Prolaktyna to hormon, który w przypadku mężczyzny odpowiedzialny jest m.in. za jego życie seksualne. Jeśli jest go za dużo, mogą pojawić się problemy z obniżonym libido, z erekcją, a nawet uciążliwe bóle głowy czy zaburzenia widzenia. W każdym przypadku warto zrobić badanie określające poziom tzw. hormonu PRL w organizmie.
Choć częściej mówi się, że to testosteron determinuje męską seksualność, okazuje się, że równie ważny jest inny hormon o nazwie prolaktyna, w skrócie PRL. Jego zbyt wysoki poziom może skutecznie uprzykrzyć życie zarówno paniom, jak i panom. Hormon ten wydzielany jest przez przysadkę mózgową i spełnia ważne zadania w naszym ciele.
Prolaktyna ważna dla kobiet i mężczyzn
Nazwa prolaktyny wywodzi się od pełnienia jej pierwotnej roli – laktacji. Nic dziwnego, że paniom hormon ten głównie kojarzy się z karmieniem piersią, bowiem to on jest odpowiedzialny za produkcję matczynego mleka. Z tego powodu, wysokie stężenia prolaktyny stwierdza się naturalnie w okresie ciąży i laktacji. W innych okresach poziom ponad normę może objawiać się zaburzeniami miesiączkowania, problemami z płodnością, a nawet wpływać na nasz wygląd fizyczny.
– Prolaktyna pełni ważną funkcję w przypadku kobiet, ale jest to hormon również bardzo istotny dla mężczyzn. Jest on związany z układem odpornościowym, zwłaszcza w kontekście reakcji na stres. Poza tym stymuluje jądra do wydzielania innego kluczowego dla mężczyzny hormonu, czyli testosteronu. Prolaktyna ma także wpływ na funkcje seksualne mężczyzny – wyjaśnia dr Kamil Zaręba, androlog, specjalista ds. leczenia niepłodności z Kliniki Bocian.
U panów objawem wysokiego PRL może być obniżone libido, zmniejszenie gęstości włosów, ból głowy, zaburzenia widzenia, problemy z erekcją, a nawet skłonności depresyjne. Nadmierna produkcja prolaktyny może powodować tzw. hiperprolaktynemię. Jak wyjaśnia dr Zaręba, stan ten może przyczyniać się do powstania problemów z płodnością.
– Mężczyźni z hiperprolaktynemią mogą zmagać się ze spadkiem libido, problemami z erekcją i ejakulacją, co utrudnia starania o dziecko. Ponadto za wysoka prolaktyna może negatywnie wpływać na jakość i ilość plemników, prowadzić do oligospermii, zmniejszonej objętości nasienia, a także ruchliwości plemników – mówi specjalista z Kliniki Bocian.
Stres przyczyną wysokiego PRL
– Przyczyny podwyższonego poziomu prolaktyny mogą być różne – mówi dr Zaręba. – Wśród nich warto wspomnieć o urazach fizycznych i długotrwałym stresie, który niejednokrotnie prowadzi do nadmiaru prolaktyny w organizmie. Poza tym hiperprolaktynemia może być efektem niewydolności tarczycy, nerek, wątroby, a także guza przysadki mózgowej. Stosowanie niektórych leków również może powodować podwyższone stężenie prolaktyny – dodaje.
Wśród leków, które mogą podwyższać poziom prolaktyny, wymienia się m.in. neuroleptyki, opioidy, preparaty przeciwdepresyjne czy metoklopramid.
W momencie, kiedy mężczyzna zauważy u siebie niepokojące objawy, wskazane jest zbadanie poziomu prolaktyny w organizmie. Badanie jest proste, wykonuje je się z krwi żylnej. Przed oznaczeniem warto powstrzymać się kilka dni od stosunków seksualnych.
– Jeżeli wynik wyjdzie nieprawidłowy, warto go skontrolować za jakiś czas, bowiem stężenie tego hormonu może się zmieniać chociażby ze względu na stres czy też wysiłek fizyczny – mówi dr Zaręba. – W przypadku mężczyzn za prawidłową normę uznaje się stężenie prolaktyny poniżej 15 ng/ml – dodaje.
Z kolei niedobór prolaktyny stanowi bardzo rzadko obserwowany stan kliniczny. Zwykle nie wiąże się z większymi dolegliwościami.
Leczenie wysokiej prolaktyny
Leczenie zbyt wysokiej prolaktyny u mężczyzn jest uzależnione od przyczyny jej powstania.
– W niektórych przypadkach stosowna jest farmakoterapia, polegająca na podawaniu agonistów dopaminy. Podwyższenie prolaktyny może być efektem innych chorób toczących się w organizmie, jak chociażby niedoczynności tarczycy, nerek, wątroby, stąd istotne jest ich odpowiednie leczenie, by w konsekwencji osiągnąć niższe stężenie tego hormonu. Czasem wystarczy odstawić lub zmienić leki, które podwyższają prolaktynę, oczywiście takie działanie należy podejmować tylko po konsultacji z lekarzem – wyjaśnia doktor.
Gdy zdiagnozowany jest guz przysadki mózgowej, niezbędna może okazać się operacja. – To poważne zaburzenie, które wymaga odpowiedniej opieki lekarskiej i leczenia. Sposoby postępowania uzależnione są od rodzaju zmiany, wielkości guza, a także jego aktywności hormonalnej. W niektórych przypadkach wystarczy zastosowanie leków regulujących poziom prolaktyny, które mogą zahamować rozrost guza. Czasem jednak niezbędna jest operacja, czyli chirurgiczne usunięcie zmiany – mówi specjalista.
Czasem obok farmakologii warto przyjrzeć się swojemu stylowi życia. Prolaktyna nie bez przyczyny nazywa jest hormonem stresu. – Więcej spokoju, relaksu, odpoczynku jest jak najbardziej wskazane, gdy chcemy obniżyć prolaktynę. Nie zawsze jednak to wystarczy i konieczne może się okazać wdrożenie farmakoterapii – dodaje dr Zaręba.
dr Kamil Zaręba – specjalista ginekolog-położnik, androlog, specjalista ds. leczenia niepłodności w Klinice Bocian. Posiada Certyfikat z andrologii klinicznej Polskiego Towarzystwa Andrologicznego.
Tekst: Agata Panas
PRZECZYTAJ TAKŻE: Poprawa męskiej płodności po szczepieniu przeciwko COVID-19
Dodaj komentarz