"Jestem w ciąży i nie chcę przytyć" - oto pregoreksja, jej objawy i tragiczne skutki

“Jestem w ciąży i nie chcę przytyć” – oto pregoreksja, jej objawy i tragiczne skutki

To naturalne, że kobieta w ciąży przybiera na wadze. Wiele ciężarnych nie potrafi jednak zaakceptować tych zmian i wprowadza w życie ryzykowne działania w postaci diet czy pomijania niektórych posiłków. Gdzie leży granica między racjonalnym odżywianiem w ciąży, a niebezpieczną pregoreksją?

Ciąża to wyjątkowy okres w życiu kobiety. Zarówno w jej ciele, jak i w psychice następuje wiele zmian, które mają przygotować ją do porodu, a jej dziecko do samodzielnego funkcjonowania w świecie. Zmiany te wiążą się z wyglądem, samopoczuciem i stanem zdrowotnym ciężarnej.

Przez 9 miesięcy  organizm ciężarnej pracuje na wysokich obrotach, aby stworzyć jak najlepsze warunki do rozwoju dla nowego członka rodziny. Wiąże się to z przyrostem masy ciała, który dla wielu kobiet okazuje się trudny do zaakceptowania. Wiele z nich podejmuje zachowania ryzykowane w postaci wprowadzania drastycznych diet lub pomijania konkretnych posiłków, np. kolacji. Ma to na celu powstrzymanie przyrostu masy ciała ciężarnej i kontrolę zmian, jakie zachodzą w jej ciele na czas ciąży (powiększenie brzucha, piersi, innych partii ciała). Jaka jest więc granica między zdrowym i racjonalnym odżywianiem, a stosowaniem restrykcyjnej diety, która jest niebezpieczna zarówno dla matki, jak dziecka? Czym jest pregoreksja i jakie objawy świadczą o tym, że ciężarna powinna zwrócić się o pomoc do specjalisty?

Czy to już pregoreksja?

Pregoreksja jest określeniem nieformalnym. Nie jest oficjalną jednostką chorobową, uwzględnioną ani w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD10, ani w klasyfikacji zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego DSM 5. W przypadku spełnienia kryteriów anoreksji u ciężarnej zwykle diagnozuje się właśnie anoreksję. Sam termin pregoreksja oznacza natomiast, że zaburzenie wystąpiło u kobiety ciężarnej. Do najważniejszych objawów należą:

  • nadmierna kontrola masy ciała
  • ograniczanie spożywanych pokarmów
  • obsesyjne liczenie kalorii
  • przyjmowanie leków moczopędnych/przeczyszczających bez wskazań lekarskich
  • intensywne uprawianie sportu, kontynuowanie treningów sprzed okresu ciąży (nie uwzględnianie w planie treningowym faktu, że jest się w ciąży)
  • lekceważenie wartości odżywczych przyjmowanego pożywienia (liczy się tylko ilość kalorii w nim zawarta)

Charakterystyczny jest u kobiet z pregoreksją mniejszy przyrost masy ciała niż w oficjalnych tabelach przyrostu masy ciała w ciąży. Kobiety ciężarne w tej sytuacji często ukrywają swoje zamiary związane z odchudzaniem. Starają się spożywać posiłki w samotności, okłamują bliskich odnośnie zjedzonych posiłków. Niektóre z nich celowo wywołują wymioty, aby pozbyć się nadmiaru spożywanego pokarmu. Jako przyczynę wymiotów podają nudności ciążowe.

Wiele pregorektyczek intensywnie ćwiczy, monitoruje swoją wagę i zwraca uwagę na wartości kaloryczne  produktów. Jedzenie i jego planowanie jest dominującym tematem rozmowy lub spełnia ważną rolę w organizowaniu kolejnego dnia.

Tak jak w anoreksji zaburzona jest tu percepcja własnej osoby. Bardzo szczupła kobieta postrzega siebie jako osobę grubą, nieatrakcyjną. Dąży do tego, aby jak najmniej przytyć i to staje się jej najważniejszym celem w czasie ciąży.

Czym grozi pregoreksja w ciąży

Konsekwencje drastycznego odchudzania dla przyszłej mamy są następujące:

  • niedokrwistość
  • nadciśnienie tętnicze
  • depresja poporodowa
  • krwawienia z dróg rodnych (przedwczesne oddzielenie łożyska)
  • konieczność wykonania cięcia cesarskiego
  • konieczność hospitalizacji i odżywiania pozajelitowego
  • problemy z karmieniem piersią

Dla nowo narodzonego dziecka konsekwencje mogą być równie poważne:

  • większe ryzyko urodzenia wcześniaka
  • wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrastania (niskie urodzeniowe wymiary ciała w stosunku do wieku płodowego)
  • problemy z oddychaniem – niewydolność oddechowa
  • zaburzenia procesów immunologicznych i w następstwie większe ryzyko wrodzonego zakażenia
  • trudności w karmieniu piersią z powodu słabego odruchu ssania i zaburzonego łaknienia
  • mniejszy obwód głowy
  • niskie zapasy witamin i składników mineralnych
  • zaburzenia fizyczne i umysłowe

W przyszłości natomiast dziecko może prezentować następujące objawy:

  • zaburzenia koncentracji
  • deficyty intelektualne
  • depresje
  • opóźnienie ruchowe
  • opóźnienia w kontaktach społecznych (dzieci nieuważne, roztargnione)
  • zaburzenia układu krążenia będące skutkiem częstszych, niż u dzieci z ciąż prawidłowych, chorób, jak: cukrzyca, otyłość, nadciśnienie, miażdżyca.

WAŻNE: Jeżeli obserwujemy u siebie lub u innych kobiet w naszym najbliższym otoczeniu niepokojące objawy, które wskazują na utratę kontroli w odżywianiu w czasie ciąży, nie obawiajmy się reagować!

Im dłużej taki stan się utrzymuje u ciężarnej, tym poważniejsze konsekwencje zdrowotne poniesie ona oraz jej dziecko. W sytuacji ciąży ważny jest każdy dzień, ponieważ każdego dnia rozwija się ono w łonie matki, a jej sposób odżywania i rodzaj aktywności ma na to ogromny wpływ.


Anna Wietrzykowska jest psychologiem, psychoterapeutą pracującym w nurcie systemowym. Specjalizuje się w pracy indywidualnej z osobami dorosłymi, parami oraz rodzinami. Od 2014 roku jest Członkiem Nadzwyczajnym Wielkopolskiego Towarzystwa Terapii Systemowej. Swoją pracę terapeutyczną poddaje superwizji. W obszarze jej zainteresowań zawodowych znajduje się praca z parami zmagającymi się z niepłodnością, rodzicami przygotowującymi się na narodziny dziecka, rodzicami, którzy stracili dziecko oraz rodzicami potrzebującymi wsparcia w wychowaniu. Więcej informacji na www.psycholognieplodnosci.pl


PRZECZYTAJ TAKŻE:

Kasia Bigos: Wiem, że to będzie mój najważniejszy „projekt życia”

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *