednak na stosunkowo małą liczbę słonecznych miesięcy w umiarkowanym klimacie, większość z nas ma niedobór witaminy D. Szczególnie da się to odczuć od października do kwietnia, kiedy dni są krótsze i chłodniejsze.
Objawy niedoboru witaminy D:
- Bóle mięśni, stawów i kości
- Obniżenie nastroju, a nawet zaburzenia depresyjne
- Częste infekcje
- Ciągłe zmęczenie
- Osłabienie i wypadanie włosów
- Zaburzenia koncentracji, problemy z pamięcią
- Zaburzenia snu
- Insulinoodporność i cukrzyca
- Zaburzenia erekcji u mężczyzn
W miesiącach jesienno-zimowych każdy z nas ma niedobór witaminy D. Dotyczy to dorosłych i dzieci. Nawet latem nie jesteśmy do końca chronieni przed jej niedostateczną ilością – szczególnie, gdy dni są pochmurne lub całymi dniami przebywamy w biurze, bez możliwości codziennej, dłuższej ekspozycji skóry na promienie słoneczne.
Nadmiar witaminy D w ciąży
Nie jest łatwo przedawkować witaminę D. W przypadku naturalnego uzupełniania niedoborów z diety i ekspozycji skóry na słońce jest to właściwie niemożliwie. Nadmiar witaminy D wystąpi wtedy, gdy zastosujemy suplementację zbyt wysoką dawką – cztery razy większą niż zalecana. Dochodzi wtedy do zatrucia organizmu i powstania szkodliwych nadtlenków. Wapń zaczyna odkładać się tam, gdzie nie powinno go być, czyli m.in. w nerkach, tętnicach, a nawet sercu.
Nadmiar witaminy D w ciąży jest niebezpieczny dla matki – może doprowadzić do zaburzeń pracy serca i ośrodkowego układu nerwowego. Zagrożone jest także dziecko. Przedawkowanie witaminy D może skutkować deformacją płodu i przyczynia się do rozwoju chorób kości u noworodka.
Dlatego więc, choć witamina D jest niezwykle ważna w ciąży, należy ściśle stosować się do zaleceń lekarskich i nigdy nie przyjmować dawki większej niż optymalna.
Wpływ witaminy D na płodność
Witamina D bierze udział w produkcji hormonów, które wpływają na prawidłowy przebieg owulacji. Aktywne metabolity wspomagają dojrzewanie komórek jajowych i znacząco zwiększają ich jakość. Poza tym wspomagają implantację zarodka. Co istotne, wspomniany wcześniej kalcytriol odgrywa ważną rolę w produkcji gonadotropiny kosmówkowej, a ponadto zwiększa stężenie progesteronu, estradiolu i estronu.
W badaniu przeprowadzonym pod kierownictwem prof. Ewy Sewerynek stwierdzono wysoką częstotliwość występowania deficytów witaminy D u kobiet w wieku 20-30 lat. Suplementacja 1500 IU witaminy D dziennie zwiększyła jej zasoby ustrojowe badanych z wcześniejszej średniej 16.5 ng/ml aż do wartości około 30 ng/ml.(¹)
Co istotne, witamina D wpływa na płodność nie tylko kobiecą, ale też męską. Nie tylko sprzyja produkcji testosteronu, ale też odgrywa ważną rolę w procesie spermatogenezy. W rezultacie poprawia się jakość męskiego nasienia, co znacznie zwiększa szansę na zapłodnienie.
Co zatem zrobić, by zwiększyć szansę na ciążę? Najlepiej rozpocząć starania o zwiększenie ilości witaminy D już 6 miesięcy przed planowanym zapłodnieniem. Oczywiście trzeba też zadać o zdrowy styl życia, regularną aktywność, a w razie potrzeby również ewentualną redukcję masy ciała.
Naturalne uzupełnienie niedoboru witaminy D w staraniach o ciążę
Latem najlepiej zwiększyć ilość witaminy D w organizmie, korzystając z dobroczynnych promieni słonecznych. To nie tylko zdrowy, ale też bardzo przyjemny sposób na uzupełnianie niedoborów. Odsłoń twarz, ramiona i nogi. Połóż się na leżaku lub spaceruj w słońcu minimum 15 minut pomiędzy godziną 11.00 a 14.00.
Uzupełnij swoją dietę o produkty z wysoką zawartością witaminy D – tłuste ryby morskie, takie jak łosoś, makrela czy tuńczyk, a także jaja i oleje roślinne. Zawierają one również wiele cennych składników odżywczych, pozytywnie wpływających na organizm w czasie starań o ciążę.
Niestety, jesienią i zimą uzupełnianie witaminy D nie uda się bez suplementacji. Miesiące od października do kwietnia są bowiem zbyt ciemne, a ilość witaminy D w pożywieniu zbyt mała, by można było dostarczyć ją w odpowiednich ilościach.
Najlepiej, by optymalne ustalenie dawki witaminy D w suplementacji poprzedzone zostało oznaczeniem jej stężenia we krwi. Powinno mieścić się w przedziale 30-50 nanogramów na mililitr. Jeśli lekarz stwierdzi niedobór, indywidualnie określa zalecaną dawkę do uzupełnienia. Generalnie jednak Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca kobietom starającym się o ciążę, ciężarnym oraz karmiącym piersią dawkę 2000 IU witaminy D dziennie.
Należy przy tym podkreślić, iż większość preparatów witaminowych dedykowanych na czas starań i ciąży zawiera 400 IU tej witaminy. Jeśli twój organizm ma większe potrzeby, zadbaj o zwiększenie syntezy witaminy D w naturalny sposób lub wybierz dodatkowy suplement uzupełniający niedobór.
(¹) https://journals.viamedica.pl/endokrynologia_polska/article/view/EP.a2017.0042/42059 [dostęp: 27.10.2020]
POLECAMY TAKŻE: Jak przyjmować kwas foliowy, by zwiększyć szansę na ciążę
Rodzaj kwasu foliowego może wpłynąć na efekt starań o dziecko
Dodaj komentarz