Uwaga na chlamydię! Zrób badanie i wyklucz przyczynę niepłodności

Chlamydia jest jedną z najczęściej przenoszonych chorób drogą płciową. Przebiega w większości bezobjawowo, a jej skutki mogą być poważne. Zakażenie chlamydią trachomatis może być nie tylko przyczyną niepłodności, ale również zwiększać ryzyko poronień. Zakażenie chlamydią może dotknąć także i mężczyzn. Warto więc wykonać proste i bezbolesne badanie w kierunku wykrycia infekcji.

Rodzaje zakażenia chlamydią

Zakażenia wywoływane przez Chlamydię trachomatis to:

zakażenia układu moczowo – płciowego: zakażenie szyjki macicy, zakażenie cewki moczowej, zakażenia narządów miednicy mniejszej, zakażenie najądrzy i gruczołu krokowego u mężczyzn, ziarnica weneryczna pachwin
zakażenia narządu wzroku: zapalenie spojówek, rogówki, jaglica
wrodzone zapalenie płuc u noworodków
zapalenia stawów

Czym jest chlamydia trachomatis

Chlamydia trachomatis jest bakterią bezwzględnie wewnątrzkomórkową. Posiada wspólne cechy zarówno dla bakterii oraz wirusów. Ze względu na bardzo małe rozmiary i zdolność przechodzenia przez filtry o średnicy porów 0, 45 um były uważane za wirusy. Jednak ze względu na obecność wewnętrznej i zewnętrznej błony komórkowej występowanie dwóch rodzajów materiału genetycznego (DNA i RNA), zdolność syntezy białek, kwasów nukleinowych, lipidów oraz wrażliwość na liczne antybiotyki przeciwbakteryjne, Chlamydie zostały sklasyfikowane jako bakterie. Chlamydie mają specyficzny cykl rozwojowy – zakażenie dokonuje się poprzez pozakomórkowe ciałko elementarne, które wnikając do komórek zarażanego osobnika, ulega transformacji w tzw. ciałko siatkowate – formy niezakaźnej, która namnaża się we wnętrzu komórki, dając specyficzny obraz mikroskopowy komórek.

Jak można zarazić się chlamydią trachomatis

Chlamydia trachomatis jest drobnoustrojem odpowiedzialnym najczęściej za infekcje układu moczowo – płciowego. Do zakażenia dochodzi na drodze kontaktów seksualnych, najczęściej u osób młodych, wcześnie rozpoczynających współżycie, posiadających licznych partnerów, nie stosujących mechanicznych środków antykoncepcji.

Statystyki

Według danych Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w populacji kobiet europejskich częstość występowania bezobjawowego zakażenia Chlamydia trachomatis wynosi od 1,7 do 17 procent, a dla kobiet polskich od 4,3-50 procent. Najbardziej zagrożoną grupą są nastolatki (46%) oraz kobiety pomiędzy 20. a 24. rokiem życia (33%).

Chlamydia trachomatis a niepłodność

Zakażenie Chlamydią trachomatis jest czynnikiem ryzyka niepłodności.

U 20 % kobiet zakażonych chlamydią dochodzi do zapalenia narządów miednicy mniejszej. Konsekwencją tego jest przewlekły zespół bólowy miednicy mniejszej, zrosty w miednicy mniejszej oraz niedrożność jajowodów. Objawy te są przyczyną niepłodności u 3 % kobiet zakażonych Chlamydią trachomatis. Zakażenie Chlamydią stanowi ważny czynnik ryzyka ciąży pozamacicznej.

Diagnostyka

Materiałem diagnostycznym w kierunku infekcji Chlamydią najczęściej jest wymaz z kanału szyjki macicy. Można również pobrać wymazy z cewki moczowej i odbytu, wymazy z wewnętrznej powierzchni górnej i dolnej powieki spojówki oka w celu wykrycia nosicielstwa.

Rekomendowaną metodą wykrycia materiału genetycznego Chlamydii jest metoda PCR -łańcuchowa reakcja polimerazy. Czułość i swoistość tej metody wynosi około 100%.

Nie są rekomendowane metody oparte na hodowlach komórkowych. Badania serologiczne przeciwciał w diagnostyce chlamydialnych zakażeń dróg moczowo-płciowych u osób dorosłych mają ograniczoną wartość, gdyż nie różnicują one zakażenia aktywnego od przebytego.

Objawy zakażenia chlamydią u kobiet

U kobiet większość przypadków stanowią zakażenia bezobjawowe (do 80%). Z objawów może pojawić się zapalenie gruczołów Bartholiniego, zapalenie szyjki macicy objawiające się nawrotowymi upławami, zmianą zapachu wydzieliny z pochwy.

Mogą pojawić się krwawienia międzymiesiączkowe oraz krwawienia po stosunku. U pacjentek z zakażeniem narządów miednicy mniejszej mogą pojawić się przewlekłe bóle w podbrzuszu.

U osób zakażonych Chlamydią trachomatis może rozwinąć się zespół Reitera, czyli zapalenie cewki moczowej, zapalenie spojówek oraz odczynowe zapalenie stawów.

Leczenie

Lekiem z wyboru jest podanie antybiotyku Azytromycycny lub doksycyckliny. Leczeniem powinien zostać objęty również partner zakażonej osoby, w celu prewencji nawrotów zakażenia. Inne leki stosowane do leczenia zakażenia to erytromycyna, ofloksacycna, jednak ze względu na dłuższy czas leczenia nie są to leki z wyboru. Po leczeniu zalecana jest wizyta kontrolna, można wykonać kontrolny wymaz. Zakażenie nie daje trwałej odporności, możliwe są reinfekcje.

Poronienia

U kobiet zakażonych chlamydią trachomatis w ciąży wzrasta ryzyko poronień. Zakażenie może być przyczyną poronień nawracających. Bakteria w ciąży może być również przyczyną porodu przedwczesnego oraz zapalenia błon płodowych i ich przedwczesnego pęknięcia.

Planowanie ciąży

Ze względu na duży odsetek zakażeń bezobjawowych zaleca się wykonanie badania w kierunku infekcji Chlamydią przed planowaną ciążą, zwłaszcza u kobiet poniżej 25 roku życia.

⇒ WAŻNE! Również w ciąży zalecane jest wykonywanie badań w kierunku Chlamydii. Kobiety po 25. roku życia powinny wykonać badanie w przypadku objawów infekcji, zmiany partnerów oraz w przypadku leczenia z powodu niepłodności czy nawrotowych poronień.

Objawy zakażenia chlamydią u mężczyzn

U mężczyzn do 35 procent zakażenie chlamydią to infekcje bezobjawowe. Objawy infekcji najczęściej występują pod postacią nawrotowego zakażenia cewki moczowej, najądrzy, gruczołu krokowego, stawów. Pacjent odczuwa pieczenie podczas oddawania moczu, świąd w okolicy cewki, uczucie parcia. Może pojawić się śluzowo-ropna wydzielina z cewki moczowej, mogą występować bóle jąder.

Diagnostyka zakażenia u mężczyzn

U mężczyzn pobiera się wymaz z cewki moczowej. Leczenie jest takie samo jak w przypadku kobiet. Również leczymy partnera. W przypadku stwierdzenia zakażenia Chlamydia trachomatis należy wykonać testy w kierunku innych zakażeń przenoszonych drogą płciową: HIV, kiły, wirusowego zapalenia wątroby typu B i rzeżączki, ponieważ można mieć więcej niż jedno zakażenie w tym samym czasie.

Konsultacja medyczna: dr n. med. Alicja Gajewska-Kucharek, Klinika Leczenia Niepłodności i Diagnostyki Prenatalnej Gyncentrum