Depresja poporodowa jest częstym zjawiskiem i dotyczy aż 20-25% kobiet. Często jest bagatelizowana i mylona z innym zaburzeniem tzw. “baby bluesem”. Depresja poporodowa trwa znacznie dłużej, ma bardziej złożone objawy i nieleczona może mieć tragiczne konsekwencje.
Depresja poporodowa, a może baby blues?
Depresja najczęściej kojarzy się ze smutkiem, jednak warto wiedzieć, że jej objawy mogą być różne i często dużo bardziej złożone. Podczas depresji poporodowej występują symptomy takie jak: brak sił i ochoty na cokolwiek, rozchwianie emocjonalne, płaczliwość, zaburzenia snu oraz jedzenia, lęki, wycofanie społeczne oraz w cięższych przypadkach – myśli i próby samobójcze.
Depresję poporodową należy odróżniać od innych zaburzeń, takich jak: psychoza poporodowa, zespół stresu pourazowego (PTSD), czy – częściej spotykany – tzw. baby blues.
Według ICD-10 depresję poporodową klasyfikuje się tylko do 6 tygodni po urodzeniu dziecka – to dane ze starych opracowań. Najnowsze mówią o tym, że jeżeli epizod depresyjny wystąpi do roku po urodzeniu dziecka powinien być klasyfikowany jako depresja poporodowa.
W związku z burzą hormonów zjawisko smutku poporodowego, czyli tzw. baby blues zazwyczaj mija do dwóch tygodni i dotyczy ok. 80% kobiet. Zdarza się jednak, że stan ten przedłuża się, albo z jakichś powodów kobieta zaczyna czuć się gorzej – właśnie wtedy należy udać się do specjalisty, gdyż może to wskazywać na depresję poporodową.
Czemu pojawia się depresja poporodowa?
Ciąży i macierzyństwu często towarzyszy dużo nadziei i radosnego oczekiwania. Jednak jednocześnie zdarza się, że urodzenie dziecka ożywia w matce dużo wyobrażeń, a niejednokrotnie lęków. – Jakie to dziecko będzie, czy będzie w pełni zdrowe, czy dam radę jako matka, czy będę w stanie zapewnić mu byt i zdrowe środowisko, w którym będzie mogło wzrastać? – te wątpliwości często dręczą świeżo upieczone mamy.
Nowy etap, w którym znalazła się kobieta jest wymagający sam w sobie. Do tego dochodzą trudności w regeneracji po porodzie i połóg, które w połączeniu ze stałą opieką nad noworodkiem są dużym wyzwaniem fizycznym i psychicznym.
Dodatkowe trudności pojawiają się, gdy dziecko było nieplanowane, ojciec dziecka znika bądź odmawia wzięcia odpowiedzialności, środowisko nie chce lub nie potrafi dać wsparcia, albo dochodzą dodatkowe trudności związane ze zdrowiem matki bądź dziecka. Depresja poporodowa może być wynikiem wielu przyczyn, które nierzadko są bardzo różnorodne.
Matka idealna? Nie musisz nią być
Depresja poporodowa może być również wynikiem trudności z pogodzeniem kilku ról. Oczekiwania stanowią duże obciążenie, które dla świeżo upieczonej, niezaznajomionej z nową rolą kobiety mogą być źródłem wielu frustracji. Odnalezienie się w roli matki wymaga czasu, a kobiety, które już od początku są przytłoczone obowiązkami mogą czuć się zagubione, przestają słuchać swojego instynktu i uczuć, co w konsekwencji prowadzi do negatywnych emocji wynikających z nadmiernego perfekcjonizmu.
Warto w tym momencie pamiętać, że dziecko oczywiście potrzebuje zaspokojenia swoich potrzeb, ale ważne jest również nabywanie przez nie umiejętności tolerancji frustracji oraz tego, że nie zawsze i nie wszystkie jego potrzeby oraz pragnienia mogą być i będą zaspokojone. Okazuje się, że nieuniknione frustracje nie tylko mogą być korzystne dla dziecka, ale także ich dopuszczenie zdejmuje z matki nierealny i nadludzki obowiązek bycia idealną.
Podczas połogu i w kolejnych, pierwszych miesiącach życia noworodka bardzo istotna jest rola ojca dziecka. Jeśli relacja między rodzicami jest dobra i w miarę stabilna, a parze udaje się rozmawiać o tym, co dzieje się miedzy nimi, jest to czynnik chroniący matkę i pomagający jej radzić sobie z emocjami.
Dzięki obecności partnera kobieta może zaangażować go w opiekę nad dzieckiem, co umożliwi jej znalezienie czasu na nabranie dystansu do sytuacji i emocji, które w przypadku nieustannej pielęgnacji małego dziecka, mogą być bardzo intensywne.
W sytuacji, gdy kobieta nie ma partnera obok siebie, to istotne jest, aby obok były bliskie osoby, które odciążą kobietę i umożliwią jej odpoczynek. Może to być ktoś z rodziny, przyjaciółka, empatyczny lekarz bądź psycholog. Takie wsparcie jest niezwykle ważne, ponieważ brak troski w okresie okołoporodowym może być dla kobiety traumatyczny.
Młoda Mamo, akceptuj swoje emocje!
Różnorodność oraz intensywność uczuć, których doświadcza kobieta często ma również związek z tym, że początkowo relacja z dzieckiem jest oparta na jego całkowitej zależności. Wyzwaniem może być także brak komunikacji werbalnej oraz konieczność polegania na własnych odczuciach i intuicji w kontakcie z niemowlęciem. Automatycznie ożywia to w matce wyuczone, często nieświadome style budowania więzi.
Ludzie z racji swoich doświadczeń potrafią różnie reagować na bliskość drugiego człowieka, czasem jest ona czymś upragnionym, za czym się tęskni, ale bywa również tak, że z jakiś powodów skutkuje poczuciem zagrożenia i/lub chęcią oddalenia się. Emocje, które pojawiają się w tym kontekście bywają zazwyczaj nieprzyjemne.
Czasem kobiety mają błędne przekonanie, że jeśli czują do swojego dziecka złość, czy chwilową niechęć, to świadczy to o tym, że są złymi matkami.
Niestety zdarza się tak, że przyznanie się matki do takich odczuć względem dziecka może powodować lęk, zalewające poczucie winy lub wstydu, a nawet negatywne komentarze bliskich. Dobrze jest wtedy pamiętać, że im bardziej kobieta jest zdolna do zaakceptowania i przeżywania własnych uczuć, tym więcej może mieć tolerancji i umiejętności znoszenia różnych stanów swojego dziecka.
Niejednokrotnie kobiety doświadczające w okresie okołoporodowym depresji, twierdzą, że to nie jest właściwy czas, żeby skupiały się na sobie. Czasem odmawiają one zwrócenia się po pomoc, ponieważ kojarzy im się ona z braniem leków, czego nie chcą robić z racji karmienia piersią.
WAŻNE! Obecnie stosowane w leczeniu depresji poporodowej leki, nie powodują konieczności odstawienia dziecka od piersi.
Warto pamiętać, że dobro dziecka jest bardzo ważne, ale jest ono w dużej mierze uzależnione od stanu emocjonalnego matki.
Tekst powstał we współpracy z Tatento.pl – portalem przydatnym młodym rodzicom. To idealny pomocnik – znajdziesz tu pomysł na zabawę, przepis na zdrowe danie, przeczytasz recenzję, a także dowiesz się, jak pielęgnować noworodka – oczywiście to tylko bardzo niewielka część możliwości, jakie daje ta przestrzeń. Zachęcamy, aby każdy rodzic, którego życie po przyjściu na świat malutkiej istoty zmieniło się diametralnie, czuł się tu jak u siebie. Chcemy, abyście znajdowali tu odpowiedzi na wasze pytania, obawy, a także dzielili się radościami, sukcesami i dobrymi chwilami.
POLECAMY TAKŻE:
Dodaj komentarz