Przeszczep macicy jest szansą dla bezpłodnych kobiet. Malin Stenbarg urodziła się bez macicy, a po przeszczepie zaszła w ciążę i urodziła zdrowego syna. Czy przeszczepy macicy to również szansa dla Polek?

Po przeszczepach macic rodzą się zdrowe dzieci!

Historia Malin Stenberg daje nadzieję innym, bezpłodnym kobietom. Malin urodziła się bez macicy i przez całe życie żyła w przekonaniu, że nigdy nie będzie miała dzieci. Aby spełnić swoje marzenie o ciąży i dziecku, 36-letnia Szwedka wzięła udział w projekcie naukowym przeprowadzanym przez Uniwersytet w Göteborgu.

9 kobiet, które nie chciały już rodzić dzieci, zdecydowały się na usunięcie macicy. Tym samym Malin otrzymała swoją szansę. Cierpiącej na zespół Mayera-Rokitansky’ego-Küstera-Hausera przeszczepiono macicę i już po 43 dniach miała pierwszą miesiączkę, a po roku zaszła w upragnioną ciążę. Dawcą macicy dla Malin była 61-letnia przyjaciółka rodziny, Ewa Rosen.

Syn Malin, Vincent jest pierwszym z piątki dzieci, które urodziły się po przeszczepie macicy. – To więcej niż 100 procent. Jesteśmy jeszcze bardziej zadowoleni z tego, że on jest z nami. Nie mogłam chcieć więcej – mówi Malin Stenberg.

fot.: dailymail.co.uk

Jak wygląda przeszczep macicy?

Brak macicy u kobiety może wynikać z faktu, że albo się bez niej urodziła, albo utraciła ją w wyniku choroby, np. nowotworowej. Przeszczepy przeprowadza się u kobiet, które nie są obciążone żadnymi chorobami, a także u tych, u których po obserwacji stwierdza się brak czynników sugerujących nawrót choroby nowotworowej.

Aby pacjentka po przeszczepie mogła zajść w ciążę, przeprowadza się przed nim zapłodnienie in vitro. Przeszczepiona macica nie łączy się z jajowodami, dlatego jest to jedyne rozwiązanie.

Powstałe zarodki zostają zamrożone, aby przeszczepiony narząd mógł przyjąć zapłodnioną komórkę. Ciąża po przeszczepie macicy jest ciążą wysokiego ryzyka. Poród wykonywany jest poprzez cesarskie cięcie. By uniknąć powikłań, po urodzeniu dziecka macica jest usuwana. Prowadzone do tej pory obserwacje są zbyt krótkie, żeby stwierdzić, czy przeszczepiona macica po jakimś czasie przestaje funkcjonować. Należy podkreślić, że jest to niebezpieczny zabieg i może prowadzić do powstania licznych powikłań.

Co na to świat?

Przeszczepy macicy są już wykonywane w Szwecji, Niemczech, Czechach, Brazylii, Chinach, USA, Libanie i Izraelu. Wiele z nich kończy się niepowodzeniem spowodowanym, czy to odrzutem narządu, poronieniem ciąży czy też jej powikłaniami. Jednak zdarza się również coraz więcej sukcesów – matki rodzą zdrowe dzieci. Podczas przeszczepów macicy wykorzystywane są zarówno organy od żywych dawczyń (np. rodzin, bliskich), jak również od zmarłych kobiet.

Najbardziej cieszą sukcesy zespołu prof. Jiri Fronka z praskiego szpitala IKEM. W pobliskich Czechach przeprowadzono już 4 udane przeszczepy macicy od żywej dawczyni i 2 przeszczepy od zmarłej dawczyni – 1 udany, 1 zakończony niepowodzeniem. Pierwszego rozwiązania ciąży nasi sąsiedzi spodziewają się pod koniec 2017 roku.

Polskie pacjentki również mogą skorzystać z sukcesów czeskich naukowców. Kobiety mogą wykonać badania wstępne i wpisać się na listę oczekujących bez ubiegania się o zgodę NFZ (opieka transgraniczna).

Ponadto, w Szwecji trwają prace nad stworzeniem sztucznej macicy. Narząd rodny pochodziłby z własnych komórek macierzystych pacjentki, dlatego też nie istniałoby ryzyko odrzucenia macicy. Według zespołu badaczy efekty ich pracy będzie można ocenić już w 2020 roku.

Przeszczep macicy w Polsce

W Polsce nie przeprowadza się przeszczepów macicy. Wynikać to może z faktu, że mimo sukcesów w dziedzinie transplantologii zabieg ten nie ma ustalonych standardów technologicznych i formalno-prawnych. Obowiązująca w naszym kraju ustawa transplantacyjna nie bierze pod uwagę pobierania i przeszczepiania narządów rozrodczych.

O tym, że przeszczepy macicy są w Polsce potrzebne świadczy chociażby fakt, że w 2016 roku do szwedzkiego szpitala zgłosiła się 26-letnia Polka, która w wyniku zespołu wad wrodzonych MRKH urodziła się bez macicy. Kobieta czeka na przeszczep – dawczynią ma być matka pacjentki. Zabieg kosztuje ok. 300 tys. dolarów, dlatego też Polka złożyła wniosek o refundację do Narodowego Funduszu Zdrowia.

W Polsce może być ok. 300-500 potencjalnych kandydatek do przeszczepu macicy.

W sierpniu 2016 roku do Ministerstwa Zdrowia trafiła petycja, która sugeruje brak uregulowań prawnych przeszczepu macicy, jako metody leczenia jej wrodzonego braku. Jest to jednak złożony problem medyczny, prawny i etyczny, dlatego też MZ może podjąć temat dopiero po uzyskaniu opinii ekspertów.

– Otrzymanie wspomnianych opinii i analiz jest warunkiem koniecznym dla dalszego prowadzenia sprawy, umożliwi bowiem dokonanie pogłębionej analizy tego zagadnienia i podjęcie decyzji w zakresie ewentualnej legalizacji i refundacji świadczenia – informuje ministerstwo.

Polecamy także:

Niepłodność i bezpłodność – oto różnice, diagnostyka, leczenie i szanse na ciążę

Czym jest choroba MRKH i czy zawsze oznacza bezpłodność

Choroby macicy – wszystko, co powinnaś wiedzieć