Pyszna i pobudzająca kawa o niebezpiecznym działaniu

Dbając o własne zdrowie, ale i przyszłego dziecka, coraz bardziej zwracamy uwagę na swoje codziennie złe i nieprawidłowe nawyki żywieniowe. I dobrze. Jednak jest jeszcze ona. Kawa. Dla wielu z nas – mimo starań – bardzo trudno jest z niej zrezygnować. No bo jak tu nie zacząć dnia od filiżanki pobudzającej małej czarnej? A jednak warto to przemyśleć…

Kofeina to substancja zwana alkaloidem i jest składnikiem wielu roślin (występuje w ziarnach kawy i kakaowca, owocach guarany i orzeszkach cola).  Jest powszechnie dodawana do napojów i żywności, a także leków dostępnych zarówno na receptę, jak i bez. Produktami, do których dodawana jest kofeina, są: napoje energetyzujące tak zwane “energy drink” w 250 ml jest 80 mg kofeiny (najczęściej z przeciwwskazaniem stosowania dla dzieci, kobiet w ciąży i matek karmiących.), napoje typu “soft drink” (puszka o pojemności 330 ml) zawierają około 30,7 mg – 35 mg kofeiny, jogurty z kawą lub guaraną, gumy do żucia z kofeiną, cukierki z kofeiną, paradoksalnie kawa bezkofeinowa, lody, tabletki na odchudzanie i przeciwbólowe, a także woda energetyczna.

Przeciętną ilość kofeiny w wybranych produktach:

• Kawa rozpuszczalna – filiżanka o pojemności 200 ml – 80 mg
• Kawa parzona- filiżanka o pojemności 200 ml – 90 mg
• Herbata parzona – filiżanka o pojemności 200 ml – 50 mg
• Napoje energetyzujące – pojemność 250 ml – od 28 do 87 mg
• Napoje typu cola (zwykłe i light) – pojemność 250 ml – od 8 do 53 mg
• Czekolada – w tabliczce 100 g – od 11 do 71 mg (w zależności od udziału procentowego kakao)
• Kakao – 150 ml zawiera 4 mg kofeiny
• Herbatka z guaraną, 1 gram guarany zawiera ok. 40 mg kofeiny.

Zgodnie z obowiązującą dyrektywą 2002/67/E Unii Europejskiej zawartość kofeiny w produktach spożywczych powinna być zadeklarowana przez producenta na etykiecie wyrobu. Jeśli jej ilość w gotowym do spożycia produkcie przekracza 150 mg/l, producent zobowiązany jest do umieszczenia na etykiecie informacji „wysoka zawartość kofeiny” oraz podać stężenie w mg/100 ml. Przepis ten nie dotyczy jedynie kawy i herbaty oraz ich wyciągów, a także napojów, których nazwa wskazuje, że zostały wyprodukowane na bazie obu naparów.

Kofeina w rozsądnych ilościach spożywanych w ciągu dnia ma na nas pozytywny wpływ, ponieważ działa ochronnie dla układu krążenia, a także wpływa na metabolizm węglowodanów i tłuszczy, a co najważniejsze pobudza nas do działania. Niestety należy pamiętać, że każdy medal ma dwie strony, a negatywna strona kofeiny znacznie przyćmiewa znikome pozytywne działanie na organizm.

Wpływ kofeiny na zdrowie kobiety

Zdrowie kobiety w planowaniu, staraniu się o dziecko, a następnie w utrzymaniu ciąży i urodzeniu zdrowego potomka jest bardzo ważne. Dlatego bardzo istotne jest, aby kobiety uświadomiły sobie jak ważne jest ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie kofeiny z codziennej diety. Kofeina niekorzystnie wpływa na profil hormonalny w organizmie kobiety, powoduje znaczący wzrost estrogenu we krwi, co odzwierciedla się na cyklu owulacyjnym. Spożycie kofeiny może także znacząco podwyższać ryzyko zachorowania na endometriozę (obecność błony śluzowej macicy, endometrium, poza jamą macicy).

Badania donoszą, że istnieje większe prawdopodobieństwo wystąpienia ciąży pozamacicznej zagrażającej życiu zarówno matki jak i dziecka u kobiet spożywających duże ilości kofeiny dziennie. W 1997r. Europejskie badanie opublikowane w American Journal of Epidemiology, podczas którego analizowano wpływ kofeiny u kobiet w wieku 25- 44 lat spożywających ponad 500 mg kofeiny na dzień (około pół litra mocnej kawy). Okazało się, że przebadane kobiety dłużej czekały na zajście w ciąże. Może to być spowodowane zmniejszeniem aktywności mięśni jajowodów. Zostało potwierdzone w badaniach nad myszami, że kofeina w znaczącym stopniu wpływa na jajowody, w których dochodzi do zapłodnienia komórki jajowej, a następnie przemieszczenie jej do macicy.

Spożycie w czasie ciąży

Podczas ciąży spożycie przez kobietę dużej ilości kofeiny jest bardzo niebezpieczne. Kofeina z łatwością pokonuje barierę łożyska i przenika do rozwijającego się płodu. Wówczas zwiększone jest ryzyko poronienia, urodzenie dziecka o niskiej masie urodzeniowej, przedwczesnym porodem, spadkiem czynności serca płodu i wzrostem czynności oddechowej. Należy także wspomnieć, że kofeina upośledza wchłanianie żelaza do krwi, co może się przyczynić do wystąpienia niedokrwistości (anemii) u matki, a w konsekwencji może prowadzić do problemów z utrzymaniem ciąży. Spożycie ponad 200mg kofeiny dziennie (ponad 2 filiżanki kawy dziennie) znacząco przyczynia się do poronienia.

Wpływ kofeiny na zdrowie mężczyzny

Kofeina wywiera także niekorzystny wpływ na organizm mężczyzny. Kofeina w dużym stopniu osłabia wchłanianie korzystnych substancji odżywczych, witamin i składników mineralnych z naszej codziennej diety, w tym drogocennego cynku, którego niedobór obniża liczbę plemników w spermie. Kofeina powoduje także zmniejszenie średnicy nasieniowodów i bardzo duże obniżenie jakości spermy, co w znacznym stopniu przekłada się na możliwość poczęcia dziecka.

Jak widać to, co jest dobre i wprowadzone do naszego codziennego życia z przyzwyczajenia, nie do końca jest zdrowe dla nas i naszej płodności. Starajmy się całkowicie wyeliminować spożywanie kofeiny bądź ograniczyć do 200 mg kofeiny na dzień. Jedna filiżanka kawy na przysłowiowe pobudzenie w zupełności powinno wystarczyć, ALE oczywiście nie zamiast najważniejszego posiłku dnia! Śniadania.

Uwaga: porada nie zastąpi bezpośredniego kontaktu z dietetykiem, jeśli potrzebujesz wsparcia zgłoś się do specjalisty na konsultację indywidualną.

Monika Tytoń

Admin