Nieregularne miesiączki, nadmierne owłosienie, nieznośny trądzik, przybieranie na wadze pomimo diety – to mogą być objawy zespołu policystycznych jajników. Jednak dla wielu kobiet największym problemem jest brak ciąży pomimo usilnych starań. O tym, jak wygląda leczenie niepłodności w zespole PCOS, mówi specjalista w ginekologii i położnictwie, profesor Beata Banaszewska z kliniki Pastelova.
Jak objawia się zespół PCOS?
Zespół policystycznych jajników to choroba o wieloczynnikowej etiopatogenezie. Naukowcy wciąż nie znają dokładnego sposobu dziedziczenia odpowiedzialnych za nią genów. Duże znaczenie dla rozwoju PCOS mają też czynniki środowiskowe – sposób odżywiania, ćwiczenia fizyczne i nawyki w okresie nastoletnim.
Zespół PCOS jest chorobą o różnych obliczach. W najnowszych definicjach podzielono go na cztery fenotypy. Fenotyp A jest pełnoobjawowy. To te pacjentki, które niestety mają wszystkie objawy: zaburzenia owulacji, hiperandrogenizm, który objawia się zarówno podwyższonym stężeniem testosteronu, jak i skórnymi zmianami: trądzikiem, a przede wszystkim hirsutyzmem. Do tego pacjentki takie mają obraz jajników policystycznych w ultrasonografii.
Fenotyp B to pacjentki, które mają zaburzenia owulacji, nieregularne miesiączki albo ich brak, hiperandrogenizm, ale jajniki w ultrasonografii wyglądają prawidłowo – nie są powiększone i nie mają tak dużo małych pęcherzyków. W fenotypie C występuje hiperandrogenizm, ale są regularne miesiączki, nie ma problemów z owulacją, a obraz jajników jest policystyczny – wyjaśnia profesor Beata Banaszewska.
Które wyniki badań hormonalnych mogą wskazywać na PCOS?
Badania hormonalne to podstawa diagnostyki zespołu policystycznych jajników. Warto je wykonać jeszcze przed pierwszą wizytą u specjalisty – przyspieszy to dalsze leczenie niepłodności.
Jak wiemy, głównym objawem PCOS u kobiet jest hiperandrogenizm. Oznaczamy więc hormony z tym związane. Najlepiej oznaczyć poziom testosteronu całkowitego oraz białka SHBG – jest to białko wiążące sterydy płciowe. Następnie obliczyć indeks testosteronu wolnego. Natomiast nie zaleca się oznaczania bezpośrednio wolnego testosteronu, mimo że jest badaniem dostępnym właściwie w każdym laboratorium. Wolny testosteron niestety jest bardzo zmienny. Moglibyśmy go oznaczać każdego dnia i będzie inny. Takie są rekomendacje towarzystw naukowych. Dodatkowo możemy oznaczyć inne androgeny – tłumaczy profesor Banaszewska.
Czy stosowana przez kilka lat tabletka antykoncepcyjna utrudnia późniejsze leczenie niepłodności w zespole PCOS?
Szukając przyczyny zachorowania na PCOS, kobiet często zastanawiają się nad wpływem stosowanej w przeszłości antykoncepcji hormonalnej na obecne problemy z zajściem w ciążę. Tymczasem tabletka antykoncepcyjna jest uznawana przez wszystkie towarzystwa naukowe na świecie za skuteczne leczenie PCOS u kobiet, które w danym momencie nie planują ciąży.
Na przykład, jeśli nastolatka miała przepisaną tabletkę antykoncepcyjną na kilka lat, a rozpoznanie zespołu PCOS nastąpiło później, po jej odstawieniu, to uważa się, że bardzo dobrze się złożyło, że zażywała antykoncepcję dwuskładnikową. Antykoncepcja dwuskładnikowa nie tylko obniża poziom androgenów, ale przede wszystkim poprawia klinicznej objawy androgenizmu – likwiduje trądzik, zmniejsza hirsutyzm i zmniejsza objętość jajników – mówi profesor Beata Banaszewska.
ZOBACZ TAKŻE:
Dodaj komentarz