Witamina K podana noworodkowi po porodzie to jedyna znana i skuteczna profilaktyka choroby krwotocznej. Jednorazowa dawka podana najczęściej domięśniowo zapewni prawidłowe funkcjonowanie układu krzepnięcia. Konsekwencją odmowy podania dziecku witaminy K po narodzeniu może być nawet zagrożenie życia.
Kiedy i jak podaje się witaminę K noworodkowi?
Witaminę K podaje się noworodkowi do 5 godzin po urodzeniu w celach profilaktycznych, aby uniknąć choroby krwotocznej. Istnieją dwa sposoby podania witaminy K: doustnie i domięśniowo (w formie zastrzyku).
Pierwszy sposób – doustny – wiąże się z większym ryzykiem. Noworodek może ulać lub zwymiotować (co się często zdarza), a wtedy należy ponownie podać dawkę witaminy K. Stąd przez lekarzy preferowana jest metoda domięśniowa.
Doustne podanie witaminy K następuje, gdy rodzice nie wyrażają zgody na zastrzyk. Droga doustna nie jest wskazana, gdy dziecko urodzi się przedwcześnie, ma zaburzenia wchłaniania jelitowego, cholestazę, a także gdy matka otrzymała leki, które wchodzą w interakcję z metabolizmem witaminy K.
Witamina K dla noworodka – dlaczego potrzebna?
Podanie witaminy K po porodzie spełnia funkcję prewencyjną – ma uchronić dziecko przed groźną chorobą krwotoczną. Jeszcze w życiu płodowym niemożliwa jest tak duża absorbcja witaminy K przez łożysko. Po porodzie natomiast układ pokarmowy dziecka nie jest dostatecznie rozwinięty, jelita są jałowe i niedojrzałe, a tym samym flora bakteryjna nie może produkować wystarczającej ilości witaminy K.
Witamina K nie przenika z mlekiem matki w ilościach, jakie są niezbędne noworodkowi w celu uniknięcia choroby krwotocznej.
Witamina K spełnia istotne funkcje w układzie krzepnięcia. Zapewnia elastyczność naczyń krwionośnych, reguluje parametry krzepnięcia i krwawienia.
Choroba krwotoczna (VKDB) wywołana jest niedoborem witaminy K. Ma bardzo poważne konsekwencje: w najgorszych przypadku może wywołać krwawienie do narządów wewnętrznych oraz śródczaszkowych do mózgu, które mogą prowadzić do uszkodzenia mózgu, a nawet śmierci. Objawy choroby krwotocznej to:
- Krwawe wymioty (mogą być też czarne),
- Smoliste stolce,
- Krwawienie z kikuta pępowiny,
- Krwawienia z płuc,
Istnieją trzy postacie choroby krwotocznej u noworodków: wczesna, klasyczna i późna. Wczesna choroba krwotoczna ujawnia się już w pierwszej dobie życia. Klasyczna choroba krwotoczna pojawia się między 2. a. 7 dobą życia dziecka. Występuje najczęściej, gdy kobieta karmi dziecko wyłącznie piersią, a noworodkowi nie jest suplementowana witamina K. Późna choroba krwotoczna może wystąpić między 2. a 26. tygodniem życia dziecka, choć zazwyczaj jest to odnotowuje się ją między 2. a 8. tygodniem.
Objawy choroby krwotocznej pojawiają się późno, gdyż przebiega w utajony sposób. Gdy jednak już się ujawni, to stan dziecka jest zazwyczaj bardzo poważny.
Przeczytaj także: Położna radzi: Witamina D – jak podawać, gdy dziecko karmione jest piersią, a jak gdy mlekiem mieszanym?
Jak długo podawać witaminę K niemowlęciu?
Sugerowane jest, aby dodatkowo suplementować dziecku witaminę K do 12. tygodni po urodzeniu w przypadku, gdy karmione jest wyłącznie mlekiem matki. Kobiecy pokarm nie pokrywa zapotrzebowania na witaminę K u niemowlęcia.
Dzieciom karmionym mlekiem modyfikowanym wystarczy jednorazowa dawka witaminy K podana zaraz po porodzie. Nie ma konieczności dalszej suplementacji.
U starszych dzieci bakterie w jelicie grubym produkują nawet 75% witaminy K potrzebnej do pokrycia zapotrzebowania. Pozostała ilość łatwo dostarczyć w jedzeniu, m.in. w produktach odzwierzęcych (jajka, mięso, sery) oraz w niektórych warzywach (brokuły, jarmuż, szpinak, natka pietruszki, kapusta włoska, szparagi, rukola, sałata)
Czy rodzice mogą odmówić podania dziecku witaminy K po porodzie?
Rodzice wyrażają zgodę na wszelkie zabiegi i leczenie dziecka w szpitalu, więc mogą nie wyrazić zgody na podanie witaminy K od razu po porodzie. Lekarze powinni natomiast jasno poinformować rodziców o możliwych zagrożeniach, wynikających z braku podaży witaminy K.
Prewencyjne podanie witaminy K dziecku po narodzeniu oraz suplementacja do 3. miesiąca u dzieci karmionych piersią to jedyny sposób na profilaktykę zachorowania na chorobę krwotoczną.
Chcąc kontrolować układ krzepnięcia u dziecka, któremu nie podano witaminy K po urodzeniu, należałoby co 30 minut wykonywać badanie krwi, co wiążę się z licznymi nakłuciami.
PODSUMOWANIE
- Witamina K jest podawana noworodkowi do 5 godzin po narodzeniu.
- Rodzice muszą wyrazić zgodę na podanie dziecku witaminy K po porodzie.
- Witaminę K podaje się w celach prewencyjnych, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie układu krzepnięcia i uniknąć choroby krwotocznej.
- Istnieją dwa sposoby podania witaminy K noworodkowi: doustnie i domięśniowo. Ta druga metoda jest skuteczniejsza i preferowana przez lekarzy.
- Dzieci karmione wyłącznie piersią powinny otrzymywać witaminę K dodatkowo, do czasu ukończenia 3. miesiąca życia.
- Podanie witaminy K to jedyny znany i skuteczny sposób, aby uniknąć groźnych chorób spowodowanych nieprawidłowościami układu krzepnięcia, m.in. wylewu krwi do narządów wewnętrznych, śródczaszkowych do mózgu, których konsekwencją może być nawet śmierć.
Wsparcie merytoryczne: Położna Charlotte, www.poloznacharlotte.pl. Od ponad 20 lat położna. Zajmuje się edukacją rodziców w zakresie porodu, laktacji i pielęgnacji niemowlęcia. Przez lata pracowała nad podniesieniem standardów opieki położnej nad kobietą w ciąży, matką i dzieckiem w Polsce. Instruktor chustonoszenia.
POLECAMY TAKŻE:
uli
2020-10-23 21:18Warto dodać, że to na ile rozwinięta jest flora jelitowa niemowlaczka zależy od rodzaju porodu. Przy porodzie naturalnym dochodzi do przejęcia mikrobiomu od mamy, dzieciaczki urodzone przez cesarkę warto wspomagać np. kropelkami z estabiomem do czasu, gdy ich flora jelitowa uzyska właściwy stan.