USG ciąży jest bezbolesnym i nieinwazyjnym badaniem. Służy ono do monitorowania przebiegu ciąży i rozwoju dziecka. Zgodnie z najnowszymi wytycznymi należy wykonać je przynajmniej 4 razy u każdej kobiety w ciąży. Dzięki temu lekarz może wykryć nieprawidłowości, a w razie potrzeby skierować ciężarną na dodatkowe badania.
Na Czym Polega USG Ciąży?
USG ciąży (badanie ultrasonograficzne) wykorzystuje fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości. Ultradźwięki są wysyłane przez aparat USG, odbijają się one od tkanek, np. narządów wewnętrznych płodu i wracają do czujnika, którym lekarz przesuwa po brzuchu pacjentki. Na ekranie monitora pojawia się czarno-biały obraz dziecka.
USG to podstawowe badanie w ciąży. Należy podkreślić, że jest ono bezpieczne, nieinwazyjne i bezbolesne. Ginekolog ocenia budowę anatomiczną płodu, wiek ciąży i narządy rodne matki. USG ciąży pozwala wykryć ewentualne nieprawidłowości. Badanie trwa 20-30 minut przy ciąży pojedynczej, natomiast przy ciąży mnogiej – około 40 minut.
Jakie są Rodzaje USG Ciążowych?
Podczas ciąży przeprowadza się 2 główne rodzaje USG ciążowego: dopochwowe i przez powłoki brzuszne. Pierwsze badanie ciążowe wykonuje się zazwyczaj do 10 tygodnia, a także w celu zmierzenia długości szyjki macicy. Z kolei USG genetyczne, II i III trymestru przeprowadza się przez brzuch.
Ginekolodzy rekomendują przynajmniej 4-krotne wykonanie USG u każdej kobiety w ciąży. Zgodnie z raportem GUS wynika, że w 2022 r. urodziło się ponad 305 tys. dzieci. To oznacza, że przeprowadzono wtedy ponad 1 mln badań USG.
Co to jest USG Dopochwowe?
USG dopochwowe (transwaginalne) pozwala określić wiek ciążowy i termin porodu. W tym celu lekarz mierzy CRL, czyli długość ciemieniowo-siedzeniową płodu. Ponadto ginekolog ustali, czy mamy do czynienia z ciążą pojedynczą, czy mnogą.
Badanie zazwyczaj wykonuje się do 10 tygodnia ciąży. Przyszła matka kładzie się na leżance na wznak, z nogami zgiętymi w kolanach. Następnie lekarz wprowadza sondę dopochwową, która przekazuje obraz na ekran monitora. Badanie jest bezpieczne i bezbolesne, trwa od kilku do kilkunastu minut. Jeśli jednak kobieta w ciąży odczuwa dyskomfort, powinna to zgłosić lekarzowi.
Co to jest USG Połówkowe?
USG Połówkowe jest to badanie, które wykonuje się w 18-22 tygodniu ciąży. USG trwa kilkadziesiąt minut, jest bezbolesne i bezinwazyjne. Lekarz sprawdza długość kości ramiennej płodu (HL) i kości udowej (FL), w ten sposób ustala wagę dziecka. Może również policzyć palce u rąk i nóg.
Podczas badania wykonuje się również następujące pomiary:
- BPD (biparential diameter) – wymiar dwuciemieniowy, czyli szerokość główki,
- HC (head circumference) – obwód główki,
- Vp (posterior ventricle) – róg tylny komory bocznej mózgu i CM (cisterna magna) – zbiornik wielki mózgu; w ten sposób można sprawdzić ilość płynu mózgowo-rdzeniowego, co pozwala wykluczyć wodogłowie,
- TCD (transcerebellar diameter) – szerokość móżdżka; długość odpowiada wiekowi ciąży,
- NF (nuchal fold) – fałd karkowy, nie powinien przekraczać 6 mm; pogrubiony fałd karkowy może sugerować zespół Downa, zespół Patau lub zespół Edwardsa. Niekiedy świadczy o występowaniu wady fizyczne lub aberracji chromosomowych. Należy zaznaczyć, że pomimo nieprawidłowego wyniku dziecko może urodzić się bez wady.
- AC (abdominal circumference) – obwód brzuszka.
W trakcie badania połówkowego ginekolog obserwuje pępowinę, płyn owodniowy, łożysko, a także mierzy przezpochwowo długość szyjki macicy. Na tej podstawie specjalista określa ryzyko porodu przedwczesnego. Podczas USG przyszła mama może poznać płeć dziecka.
Co to jest USG Genetyczne?
USG genetyczne jest jednym z przesiewowych badań prenatalnych. Nie ingeruje w środowisko życia płodu, dlatego nie przyczynia się do poronienia. USG genetyczne jest wykonywane przez ginekologa posiadającego certyfikat FMF. Specjalista sprawdza następujące parametry:
- CRL (długość ciemieniowo-siedzeniowa) – początkowo przyrasta ono w tempie 1,1-1,8 na dobę,
- obecność kości nosowej,
- BPD (wymiar dwuciemieniowy główki),
- NT (przezierność fałdu karkowego).
USG prenatalne wykonuje się między 11 a 13 (+ 6 dni) tygodniem ciąży. Podczas badania lekarz sprawdza:
- długość ciała dziecka,
- ruchomość dziecka,
- stan kosmówki,
- długość kości szczękowej,
- przepływ krwi przez przewód żylny i zastawkę trójdzielną,
- czynność serca płodu,
- objętość łożyska,
- budowę i funkcjonowanie macicy.
Co to Jest USG 2D
USG 2D jest to klasyczne badanie USG, które pozwala uzyskać obraz płaski, dwuwymiarowy. Dzięki niemu lekarz oceni ilość wód płodowych i ułożenie łożyska w ciele kobiety ciężarnej. Na tej podstawie ginekolog może potwierdzić ciążę oraz ustalić jej wiek. Podczas USG specjalista sprawdza wielkość i masę płodu.
Oprócz tego lekarz zbada struktury anatomiczne i narządy anatomiczne dziecka. Badanie USG 2D pozwala określić płeć maluszka, ale najwcześniej w 12 tygodniu.
Ile Kosztuje Ciążowe USG 2D?
Za ciążowe badanie USG 2D czyli położnicze wykonane metodą dwuwymiarową zapłacimy około 300-400 zł, w przypadku ciąży bliźniaczej cena wzrasta do 450-550 zł. Istnieje również możliwość nagrania badania na pendrive, w tym przypadku powinniśmy się liczyć z dodatkową opłatą w wysokości 50-60 zł.
Co to Jest USG 3D?
Badanie USG 3D jest to badanie, które daje obraz przestrzenny, trójwymiarowy, pozwalający ocenić struktury i narządy płodu. Wspomniana metoda umożliwia obejrzenie dziecka z każdej strony, a także przyjrzeć się jego rysom twarzy.
Należy zaznaczyć, że jest to badanie dodatkowe, które uzupełnia USG 2D. Może to ułatwić ginekologowi wykrycie ewentualnych cech dysmorficznych, wskazujących na niektóre choroby genetyczne.
Ile Kosztuje Ciążowe USG 3D?
USG Ciążowe 3D czyli badanie trójwymiarowe ciąży zazwyczaj kosztuje w przedziale od 300 do 400 zł. Należy zaznaczyć, że koszty rosną w przypadku ciąży mnogiej. Nagranie USG można otrzymać na pendrive lub płycie, przy czym usługa jest najczęściej dodatkowo płatna. Cena zależy od regionu lub kliniki, w której wykonujemy badanie.
Co to Jest USG 4D?
Podczas USG 4D na ekranie pojawia się obraz, który można oglądać w czasie rzeczywistym. Badanie pozwala zobaczyć rodzicom, jak ich maluszek się uśmiecha, ssie palec, bawi się sznurem pępowinowym czy macha nóżkami.
USG 4D ułatwia lekarzowi ocenę struktur anatomicznych dziecka, dzięki czemu może on wykryć niewielki rozszczep kręgosłupa, dodatkowe paluszki, czy drobny rozszczep wargi i podniebienia. Wspomniana metoda wspiera diagnostykę prenatalną. USG 3D i 4D zazwyczaj wykonuje się w 26-32 tygodniu ciąży, chociaż nowoczesne aparaty uwidaczniają płód na każdym etapie.
Ile Kosztuje Ciążowe USG 4D?
Koszt wykonania Ciążowego USG 4D nie różni się zbytnio od kosztów badań przeprowadzanych metodą dwu– lub trójwymiarową. Cena utrzymuje się na poziomie 350-400 zł, a w przypadku ciąży bliźniaczej wzrasta do około 500 zł. Koszty zależą od regionu lub placówki, która wykonuje badanie.
Kiedy Wykonać Pierwsze Badanie USG w Ciąży?
Ginekolodzy zalecają wykonanie pierwszego badania USG w ciąży, gdy pojawią się objawy ciąży. Na wizytę warto umówić się w 5-10 tygodniu ciąży, licząc od pierwszego dnia ostatniej miesiączki.
USG przed 10 tygodniem Ciąży
Pierwsze badanie USG w ciąży wykonuje się w celu potwierdzenia prawidłowej (wewnątrzmacicznej) ciąży. Lekarz sprawdzi, czy przyszła matka spodziewa się jednego dziecka, bliźniąt, a może trojaczków. USG umożliwia ocenę echa zarodka i pracy serca.
Ginekolog obliczy częstotliwość bicia serduszka. Może również ustalić termin porodu, co jest szczególnie ważne w przypadku kobiet, które mają nieregularne miesiączki. Podczas badania lekarz lokalizuje pęcherzyk żółtkowy, który wchodzi w skład błon płodowych. Ponadto specjalista ocenia strukturę trofoblastu, z którego powstanie łożysko. Ginekolog sprawdza również budowę przydatków, szyjki i trzonu macicy.
Jeśli nie wiesz, w którym tygodniu ciąży jesteś, to sprawdź nasz Kalkulator Ciąży, w którym obliczysz dokładny tydzień i trymestr.
USG w Pierwszym Trymestrze Ciąży
Badanie USG w pierwszym trymestrze ciąży jest wykonywane dopochwowo lub przez powłoki brzuszne. USG genetyczne, oznaczenie białka PAPP-A i wolnej podjednostki beta gonadotropiny kosmówkowej (beta-HCG) wchodzą w skład testu złożonego (inaczej testu podwójnego).
W ten sposób można ocenić ryzyko aberracji chromosomowych u dziecka. W razie potrzeby lekarz kieruje przyszłą mamę na inwazyjne badania prenatalne, takie jak amniopunkcja, kordocenteza, czy biopsja kosmówki.
USG w Drugim Trymestrze Ciąży
W drugim Trymestrze Ciąży podczas badania USG ginekolog szczegółowo ocenia anatomię dziecka, w ten sposób specjalista może wykryć wady wrodzone. Ponadto lekarz sprawdza czynność funkcjonalną narządów.
Badanie USG w II trymestrze służy ocenie:
- powłok brzusznych (żołądka, nerek, pęcherza moczowego i pępka),
- kręgosłupa,
- główki i szyi,
- klatki piersiowej (serca i płuc),
- kończyn,
- narządów rodnych.
USG w Trzecim Trymestrze Ciąży
Badanie USG w Trzecim Trymestrze Ciąży wykonuje się około 30 tygodnia ciąży. Lekarz sprawdza budowę i rozwój narządów, monitoruje wzrastanie i dojrzewanie dziecka, a także ocenia jego położenie. W III trymestrze maluszek powinien znajdować się w położeniu główkowym, w przeciwnym razie uniemożliwia to poród naturalny.
Ponadto ginekolog określa masę płodu. Podczas USG specjalista ustala lokalizację łożyska i stopień jego dojrzałości. Lekarz ocenia też ilość wód płodowych. Specjalista zwraca również uwagę na budowę pępowiny.
USG Po Terminie Porodu
W trakcie badania USG po terminie porodu lekarz ocenia ilość płynu owodniowego, ponieważ pod koniec ciąży łożysko może pracować słabiej, co zwiększa ryzyko małowodzia. Ginekolog sprawdza, czy dziecko prawidłowo się rusza.
W przypadku ciąży przenoszonej lekarz zbada tętno i położenie dziecka, a także przygotowanie macicy do porodu. Jeśli wyniki będą prawidłowe, specjalista zaleci powtórzenie badania za 7 dni, jeżeli w tym czasie nie dojdzie do rozwiązania.
Jak Często Wykonywać USG w Ciąży?
W ciąży fizjologicznej wystarczy wykonać jedno USG w każdym trymestrze. Dodatkowe badania przeprowadza się, gdy istnieje ryzyko powikłań. Z tego powodu częściej wykonuje się je u kobiet w ciąży z nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą lub innymi chorobami przewlekłymi.
Krwawienie z dróg rodnych i silny ból brzucha mogą wskazywać na zagrażające poronienie lub ciążę pozamaciczną. Aby je wykluczyć, ginekolog wykona badanie USG.
Ile Kosztuje USG Ciąży?
USG ciąży do 10 tygodnia kosztuje od 200 do 300 zł. Zależne jest to od miasta, lekarza i kliniki, w której będzie wykonywane badanie. Z kolei za USG prenatalne, wykonywane w każdym trymestrze, należy zapłacić ok. 300-400 zł. Cena wrasta w przypadku ciąży mnogiej.
Czy USG Ciąży jest Obowiązkowe?
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników USG ciąży powinno się wykonywać przynajmniej czterokrotnie u każdej przyszłej mamy. Badanie jest bezpieczne, a jednocześnie dostarcza istotnych informacji na temat płodu.
Niewykonanie badania może skutkować błędnym wyliczeniem terminu porodu i nierozpoznaniem śmiertelnych wad u dziecka. Wiele przyszłych matek wykonuje pierwsze USG przed 10 tygodniem ciąży, aby potwierdzić lub wykluczyć ciążę. Należy jednak zaznaczyć, że nie jest ono obowiązkowe. Obligatoryjnie wykonuje się je w:
- 11-14 tygodniu
- 18-22 tygodniu,
- 28-32 tygodniem,
- po 40 tygodniu.
Jak się Przygotować do Ciążowego Badania USG?
Badanie USG nie wymaga specjalnych przygotowań. Przed wizytą przyszła mama nie powinna nakładać kremów, olejków i balsamów na brzuch, aby nie zakłócić obrazu. W przeciwnym razie ginekolog może mieć problem z dokładną oceną stanu zdrowia dziecka.
Na wizytę należy zgłosić się z pełnym pęcherzem, ponieważ ułatwia to wykonanie badania. Warto wybrać luźne, wygodne ubranie, które można łatwo zdjąć, żeby odsłonić brzuch.
Czy Można Wykonać USG Ciążowe na NFZ?
Standard opieki okołoporodowej przewiduje trzy badania USG refundowane przez NFZ. Wykonuje się je w:
- 11-14 tygodniu ciąży,
- 18-22 tygodniu ciąży,
- 27-32 tygodniu ciąży.
Dodatkowe badanie można przeprowadzić do 10. tygodnia, aby potwierdzić lub wykluczyć ciążę. Oprócz tego wykonuje się je, gdy ciąża trwa powyżej 40 tygodni. Jeśli lekarz stwierdzi konieczność wykonania dodatkowych badań, takich jak echo serca płodu i USG dopplerowskie (oceniające narządy płodu i przepływy naczyniowe), może wystawić skierowanie. W takiej sytuacji badania są bezpłatne.
Czy USG jest Badaniem Prenatalnym?
USG jest nieinwazyjnym badaniem prenatalnym, które należy wykonać w każdym trymestrze. W ten sposób lekarz może wykluczyć nieprawidłową pracę serca, wady genetyczne lub anatomiczne. USG prenatalne nie jest obowiązkowe, ale zaleca się je każdej kobiecie w ciąży, zwłaszcza jeśli:
- pacjentka ukończyła 35 lat,
- występują przypadki chorób genetycznych w rodzinie,
- aberracje chromosomowe u jednego z rodziców,
- pacjentka urodziła dziecko z wadą rozwojową lub genetyczną.
W takich przypadkach ciężarna może skorzystać z Programu Badań Prenatalnych, refundowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Jaki Wpływ na Zdrowie Płodu Ma Badanie USG?
USG nie wykorzystuje promieniowania jonizującego, dzięki czemu jest bezpieczne dla płodu dziecka i matki. Regularne badania pozwalają zadbać o zdrowie w ciąży. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników podkreśla, że nie istnieją analizy, które potwierdzałyby szkodliwy wpływ USG na rozwój dziecka.
Ze względów bezpieczeństwa należy umówić się na wizytę do ginekologa, dysponującego nowoczesnym sprzętem z odpowiednimi atestami. Specjalista dokłada również starań, aby skrócić czas ekspozycji na ultradźwięki.
Jakie Zagrożenia Może Wykryć Badanie USG?
USG ciąży należy do podstawowych badań prenatalnych. Lekarz może wykryć:
- przepuklinę pępowinową,
- nieprawidłową ilość wód płodowych (małowodzie lub wielowodzie),
- wodogłowie,
- wytrzewienie,
- łożysko częściowo lub centralnie przodujące,
- przepuklinę mózgową i/lub rdzeniową,
- zwyrodnienie gruczołowato-torbielowate płuc,
- wady serca.
Badanie USG genetyczne pozwala określić prawdopodobieństwo wystąpienia wad genetycznych z 80% skutecznością, jak wynika z badań przeprowadzonych przez Piotra Sieroszewskiego, Małgorzatę Perenc, Elżbietę Baś-Budecką i Jacka Suzina. Jeśli lekarz stwierdzi, że istnieje ryzyko trisomii lub nieprawidłowości rozwojowych, zleci badania inwazyjne.
Jakie Schorzenia Genetyczne Może Wykryć Badanie USG?
Na podstawie USG można stwierdzić, czy istnieje ryzyko wystąpienia u dziecka zespołu Downa (trisomia 21), zespołu Patau (trisomia 13) lub zespołu Edwardsa (trisomia 18). Badanie pozwala również oszacować prawdopodobieństwo zespołu Turnera. Lekarz może również zdiagnozować rozszczep wargi, podniebienia i kręgosłupa.
Zobacz także nasz poradnik o badaniach prenatalnych
Jakie są Wskazania do Badania USG w Ciąży?
Każda ciężarna powinna mieć wykonane minimum 4 badania USG. Niekiedy jednak istnieją wskazania do ich częstszego przeprowadzenia. Dzięki temu lekarz może ocenić ilość płynu owodniowego, aktywność serca płodu i ułożenie dziecka.
Dodatkowe badanie USG wykonuje się, gdy ginekolog podejrzewa wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu, bądź na wcześniejszej wizycie stwierdził jakieś nieprawidłowości.
Jakie są Przeciwwskazania do Badania USG w Ciąży?
Nie ma żadnych przeciwwskazań do wykonania USG ciąży. Badanie nie wykrywa jednak wszystkich zagrożeń ciąży. Należy zaznaczyć, że USG nie służy rozpoznaniu choroby genetycznej, lecz określeniu ryzyka jej wystąpienia. Jeśli lekarz stwierdzi nieprawidłowości, skieruje ciężarną na dodatkowe badania.
Dodaj komentarz