Echo serca płodu – badanie, które powinna wykonać każda kobieta w ciąży

Echo serca płodu to inaczej badanie kardiologiczne płodu. Najczęściej jest przeprowadzane w ciąży pomiędzy 18., a 24. tygodniem ciąży, czyli w okresie, kiedy wielkość serca wynosi ok 2 cm. W jakim celu wykonuje się echo serca płodu i na czym polega badanie – tłumaczy dr Katarzyna Zych-Krekora, diagnosta USG i Echokardiografii Płodu z Salve Medica Warszawa.

Echo serca płodu – kiedy wykonać badanie

Echo serca płodu wykonuje się między 18. a 24. tygodniem ciąży. Na tym etapie serce dziecka mierzy około 2 centymetrów. Wcześniejsze badanie echokardiograficzne nie jest niemożliwe, ale szczegółowa anatomia serca może być znacznie ograniczona. Badanie służy ocenie rozwijającego się układu krążenia u płodu i wykryciu ewentualnych nieprawidłowości oraz ustaleniu dalszego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego.

Niepokojący wynik badania pozwala także lekarzowi na zaplanowanie porodu w ośrodku III stopnia referencyjności, tzn. takim, w którym zapewnione jest pełne zaplecze położniczo-neonatologiczno-kardiologiczne i kardiochirurgiczne dla takiego małego pacjenta. Noworodek z wadą serca w pierwszych dniach swojego życia potrzebuje wykwalifikowanej pomocy specjalistów.

Echo serca płodu – na czym polega badanie

Echo serca płodu to badanie, które nie wymaga specjalnego przygotowania i jest całkowicie bezbolesne. Wykonywane jest przy pomocy aparatu usg – gdzie przy dużych powiększeniach lekarz jest w stanie obserwować serce płodu i ocenić zarówno jego anatomię, jak i pracę.

Echo serca płodu – jakie są wskazania do przeprowadzenia badania

Echo serca płodu to badanie zalecane wszystkim ciężarnym, ponieważ według statystyk już 1 dziecko na 100 rodzi się z wadą serca, a duża część z tych wad wymaga szybkiej interwencji poporodowej.

Echo serca płodu zalecane jest szczególnie, gdy u pacjentki stwierdzono:

Cukrzycę i inne choroby metaboliczne
U kobiet, które przyjmowały podczas ciąży leki potencjalnie teratogenne
U których w rodzinie występowały wrodzone wady serca
U pacjentek, u których występowały poronienia lub urodziły martwe dziecko
U ciężarnych, u których uwidoczniono nieprawidłowy obraz 4 jam serca i/lub nieprawidłowy wynik badania usg w I trymestrze – np. zwiększone ryzyko trisomii (11,0-13,6 tc)
U kobiet, które miały za sobą ciąże wielopłodowe – bliźniacze, trojacze.

WAŻNE: Należy pamiętać, że optymalny czas do wykonania badania to początek drugiego trymestru ciąży – czyli mniej więcej w tym samym okresie, kiedy u ciężarnych wykonywane jest tzw. badanie „połówkowe”.

Echo serca płodu – jak wygląda badanie i jakie elementy podlegają badaniu

Echo serca płodu to badanie przeprowadzane przy pomocy aparatu USG, najczęściej głowicą przezbrzuszną, która jest przykładana do brzucha kobiety w celu lokalizacji struktur serca płodu. Podczas badania ocenie podlegają następujące elementy:

lokalizacja serca
wielkość serca
połączenia przedsionkowo-komorowe
połączenia komorowo-naczyniowe
spływ żył systemowych i żył płucnych
struktury fizjologiczne tylko dla życia płodowego, takie jak otwór owalny czy przewód Botalla
rytm i kurczliwość mięśnia sercowego

Wszystkie powyższe elementy badania są niezbędne do postawienia właściwego rozpoznania. W momencie gdy mamy korzystne warunki badania (optymalny czas ciąży oraz płód w położeniu przodem do badającego) i zdrowe serce płodu – badanie trwa ok 30 min. Sytuacja komplikuje się w momencie, gdy mamy do czynienia z wadą serca – wtedy czas takiego badania może ulegać znacznemu wydłużeniu nawet do 1,5 godziny.

Konsultacja merytoryczna: Dr Katarzyna Zych-Krekora, diagnosta USG i Echokardiografii Płodu z Salve Medica R Warszawa.