Jak rozwija się płód – to pytanie zadaje sobie każdy rodzic, który oczekuje przyjścia dziecka na świat. Od momentu poczęcia do końca ciąży w organizmie dziecka zachodzą bardzo intensywne zmiany, które przygotowują go do samodzielnego życia. Kształtują się organy wewnętrzne oraz wszystkie tkanki i układy – nerwowy, mięśniowy, kostny, odpornościowy, sercowo-naczyniowy, pokarmowy i moczowo-płciowy.
Jak wskazuje kalendarz ciąży, prawidłowa ciąża człowieka trwa 9 miesięcy kalendarzowych, czyli 40 tygodni (281 dni). Po połączeniu się komórki jajowej z plemnikiem rozpoczyna się okres prenatalny, który dzieli się na 3 okresy: jaja płodowego (2-4. tydzień ciąży), zarodkowy (5-10. tydzień ciąży) i płodowy (11-40. tydzień ciąży), który kończy się porodem.
Jak rozwija się płód w I trymestrze ciąży?
W I trymestrze ciąży rozwój płodu przebiega najbardziej intensywnie podczas całej ciąży. To właśnie w ciągu tych kilku tygodni powstają zalążki narządów wewnętrznych i układ nerwowy. Zostaje ustalona także płeć dziecka oraz wszystkie jego cechy. Wszelkie zakłócenia tych procesów mogą być przyczyną wad rozwojowych.
Dowiedz się: Ile trwa ciąża – ile tygodni ma?
Rozwój między 1. a 3. tygodniem ciąży
U człowieka 1. tydzień ciąży rozpoczyna się w dniu ostatniej miesiączki. Na tym etapie organizm kobiety przygotowuje się do owulacji, która ma miejsce w 2. tygodniu ciąży (między 13. a 15. dniem przed końcem cyklu). Komórka jajowa, która połączyła się z plemnikiem przechodzi liczne podziały komórkowe, aż w 3. tygodniu ciąży dociera do jamy macicy i zagnieżdża się w jej śluzówce.
Rozwój w 4. tygodniu ciąży
W 4. tygodniu ciąży w organizmie kobiety wzrasta stężenie hormonu beta-HCG, dlatego zauważa ona u siebie pierwsze objawy ciąży. Jak rozwija się płód na tym etapie? Zaczynają tworzyć się narządy wewnętrzne – powstaje ektoderma, mezoderma i endoderma, które dają początek wszystkim tkankom organizmu człowieka.
Rozwój w 5. tygodniu ciąży
Długość zarodka w 5. tygodniu ciąży : 2-4 mm
Najważniejsze zmiany:
- intensywny rozwój komórek, które utworzą układ nerwowy,
- pojawienie się zalążków płuc, wątroby, trzustki i nerek,
- pojawienie się naczyń płodowych,
- rozwój łożyska.
Rozwój w 6. tygodniu ciąży
Długość zarodka: 5-6 mm
Najważniejsze zmiany:
- zaczyna kształtować się głowa,
- rozwijają się bruzdy, z których powstaną oczy, nos i uszy,
- zaczyna bić serce dziecka z częstotliwością 115 uderzeń na minutę.
Rozwój w 7. tygodniu ciąży
Długość zarodka w 7. tygodniu ciąży: 10-12 mm
Najważniejsze zmiany:
- intensywny rozwój układu nerwowego,
- wykształcenie się przodomózgowia, śródmózgowia i tyłomózgowia,
- pojawienie się zalążków warg,
- formowanie się szyi,
- rozwój narządów płciowych,
- pojawiają się pierwsze ruchy spontaniczne zarodka.
Rozwój w 8. tygodniu ciąży
Długość: 15 mm
Waga: 1 gram
Najważniejsze zmiany w 8. tygodniu ciąży:
- główka staje się wyraźnie większa od reszty ciała,
- kształtują się nerwy czaszkowe (12 par),
- rozwija się układ kostny,
- rozwijają się stawy – kolanowy i łokciowy,
- kształtują się palce na dłoniach i stopach (są jeszcze połączone cienką błoną).
Rozwój w 9. tygodniu ciąży
Długość: 16 mm
Waga w 9. tygodniu ciąży: 2 gramy
Najważniejsze zmiany:
- dziecko wykonuje ruchy rękami i nogami,
- pojawiają się powieki,
- intensywnie rozwija się szkielet i mięśnie,
- u zarodków żeńskich pojawiają się jajniki,
- serce bije z częstotliwością 160 uderzeń na minutę.
Rozwój w 10. tygodniu ciąży
Długość: 30 mm
Waga: 3 gramy
Najważniejsze zmiany:
- w 10. tygodniu ciąży kończy się okres zarodkowy,
- łożysko zaczyna produkować hormony ciążowe,
- rozwija się układ pokarmowy,
- nerki zaczynają produkować mocz,
- pojawiają się pierwsze zalążki zębów,
- oczy zaczynają przesuwać się z boku głowy na swoje właściwe miejsce,
- u zarodków męskich rozwijają się jądra,
- dziecko potrafi obracać główkę.
Jak rozwija się płód w 11. tygodniu ciąży?
Długość: 4-6 cm
Waga: 8 gramów
Najważniejsze zmiany:
- w 11. tygodniu ciąży zaczyna się okres płodowy,
- płód zaczyna przypominać człowieka: można wyraźnie zobaczyć główkę, szyję oraz kończyny dolne i górne,
- pojawiają się zawiązki paznokci,
- zaczynają tworzyć się więzadła głosowe,
- pojawia się odruch ssania,
- zewnętrzne narządy płciowe różnicują się na męskie i żeńskie,
- płód potrafi chwytać pępowinę palcami.
Jak rozwija się płód w 12. tygodniu ciąży?
Długość: 7 cm
Waga w 12. tygodniu ciąży: 12 gramów
Najważniejsze zmiany:
- płód potrafi otwierać usta,
- jelita wstępują do jamy brzusznej,
- oczy i uszy znajdują się na swoim właściwym miejscu,
- całe ciało płodu pokrywa się drobnym meszkiem,
- większość kości kończy proces kostnienia.
