Cukrzyca to jedna z najpoważniejszych chorób przewlekłych, na którą zapada coraz więcej osób dorosłych, a nawet młodzieży. Według danych WHO 440 mln ludzi choruje na cukrzycę a ponad 1,5 mln osób umiera w wyniku powikłań związanych z cukrzycą. Dlatego tak istotna jest prewencja przeciwcukrzycowa już od najmłodszych lat.
Webinar z prof. de hab. n. med. Beatą Banaszewską, specjalistą w ginekologii i położnictwie oraz endokrynologii ginekologicznej i rozrodczości z Kliniki Pastelova.
Czym jest otyłość dziecięca? Kilka faktów o otyłości
U dzieci wszelkie parametry oceniane są na podstawie siatki centylowej. U osób dorosłych wskaźnikiem nadwagi jest BMI.
Dziecko pomiędzy 85-95 percentylem ma nadwagę, a powyżej 95 percentyla mówimy już o otyłości.
- Od 1975 roku liczba osób otyłych na świecie wzrosła niemal trzykrotnie
- W 2016 roku ponad 1,8 miliarda dorosłych w wieku 18 lat i starszych miało nadwagę, a 650 spośród nich – otyłość
- Większość ludności świata życie w krajach, w których nadwaga i otyłość zabija więcej ludzi niż niedowaga
- W 2020 r. 39 milionów dzieci poniżej 5. roku życia miało nadwagę lub otyłość
- W 2016 roku ponad 340 milionów dzieci i młodzieży w wieku 5-19 lat miało nadwagę lub otyłość.
- W Polsce 12,2% chłopców i 10% dziewcząt w wieku przedszkolnym oraz 18,5% chłopców i 14,3% dziewcząt w wieku szkolnym ma nadwagę.
Konsekwencje otyłości u dzieci
- 4 na 5 nastolatków cierpiących na otyłość prawdopodobnie będzie żyło z otyłością w wieku dorosłym
- Jest u nich również zwiększone ryzyko cukrzycy typu 2, depresji, stanów lękowych i niskiej samooceny, a także innych powiązanych powikłań
- Dzięki lepszemu zrozumieniu i postrzeganiu zachowań, które mogą stanowić bariery w skutecznym leczeniu otyłości u nastolatków żyjących z otyłością można podjąć pozytywne kroki w celu ich przezwyciężenia.
Dlaczego dzieci są otyłe i czy dorośli mają na to wpływ?
Rodzice i opiekunowie mają ogromny wpływ na kształtowanie odpowiednich nawyków żywieniowych dziecka. Mogą oni wykluczyć wiele czynników, które są przyczynami rozwoju otyłości.
Nadmiernemu przyrostowi wagi sprzyjają:
- Nieregularne posiłki – zwiększają tendencję do podjadania
- Siedzący tryb życia, niewielka aktywność fizyczna
- Duże spożycie cukrów prostych (słodycze, słodzone napoje)
- Jedzenie żywności wysokoprzetworzonej (fast food, gotowe dania)
Otyłość w dzieciństwie może doprowadzić do wielu chorób, m.in.:
- nadciśnienia tętniczego
- cukrzycy typu 2
- chorób sercowo-naczyniowych
- problemów natury psychologicznej
- insulinooporności
- zaburzeń układu kostno-stawowego
- dyslipedii – zaburzeń gospodarki tłuszczowej
- niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby
- astmy oskrzelowej
- kamicy pęcherzyka żółciowego
- zaburzeń hormonalnych.
Kilka faktów:
87% lekarzy po ukończenia studiów medycznych nie przeszło zaawansowanego szkolenia w zakresie leczenia otyłości.
Prawie 1 na 5 (18%) pracowników ochrony zdrowia nie czuje się komfortowo rozmawiając o wadze z nastolatkami.
80% nastolatków cierpiących na otyłość, zgłaszających się do lekarzy, zmaga się już co najmniej z jedną chorobę współistniejącą.
Wpływ reklamy na otyłość dzieci
Firmy zajmujące się produkcją słodyczy nastawiają się coraz częściej na klientów wrażliwych na reklamę, czyli dzieci. Koncerny spożywcze uzyskują wpływ na zachowania konsumenckie dzieci i młodzieży poprzez wielokierunkowe techniki i kanały marketingu w telewizji, szkole, poprzez rozmieszczenie produktów w sklepach, klubach dziecięcych, internecie, udział w reklamach produktów spożywczych znanych postaci ze świata sportu, filmu, bajek.
Konsekwencje otyłości wieku dziecięcego
Występowanie otyłości w wieku rozwojowym jest niepokojące – głównie ze względu na jej przenoszenie się z wszelkimi negatywnymi konsekwencjami na wiek dorosły.
Otyłość w wieku 6 lat zapowiada w około 25% otyłość w wieku dorosłym, a otyłość w wieku 12 lat – już w 75%.
U 2/3 nastolatków z nadwaga i otyłością stwierdza się przynajmniej jeden składnik zespołu metabolicznego, a u 1/3 z nich można rozpoznać pełen zespół.
Wśród dzieci z zespołem metabolicznym aż ok. 80% ma nadmierną masę ciała.
Otyłość w wieku szkolnym niesie ze sobą również wzrost zachorowalności na choroby nowotworowe w wieku dorosłym.
Czy fruktoza powoduje otyłość?
Fakty: Tylko wątroba metabolizuje fruktozę.
Fruktoza kojarząca się z owocami, zdrowym cukrem, może powodować otyłość. Każda komórka organizmu zużywa (metabolizuje) glukozę (jako źródło energii), to jedynym organem, który może metabolizować fruktozę, jest wątroba. Przeważająca ilość fruktozy ulega w wątrobie przemianie do glukozy, glikogenu i kwasu mlekowego. Poza tym fruktoza jest częściowo metabolizowana do tzw. kwasów tłuszczowych, a więc ostatecznie do triglicerydów.
Fruktoza powoduje także:
- Odkładanie się tłuszczów w komórkach wątroby, prowadząc do niealkoholowego stłuszczenia wątroby
- Wzrost produkcji kwasu moczowego, który, jeśli przekracza normę, może powodować dnę moczową lub „pogarszać” nadciśnienie tętnicze
- Odporność na leptynę (hormon wytwarzany w tkance tłuszczowej, hamujący apetyt), co usposabia do otyłości
- Odporność na insulinę co może prowadzić do otyłości i cukrzycy typu 2
- Rozwój i/lub nasilenie elementówzespołu metabolicznego (otyłość, cukrzyca, hipertriglicerydemia, nadciśnienie) i przez to pośrednio wzrost ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
Nadwaga i otyłość a płodność
- Obniżenie masy ciała o 6,3 kg (10%) już przywraca owulacyjne cykle u 90% kobiet, w wyniku czego dochodzi do 45% zapłodnień
- Obniżenie masy ciała u 67 kobiet ze średnią BMI 37,4 kg/m2 i brakiem owulacji (79%PCOS) i niepłodnością: średni spadek ciała o 10,2 kg w ciągu 6 miesięcy; 77,6% zaszło w ciążę (67% żywych urodzeń)
- Kobiet otyłe potrzebują dłuższego czas koncepcji – starają się dłużej niż kobiety bez otyłości
- Otyłość wiąże się ze zwiększoną częstością poronień ciąż poczętych naturalnie i przy pomocy technik wspomaganego rozrodu
- Zwiększona częstość wad płodu
Czy otyłość jest chorobą genetyczną czy rezultatem niewłaściwego trybu życia?
Istnieję genetyczne predyspozycje do otyłości, natomiast badania potwierdzają, że dwójka dzieci-bliźniąt wychowanych w różnych rodzinach: jedno u osób otyłych, drugie w rodzinie ze zdrowymi i sportowymi nawykami, to za 10 lat pierwsze dziecko będzie otyłe, drugie szczupłe. Czynniki środowiskowe są więc niezmiernie ważne, a należy o nie dbać już od najmłodszych lat. Dzieci przekarmione we wczesnym dzieciństwie będą miały tendencje do otyłości brzusznej.
Partner strategiczny działań edukacyjnych – Merck Sp. z o.o.
Płatna współpraca
POLECAMY TAKŻE:
Dodaj komentarz