Podwójne szczęście, czyli bliźnięta, zdarza się raz na 80 ciąż. Szansę na urodzenie dwójki dzieci mają przede wszystkim kobiety między 30. a 40. rokiem życia – dzieje się tak ze względu na zwiększenie stężenia FSH odpowiedzialnego za dojrzewanie komórki jajowej. Nie jest to jednak reguła i ciężko jest przewidzieć, czy u danej osoby powstanie ciąża bliźniacza.
Jak powstaje ciąża bliźniacza?
Ciąża bliźniacza powstaje, gdy w macicy zagnieżdżą się dwa zarodki w tym samym czasie lub dojdzie do podziału jednej zapłodnionej komórki jajowej. Można ją potwierdzić podczas badania ultrasonograficznego już w okolicach 8. tygodnia ciąży. Wczesne rozpoznanie jest bardzo ważne, ponieważ każda ciąża mnoga jest traktowana jako ciążą wysokiego ryzyka.
Wyróżnia się dwa rodzaje ciąży bliźniaczej:
- dwujajowa – zapłodnione zostały dwie komórki jajowe (przez dwa plemniki),
- jednojajowa – zapłodniona komórka jajowa uległa podziałom (jest tylko jeden plemnik i jedna komórka jajowa).
W pierwszym przypadku każde dziecko ma swoją własną kosmówkę (później łożysko) oraz worek owodniowy. Taką ciążę nazywa się dwuowodniową dwukosmówkową. Sytuacja staje się nieco bardziej skomplikowana w ciąży bliźniaczej jednojajowej. W zależności od dnia, w którym doszło do podziału komórki jajowej, dzieci mogą mieć:
- osobną kosmówkę i osobny worek owodniowy (podział między 1. a 3. dniem),
- wspólną kosmówkę i osobne worki owodniowe (podział między 4. a 8. dniem),
- wspólną kosmówkę i wspólny worek owodniowy (między 8. a 13. dniem).
Gdy komórka jajowa ulegnie podziałowi między 13. a 15. dniem od zapłodnienia, dzieci nie tylko mają wspólną kosmówkę i wspólny worek owodniowy, ale także są ze sobą zrośnięte różnymi częściami ciała. Mowa wówczas o bliźniętach syjamskich. Taka sytuacja zdarza się bardzo rzadko – dotyczy zaledwie 0,5% ciąż.
Nie udało się jednoznacznie ustalić, jakie są przyczyny ciąży bliźniaczej. Przypuszcza się, że większe szanse na urodzenie bliźniąt mają kobiety, które:
- są powyżej 30. roku życia,
- mają w najbliższej rodzinie kobietę, która była w ciąży bliźniaczej,
- przyjmowanie leków stymulujących owulację,
- wysoki poziom FSH,
- BMI powyżej 30.
Bliźnięta jednojajowe i dwujajowe
Bliźnięta dwujajowe mają różny materiał genetyczny, dlatego są do siebie podobne – jak każde rodzeństwo, mogą jednak mieć różną płeć, kolor włosów, kolor oczu. Wszystko dlatego, że powstały z dwóch różnych plemników i komórek jajowych.
Bliźnięta jednojajowe powstały z jednego plemnika i jednej komórki jajowej, dlatego mają identyczny materiał genetyczny. Zawsze są tej samej płci, a także są do siebie bardzo podobne. Mimo to mogą mieć zupełnie różne cechy osobowości, upodobania i charakter.
Polecamy: Chłopiec czy dziewczynka? Badanie USG a płeć dziecka
Ciąża bliźniacza – zagrożenia
Ciąża bliźniacza zawsze jest uznawana za ciążę wysokiego ryzyka. Nie oznacza to, że u wszystkich ciężarnych dochodzi do powikłań. Prawdopodobieństwo ich wystąpienia jest jednak znacznie wyższe, niż w przypadku ciąży pojedynczej. Możliwe zagrożenia to:
- poród przedwczesny,
- wielowodzie,
- zaburzenia wzrastania jednego (lub obu) dzieci,
- niewydolność cieśniowo szyjkowa,
- zgon wewnątrzmaciczny jednego z płodów,
- zwiększone ryzyko wystąpienia anemii lub stanu przedrzucawkowego,
- zespół przetoczenia krwi między płodami (znany także jako zespół podkradania lub TTS).
Zespół przetoczenia krwi między płodami charakteryzuje się tym, że krew przecieka przez łożysko od jednego płodu do drugiego, a tym samym przepełnia jego krwiobieg. Z tego powodu może dojść u niego do zbytniego obciążenia serca oraz innych narządów wewnętrznych. Natomiast dziecko, które jest “dawcą”, jest gorzej odżywione, mniejsze i słabsze.
W przypadku ciąży bliźniaczej konieczne jest przeprowadzanie częstszych badań USG (co 4 tygodnie lub co 2 tygodnie – jeżeli ciąża jest jednokosmówkowa), aby ocenić rozwój dzieci oraz wcześnie wykryć ewentualne powikłania. Na każdej wizycie badana jest również długość szyjki macicy. Ciężarna powinna zgłaszać się na kontrole do ginekologa co 3–4 tygodnie.
Poród przy ciąży bliźniaczej
Poród w ciąży bliźniaczej aż w 60% przypadków ma miejsce przed spodziewanym terminem. Ze względów bezpieczeństwa prawie zawsze odbywa się on przy pomocy cesarskiego cięcia – poród naturalny możliwy jest wtedy, gdy dzieci mają położenie główkowe, stan przyszłej mamy jest bardzo dobry i nie stwierdza się żadnych przeciwwskazań.
Jakie dolegliwości może odczuwać kobieta w ciąży bliźniaczej?
Ciąża bliźniacza może wiązać się z nieprzyjemnymi dolegliwościami. Przyszła mama jest bardziej narażona na występowanie uciążliwych nudności, a także dolegliwości ze strony kręgosłupa – wszystko ze względu na bardzo duży obwód brzucha. Powinna liczyć się także z trudnościami z zasypianiem, koniecznością częstego korzystania z toalety, a także hemoroidami i żylakami nóg.
Kobieta w ciąży bliźniaczej powinna szczególnie o siebie dbać. Zalecane jest:
- zrezygnowanie z aktywności fizycznej i pracy zawodowej,
- wdrożenie zbilansowanej diety (powinna dostarczać magnez, wapń, witaminę D, C, B, kwas foliowy, cynk, żelazo),
- dużo odpoczywać,
- dbanie o odpowiednią masę ciała (w ciąży bliźniaczej należy przytyć nie więcej niż 14–18 kg),
- ścisłe stosowanie się do zaleceń lekarza.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Położenie dziecka w brzuchu. Które pozycje wymagają cesarskiego cięcia?
Położenie dziecka w brzuchu. Która pozycja wymaga cesarskiego cięcia?
Dodaj komentarz