Jedno z najważniejszych badań w trakcie ciąży – test obciążenia glukozą – pozwala wykryć, czy ciężarna choruje na tzw. cukrzycę ciążową. Badanie jest bezpłatne, refundowane ze środków NFZ a wykonywane jest w drugim trymestrze ciąży. Test obciążenia glukozą: normy, cena, kiedy zrobić – sprawdź wszystkie niezbędne informacje.
Test obciążenia glukozą – co to za badanie?
OGTT (Oral Glucose Tolerance Test) to badanie stężenia poziomu glukozy we krwi, mające na celu zweryfikowanie, czy pacjent choruje na cukrzycę. Test obciążenia glukozą stosowany jest u osób obciążonych genetycznie ryzykiem zachorowania na cukrzycę oraz tych, którzy mają objawy wskazujące na cukrzycę. OGTT wykonywany jest również jako obowiązkowe badanie dla kobiet w ciąży.
Wykonanie testu na obciążenie glukozą w ciąży jest jednym z bardziej istotnych badań. Nieleczona cukrzyca ciążowa może zwiększyć ryzyko wystąpienia wad genetycznych u dziecka, zaburzeń metabolicznych, przyczynić się do zwiększonej masy urodzeniowej dziecka lub doprowadzić do porodu przedwczesnego.
Bywa, że kobiety nie wiedzą, na czym polega test obciążenia glukozą w ciąży i mylą go z badaniem glukozy we krwi na czczo, które wykonywane jest w pierwszym trymestrze ciąży (5-8 tydzień ciąży) i określa jedynie, jaki jest wyjściowy poziom glukozy. Tymczasem badanie OGTT kontroluje reakcje organizmu na dawkę glukozy.
Badanie glukozy w ciąży – ile razy?
W ciąży dwukrotnie badany jest poziom stężenia glukozy we krwi: pierwszy raz w 5-8 tygodniu ciąży, a kolejny pomiędzy 24. a 28. tygodniem ciąży. Na badanie w 5-8 tygodniu ciąży lekarz kieruje już podczas pierwszej wizyty. Polega ono na oznaczeniu poziomu glukozy we krwi na czczo. Jeśli badanie wyszło prawidłowo (tj. wynik glukozy mieści się między 60-95 mg/dl), na kolejny test lekarz prowadzący skieruje ciężarną dopiero po skończonym 24. tygodniu ciąży.
Szacuje się, że cukrzyca występuje u 1 na 20 kobiet w ciąży – to jedno z najczęstszych powikłań u ciężarnych.
Jeśli wynik pierwszego badania będzie przekraczał normę i mieścił się w przedziale 95-125 mg/dl, kobieta zostanie skierowana na wykonanie tzw. testu obciążenia glukozą. Wynik wyższy niż 125 mg/dl spowoduje konieczność powtórzenia badania i w razie powtórnych nieprawidłowych wyników – leczenie w przychodni diabetologicznej.
Test obciążenia glukozą w ciąży – jak wygląda?
Drugim badaniem glukozy we krwi w ciąży jest tzw. test obciążenia glukozą (OGTT). Jest to badanie, które wzbudza w ciężarnych mieszane uczucia, nierzadko strach – przed niesmaczną, słodką glukozą oraz przed ryzykiem zwrócenia napoju. Czy jest się czego bać?
Test obciążenia glukozą wygląda następująco:
- ciężarna zgłasza się na czczo do laboratorium, w którym pobierana jest próbka krwi – w celu zbadania wyjściowego poziomu glukozy na czczo,
- następnie kobieta wypija 75 g glukozy rozpuszczonej w 250-300 ml wody, a po godzinie od wypicia roztworu ponownie pobiera się jej krew – by ocenić, jak wypita glukoza wpłynęła na poziom cukru we krwi,
- po 2 godzinach od wypicia roztworu ciężarnej po raz trzeci pobierana jest krew.
O czym należy pamiętać?
- Pacjentka musi być na czczo, nie można pić 6 godzin przed przystąpieniem do badania,
- Należy zabrać własną glukozę zakupioną wcześniej w aptece. Rada: dostępne są glukozy smakowe, np. cytrynowa (łagodzi słodycz glukozy),
- Roztwór z glukozą trzeba wypić możliwe szybko,
- Podczas badania nie można jeść ani pić – wyjątkiem jest niegazowana woda mineralna,
- Przez cały czas trwania badania pacjentka musi przebywać w pobliżu laboratorium, nie wykonując intensywnych ruchów. Jest to ważne, gdyż po wypiciu glukozy możliwe jest pogorszenie samopoczucia ciężarnej, a duża aktywność może dać zafałszowane wyniki (dlatego czekając na powtórne pobranie krwi nie idziemy na spacer czy zakupy),
- Powodem niemiarodajnych wyników testu może być również infekcja, wybrane leki, silny stres oraz duża aktywność fizyczna.
RADA: Przygotuj się na 2 godziny bezczynnego siedzenia przed drzwiami laboratorium. Postaraj się tym nie stresować, tylko wykorzystać ten czas na dobrą lekturę czy słuchanie muzyki/podcastów.
Jak się przygotować do badania glukozy we krwi?
Niektóre ciężarne zastanawiają się, czy trzeba się przygotować do testu obciążenia glukozą i prewencyjnie trzymają niskowęglowodanową dietę na kilka dni przed badaniem. Jest to zachowanie zbyteczne. Jedynym wymogiem przed badaniem glukozy we krwi z użyciem roztworu jest bycie na czczo oraz niewykonywanie badania w sytuacji, która mogłaby dać zafałszowane wyniki (np. podczas infekcji, po forsownym wysiłku).
>> Cukrzyca ciążowa – czym grozi mamie i dziecku oraz jaki związek ma z PCOS <<
Test obciążenia glukozą – cena
Test obciążenia glukozą jest obowiązkowym badaniem dla kobiety w ciąży – standardowo wykonuje się go u każdej ciężarnej. Lekarz przepisze skierowanie w ramach badań finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Możliwe jest także wykonanie badania na własny koszt. Test obciążenia glukozą– cena to ok. 20 zł.
Test obciążenia glukozą – normy
Jak interpretować wyniki testu obciążenia glukozą?
- Badanie wykonane na czczo – norma to poniżej 95 mg/dl.
- Badanie wykonane po 1h od wypicia roztworu – norma to poniżej 180 mg/dl.
- Badanie wykonane po 2h od wypicia roztworu – norma to poniżej 140 mg/dl
UWAGA! Jeśli test obciążenia glukozy potwierdził wystąpienie u ciebie cukrzycy ciążowej, nie martw się na zapas, tylko stosuj do przekazanych przez lekarzy wytycznych. W większości przypadków wystarczające jest trzymanie diety cukrzycowej w ciąży oraz zwiększenie aktywności fizycznej, a po ciąży cukrzyca najczęściej ustępuje. Zapoznaj się z materiałem o cukrzycy w ciąży przygotowanym przez diabetolog, endokrynolog dr n. med. Anitę Rogowicz-Frontczak.
POLECAMY TAKŻE:
Insulinooporność – gruba sprawa starających się o dziecko. Jak ją pokonać?
Dodaj komentarz