Odstawienie dziecka od piersi – proces, którego celem jest zakończenie karmienia piersią. Moment, w którym nastąpi zależy od gotowości mamy i dziecka. Bez względu na przyczynę, odstawienie od piersi powinno przebiegać stopniowo, tak aby kobieta i maluszek przyzwyczaili się do nowej sytuacji.
Czym jest odstawienie od piersi?
Odstawienie dziecka to zakończenie podawania dziecku mleka naturalnego. Mama może podjąć taką decyzję z różnych przyczyn:
- chęć powrotu do pracy,
- choroba i związana z nią konieczność przyjmowania leków,
- zastój pokarmu,
- nawracające zapalenia piersi,
- zmęczenie,
- kolejna ciąża,
- presja otoczenia,
- rozpraszanie się malucha przy karmieniu,
- chęć zaprzestania karmienia piersią.
Każda mama sama decyduje o tym, kiedy odstawić dziecko od piersi i nie można wywierać na niej presji bez względu na powód. Warto jednak, aby kobieta przemyślała swoją decyzję i skonsultowała się z doradcą laktacyjnym, ponieważ zdarza się, że w niektórych sytuacjach laktację można utrzymać.
Niekiedy decyzję o odstawieniu od piersi podejmuje dziecko. Jest to tzw. samoodstawienie. Maluszek sam przestaje szukać dekoltu, a zamiast domagać się mleka mamy woli pokarm stały. Zwykle następuje to pod koniec pierwszego roku życia, ale wiele badań i analiz wskazuje, że samoodstawienie może się zdarzyć nawet do 6 roku życia – w momencie, gdy dziecko samo będzie na to gotowe.
Jeżeli samoodstawienie się dziecka ma miejsce, gdy ma ono kilka miesięcy, należy skonsultować się z pediatrą lub doradcą laktacyjnym, ponieważ przyczyna niechęci do mleka mamy może być inna i nie wynika z gotowości malucha do zmiany pokarmu.
Kiedy powinno nastąpić odstawienie dziecka od piersi?
Nie ma z góry ustalonego terminu, kiedy powinno nastąpić odstawienie dziecka od piersi. Mama decyduje się na to, kiedy czuje taką potrzebę. Warto jednak pamiętać, że Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby karmienie mlekiem mamy trwało przynajmniej 6 miesięcy, a najlepiej zostało utrzymane do 2. roku życia dziecka (razem z rozszerzaniem diety).
Odstawienie dziecka od piersi nie powinno rozpocząć się w trudnych momentach dla maluszka, np. gdy ząbkuje, zaczyna chodzić do żłobka, jest chory, przebywa w szpitalu, przeszedł zabieg. Może się zdarzyć, że dziecko źle znosi powrót mamy do pracy, dlatego w takiej sytuacji warto rozważyć odciąganie mleka laktatorem i przełożyć odstawienie od piersi na czas, gdy przyzwyczai się ono do nowej sytuacji.
Jak odstawić dziecko od piersi?
Odstawienie dziecka od piersi może nastąpić nagle lub planowo. Pierwszy sposób powinien być wybrany tylko w uzasadnionych sytuacjach, ponieważ sytuacja ta jest trudna nie tylko dla maluszka, ale także dla jego mamy. Pomijając aspekty psychologiczne – może zdarzyć się, że dojdzie do zastoju pokarmu, który wiąże się z nieprzyjemnymi dolegliwościami.
Zdecydowanie lepiej jest, jeżeli odstawienie dziecka od piersi przebiega stopniowo i jest maksymalnie rozciągnięte w czasie. Dzięki temu jest łatwiejsze dla obu stron i nie grozi pojawieniem się zastoju.
Takie odstawienie dziecka od piersi polega na zrezygnowaniu z jednego karmienia na kilka dni – tego, które jest “najmniej ważne” (każda mama czuje, które to jest). Następnie eliminuje się kolejne, aż maluch całkowicie przestaje ssać pierś. Odstawienie dziecka od piersi może trwać 2 tygodnie lub kilka miesięcy – mama powinna ustalić, ile mniej więcej czasu to potrwa.
Dziecko, które skończyło już 1. rok życia, powinno dostać w zamian inny posiłek, jednak warto pamiętać, że nie musi być to mleko modyfikowane. Natomiast u młodszych dzieci konieczne jest podawanie sztucznej mieszanki.
Odstawienie dziecka od piersi może być łatwiejsze, dzięki:
- wytłumaczeniu maluszkowi nowej sytuacji,
- zapewnieniu maluszkowi czegoś w zamian za pierś (inna forma bliskości, zabawa, posiłek),
- odwróceniu uwagi od piersi (np. poprzez założenie bluzki z zakrytym dekoltem),
- unikaniu skojarzeń z karmieniem piersią (np. trzymania dziecka w pozycji do karmienia),
- karmieniu piersią tylko wtedy, gdy dziecko się tego domaga (nie można proponować dziecku piersi, gdy nie jest nią zainteresowane);
- przygotowywaniu maluszkowi ulubionych, smacznych i kolorowych posiłków;
- wsparciu taty maluszka.
Polecamy: Rozszerzanie diety niemowlaka – instrukcja miesiąc po miesiącu
Z czym wiąże się odstawienie dziecka od piersi?
Odstawienie dziecka od piersi wiąże się z trudnymi emocjami. Dla maluszka ssanie piersi odbywa się nie tylko w celu zaspokojenia głodu, ale z potrzeby bliskości. Również mama może czuć się smutna i przejawiać oznaki depresji. Dlatego w tym czasie ważne jest okazywanie dużej ilości czułości dziecku i spędzanie razem czasu. Nowe wspólne zajęcia pomogą zaspokoić potrzebę bliskości.
Kobieta powinna także obserwować swoje piersi, ponieważ po odstawieniu może dojść do zastoju pokarmu. Piersi stają się przepełnione, ciężkie, a nawet bolesne. W takiej sytuacji konieczne jest odciąganie mleka, ale tylko do momentu pojawienia się ulgi. Warto wspomóc się także zimnymi okładami, schłodzonymi liśćmi kapusty i naparem z szałwii.
Polecamy: Jak łagodnie przejść z karmienia piersią na pokarm naturalny?