Antykoncepcja hormonalna to jedna z najpopularniejszych metod zapobiegania ciąży. Jest łatwo dostępna i skuteczna, jednak z powodu możliwych działań niepożądanych, nie wszystkie kobiety mogą i powinny z niej korzystać. Jednoskładnikowa antykoncepcja hormonalna bez estrogenu stanowi prawdziwy przełom w hormonalnym zapobieganiu ciąży.
Antykoncepcja hormonalna
Antykoncepcja hormonalna to skuteczna i bezpieczna metoda antykoncepcji, stosowana przez kobiety na całym świecie. Jej podstawą są syntetyczne hormony steroidowe. W skład hormonalnych środków antykoncepcyjnych zawsze wchodzi pochodna gestagenów. Ich działanie antygonadotropowe blokuje pik lutropiny, co między innymi powoduje zahamowanie owulacji. Dotychczas większość hormonalnych środków antykoncepcyjnych zawierała też drugą substancję o aktywności estrogenowej. Ten rodzaj substancji ma za zadanie zmniejszać stężenie hormonów przysadki pobudzających jajniki, co z kolei powoduje zahamowanie dojrzewania pęcherzyka jajnikowego. Antykoncepcja hormonalna dwuskładnikowa u wielu kobiet działa bez zarzutu, pomagając ustabilizować cykl menstruacyjny i minimalizując towarzyszące mu przykre dolegliwości. Niestety, niesie ona również szereg działań niepożądanych, które u kobiet obarczonych ryzykiem może zadziałać niekorzystnie. Preparaty dwuskładnikowe są szczególnie niepolecane kobietom z nadwagą i otyłością, a także kobietom z żylną chorobą zakrzepową lub zapaleniem żył powierzchniowych. Antykoncepcja hormonalna dostępna jest w różnych formach. Mogą to być:
- Tabletki antykoncepcyjne
- Plastry antykoncepcyjne
- Ringi dopochwowe
- Podskórne implanty hormonalne
- Zastrzyki hormonalne.
Przeczytaj również: Czy tabletki antykoncepcyjne wpływają na zachowanie? Sprawdzamy
Antykoncepcja hormonalna bez estrogenu
Jednoskładnikowa antykoncepcja hormonalna nowej generacji uważana jest przez ekspertów i badaczy za prawdziwy przełom w zapobieganiu ciąży.
Badania wykazały, że jest ona nie tylko bardzo skuteczna, ale przede wszystkim znacznie bezpieczniejsza od standardowej antykoncepcji hormonalnej wieloskładnikowej. Progasteny, przy prawidłowym stosowaniu, okazują się tak samo skuteczne, a do tego są znacznie bezpieczniejsze niż preparaty z estrogenem.
Antykoncepcja jednoskładnikowa a Covid -19
W związku z pandemią Covid-19 zmieniły się nieco wytyczne WHO w sprawie opieki ginekologicznej i między innymi zalecanej antykoncepcji hormonalnej. Pandemia wpłynęła na konieczność zmian w codziennej praktyce lekarskiej, w tym także w zakresie poradnictwa antykoncepcyjnego. Zmiany organizacyjne, takie jak ograniczenie wizyt kobiet w gabinetach ginekologicznych, a także wdrożenie teleporad, poskutkowały koniecznością zwrócenia szczególnej uwagi na profil bezpieczeństwa zalecanych hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Przede wszystkim w zakresie zapobiegania ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ŻChZZ), które jest wyjątkowo duże w styczności z koronawirusem Covid-19.
Z tego powodu antykoncepcja jednoskładnikowa powinna być metodą pierwszego wyboru w aspekcie ryzyka ŻChZZ. Badania wykonane i opublikowane na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat wykazały wyraźnie, że antykoncepcja wieloskładnikowa wyraźnie zwiększa ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.
Antykoncepcja hormonalna nowej generacji
Prof. dr hab. n. med. Agnieszka Drosdzol-Cop – Dziekan Wydziału Nauko Zdrowiu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, to jeden z ekspertów kampanii społecznej Nowa Generacja – Antykoncepcja bez Estrogenu. Zwraca ona szczególną uwagę na dostępną od niedawna, pierwszą tabletkę antykoncepcyjną, niezwierającą estrogenu, mającą w składzie jedynie 4 mg drospirenonu. Tabletka ta podawana jest w systemie 24+4.
Przez 24 dni przyjmowana jest tabletka z aktywnym składnikiem, następnie przez 4 dni tabletka placebo.
Taką formę antykoncepcji doustnej po raz pierwszy wprowadzono w 2019 roku w USA, natomiast na początku 2020 roku — w Europie. Badania kliniczne, przeprowadzone na dużej populacji pacjentek – ponad 2000 kobiet – wykazały, że ten rodzaj antykoncepcji ma bardzo korzystny profil bezpieczeństwa EFDOP w stosunku do zakrzepicy żylnej, nawet wśród kobiet o podwyższonym ryzyku ŻChZZ.
„Nową tabletkę zawierającą jedynie 4 mg drospirenonu porównano z tradycyjną tabletką zawierającą tylko progestagen w dawce – 75 mg dezogestrelu – pod kątem ich wpływu na czynniki krzepnięcia. W ramach otwartego badania porównawczego stwierdzono brak istotnego wpływu 4 mg drospirenonu na parametry hemostazy. W tym też stężenia D-dimerów – mówi prof. dr hab. n. med. Agnieszka Drosdzol-Cop.
Tabletki jednoskładnikowe posiadające 4 mg drospirenonu wykazują również zadowalającą kontrolę cyklu i są polecane kobietom w bardzo dużym przedziale wiekowym.
Antykoncepcja hormonalna – dla kogo najlepsza?
Antykoncepcja hormonalna jednoskładnikowa jest szczególnie polecana niektórym grupom kobiet, które dotychczas z powodów zdrowotnych nie mogły korzystać z antykoncepcji hormonalnej. Przede wszystkim, chodzi tutaj o kobiety z podwyższonym lub wysokim BMI, z podwyższonym ryzykiem ŻChZZ, palące papierosy, a także kobiety po 40. roku życia.
Antykoncepcja bez estrogenu, a karmienie piersią
Antykoncepcja jednoskładnikowa bez estrogenu to optymalne rozwiązanie dla matek karmiących. Jak mówi dr. n. med. Anna Fuchs z Katedry i Kliniki Ginekologii, Położnictwa i Ginekologii Onkologicznej Wydziału Nauk o Zdrowiu w Katowicach:
„Nie wykazano niekorzystnego wpływu antykoncepcji gestagennej na produkcję, objętość i skład biochemiczny mleka, ani na rozwój psychofizyczny dzieci, których matki stosowały tego typu środki. Należy pamiętać, że złożona antykoncepcja hormonalna nie jest rekomendowana kobietom w czasie laktacji, do 6. miesiąca po porodzie”.
Badania prowadzone nad EFDOP wykazały, że całkowita ilość drospirenonu, który przenika do mleka matki w ciągu 24 godzin, wynosi 4478 ng. Stanowi to 0,11% dziennej dawki przyjmowanej przez kobietę karmiącą. Z tego powodu, stosując zalecaną dawkę drospirenonu – 4 mg – nie wykazuje on wpływu na dziecko karmione piersią.
Bezpieczna antykoncepcja dla nastolatek
Warto dodać, że jednoskładnikowa antykoncepcja hormonalna zawierająca 4 mg drospirenonu jest bezpieczną metodą antykoncepcyjną, którą warto kierować do nastolatek. Prócz działania antykoncepcyjnego, preparat pomoże ograniczyć bolesne miesiączki, które mogą utrudniać funkcjonowanie i wyłączać z życia szkolnego lub studenckiego młode kobiety. W Polsce recepta na środki antykoncepcyjne dla nastolatki może być wydana przez lekarza ginekologa na podstawie zgody rodzica lub opiekuna. Będąc rodzicem nastoletniej dziewczyny, warto podjąć z nią temat współżycia i antykoncepcji. Dobrze również odbyć wspólną wizytę u ginekologa, który przedstawi różne opcji i możliwości. Lekarz pomoże dobrać optymalną metodę, po przeprowadzeniu wywiadu i wykonaniu badania fizykalnego.
Źródła:
https://www.antykoncepcjajednoskladnikowa.pl
https://www.who.int/publications/i/item/9789241549158
POLECAMY TAKŻE:
Dodaj komentarz