Cytologia to podstawowe badanie profilaktyczne, które powinna regularnie wykonywać każda kobieta, zwłaszcza przed rozpoczęciem starań o dziecko. Pozwala ono na wykrycie stanów zapalanych, wszelkich zmian przednowotworowych szyjki macicy, jak również ewentualnego raka inwazyjnego. Dzięki temu prostemu i bezbolesnemu badaniu możemy uchronić siebie przed poważnymi schorzeniami.
Na czym polega badanie cytologii?
Cytologia to badanie, podczas którego dokonuje się mikroskopowej oceny komórek nabłonkowych, które wyściełają tarczę i częściowo kanał szyjki macicy. Najczęściej wykonuje się ocenę komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego po ich uprzednim utrwaleniu i wybarwieniu. Materiał do badania jest pobierany w gabinecie ginekologicznym przez lekarza lub położną, przy użyciu specjalnej szczoteczki. Następnie przekazywany jest do analizy do laboratorium.
W jakim celu wykonuje się badanie cytologiczne?
Badanie pozwala na wykrycie stanów zapalnych, a także zmian przednowotworowych szyjki macicy oraz ewentualnego raka inwazyjnego. Dzięki regularnym badaniom lekarz jest w stanie wdrożyć odpowiednie postępowanie diagnostyczne oraz lecznicze. Umożliwiają one również kontrolowanie efektywności tego leczenia.
Jak często należy je wykonywać?
Cytologia powinna być wykonywana raz na rok – od momentu rozpoczęcia współżycia seksualnego. Jeśli trzy kolejne wyniki badania są prawidłowe, na badanie można się zgłaszać co 2-3 lata – dotyczy to kobiet powyżej 30. roku życia. Warto jednak pamiętać, że kobiety, które często zmieniają partnerów seksualnych, powinny wykonywać badanie regularnie co rok. Przygodne kontakty płciowe mogą zwiększać ryzyko infekcji i zachorowania na raka szyjki macicy.
Kiedy po raz pierwszy należy wykonać cytologię?
Pierwsza cytologia powinna zostać wykonana pomiędzy 20-25. rokiem życia, a w przypadku kobiet, które rozpoczęły współżycie seksualne wcześniej, najpóźniej 3 lata od momentu inicjacji. Zasada jest taka: im wcześniej kobieta rozpocznie aktywność seksualną, tym wcześniej powinna zrobić pierwsze badanie.
Jakie są wskazania do przeprowadzenia takiego badania?
Ponieważ cytologia jest diagnostyką wykorzystywaną w celu wykrywania zmian nowotworowych w obrębie szyjki macicy, jej wykonanie zaleca się wszystkim paniom, które rozpoczęły współżycie seksualne. Badaniu bezwzględnie powinny regularnie poddawać się pacjentki, u których w poprzednich analizach wykryto zmiany. Jest to również badanie wykorzystywane w diagnostyce nadżerki czy w ocenie stanu nabłonka pochwy.
„Cytologia jest też zalecana kobietom w ciąży chyba, że badanie zostało wykonane maksymalnie do pół roku wstecz, a jego wyniki nie wskazywały żadnych nieprawidłowości.”
Jak odpowiednio przygotować się do badania?
Przede wszystkim należy pamiętać, że badania nie wykonuje się podczas miesiączki. Najwcześniej możemy zgłosić się do lekarza dwa do czterech dni po terminie ostatniej menstruacji, najpóźniej – cztery dni przed kolejną. Co ważne, kobieta 24 godziny przed pobraniem wymazu powinna powstrzymać się od współżycia, a także zrezygnować z irygacji pochwy oraz odstawić przyjmowane w tym czasie środki dopochwowe. Warto również – zanim poddamy się badaniu – wyleczyć wszelkie infekcje intymne oraz stany zapalne pochwy. Mogą one zaburzać wynik badania.
Badanie cytologii jest bolesne?
Materiał do analizy pobierany jest przez lekarza ginekologa lub położną. Po wprowadzeniu do pochwy wziernika, za pomocą specjalnej szczoteczki, pobierane są złuszczone komórki nabłonkowe błony śluzowej. Samo pobranie nie jest bolesne, pacjentka może jedynie odczuwać lekki dyskomfort lub pieczenie.
Jak długo czeka się na wyniki?
Czas oczekiwania na wynik waha się pomiędzy 7-14 dni, w zależności od laboratorium, do którego zostanie przekazany materiał.
Dlaczego tak ważne jest prawidłowe pobranie wymazu?
Aby wynik był miarodajny, laboratorium musi otrzymać do oceny odpowiedni – pod względem ilościowym i jakościowym – materiał. Dotyczy to nie tylko właściwego pobrania i zabezpieczenia próbki na specjalnym szkiełku, ale również jej przechowywania. Zachowanie standardów pozwala na zminimalizowanie problemów podczas analizy.
Jak prawidłowo odczytać wynik cytologii?
Wynik cytologii dostępny jest – w zależności od laboratorium – w dwóch wersjach: opisowej lub w pięciostopniowej skali (wg. Papanicolau). Wynik należy skonsultować z lekarzem, który na tej podstawie będzie w stanie podjąć decyzję co do ewentualnego dalszego postępowania diagnostycznego czy leczniczego.
Badanie cytologii jest jednym z podstawowych badań, które należy wykonać przed rozpoczęciem starań o dziecko, jak również przed przystąpieniem do procedury in vitro.
„Wykonanie cytologii zaleca się wszystkim kobietom planującym potomstwo – bez względu na to, czy będą to naturalne starania, czy leczenie z wykorzystaniem technik wspomaganego rozrodu. Podstawowym celem diagnostyki jest zweryfikowanie stanu zdrowia przyszłej mamy i ewentualne wyleczenie choroby przed ciążą.”
Metoda jej uzyskania nie ma znaczenia. Cytologia jest elementem kompleksowej profilaktyki i opieki prekoncepcyjnej, zalecanej wszystkim paniom starającym się o dziecko.
Koniecznie przeczytaj: Dr Nowakowski: I wtedy nie da się już nic zrobić, by kobieta została matką…
Rozmawiała: Paulina Ryglowska-Stopka
Konsultacja: dr Katarzyna Hasik, ginekolog-położnik z Kliniki Leczenia Niepłodności INVICTA w Gdańsku.
WARTO PRZECZYTAĆ:
Ida Karpińska: Nie mogę mieć dzieci, choć chciałam. To stało się po coś!
Dodaj komentarz