Ocena drożności jajowodów – na czym polega, jak pomaga w leczeniu niepłodności

Niedrożność jajowodów to problem, który według statystyk dotyka co czwartą kobietę starającą się o ciążę. Nawet gdy nieprawidłowość ta dotyczy tylko jednego jajowodu, szanse na zapłodnienie znacznie spadają. Na czym polega ocena drożności jajowodów i kiedy się ją wykonuje? Jakie choroby predysponują do powstania zrostów i jakie objawy oprócz braku ciąży mogą na nie wskazywać? Na te i inne pytania odpowiedział dr n. med. Maciej Hawryluk, specjalista leczenia niepłodności z Kliniki Gravida w Płocku.

Czy niedrożność jajowodów daje jakieś objawy poza brakiem ciąży?

Jajowód to bardzo precyzyjny narząd, który pełni niezwykle ważną rolę w procesie zapłodnienia komórki jajowej. Jednocześnie mają na niego wpływ wszelkie nieprawidłowości, które mogą toczyć się w jamie brzusznej.

To są wszystkie sytuacje zapalne w jamie brzusznej, które mogą doprowadzić do powstania zrostów, a co za tym idzie zamknąć światło jajowodu oraz uszkodzić jego strzępki. Mam tu na myśli m.in. stany zapalne związane z trzustką, z jelitami, z wyrostkiem robaczkowym – szczególnie o ropnej wydzielinie. Trzeba też pamiętać o urazach, stanach pooperacyjnych, które mogą wystąpić np. po wypadku czy innym zabiegu w jamie brzusznej. Zamknięcie jajowodu może też wystąpić po infekcjach samego narządu rodnego. Infekcja w jamie macicy może zamknąć ujście jajowodowe czy wręcz spowodować stan zapalny wewnątrz jajowodu i jego zrośnięcie. Odpowiadając na pytanie: różnego rodzaju choroby, które mogły doprowadzić do stanów zapalnych w jamie brzusznej mogą nam zasugerować, że jajowody są niedrożne – wyjaśnia doktor Maciej Hawryluk.

Czy niedrożność jajowodów to częsty problem?

Wśród nieprawidłowości, z jakimi borykają się pacjentki bezskutecznie starające o ciążę, niedrożność jajowodów jest jednym z częstszych. Predysponuje do niej m.in. endometrioza.

Endometrioza generuje trudności z zajściem w ciążę z kilku powodów. Jednym z nich jest właśnie niedrożność jajowodów. Trzeba pamiętać w wywiadzie, że gdy kobieta ma rozpoznaną endometriozę, to należy wziąć pod uwagę diagnostykę narządu rodnego pod względem drożności. Ale też musimy pamiętać o tym, że sama drożność tej rurki łączącej dwa istotne miejsca nie zawsze gwarantuje nam, że jajowód jest sprawny. On musi mieć jeszcze swoją odpowiednią czynność – mówi doktor Hawryluk.

Na czym polega ocena drożności jajowodów?

Tradycyjne badanie drożności jajowodów było dla pacjentki zabiegiem bolesnym i bardzo trudnym. Polegało ono na wykonaniu zdjęć rentgenowskich z podaniem kontrastu. Wymagało użycia narzędzi, uszczelnienia szyjki itp.

W chwili obecnej wykorzystujemy aparat ultrasonograficzny do badania drożności jajowodów. Stosujemy specjalny kontrast, który podajemy przez szyjkę do jamy macicy i do jajowodów. Ten kontrast jest widoczny w badaniu ultrasonograficznym dlatego, że ma odpowiednią budowę, tzw. piankową, czyli jest pewną pianą, w której znajdują się pęcherzyki powietrza. Przy ruchu bardzo dobrze widać, jak przesuwają się one w jajowodzie. To zabieg zdecydowanie mniej traumatyczny i mniej bolesny – przekonuje doktor Maciej Hawryluk.

POLECAMY TAKŻE: Czynnik jajowodowy – czy można „uciec” przed in vitro?