Jak rozwija się płód – to pytanie zadaje sobie każdy rodzic, który oczekuje przyjścia dziecka na świat. Od momentu poczęcia do końca ciąży w organizmie dziecka zachodzą bardzo intensywne zmiany, które przygotowują go do samodzielnego życia. Kształtują się organy wewnętrzne oraz wszystkie tkanki i układy – nerwowy, mięśniowy, kostny, odpornościowy, sercowo-naczyniowy, pokarmowy i moczowo-płciowy.

Jak wskazuje kalendarz ciąży, prawidłowa ciąża człowieka trwa 9 miesięcy kalendarzowych, czyli 40 tygodni (281 dni). Po połączeniu się komórki jajowej z plemnikiem rozpoczyna się okres prenatalny, który dzieli się na 3 okresy: jaja płodowego (2-4. tydzień ciąży), zarodkowy (5-10. tydzień ciąży) i płodowy (11-40. tydzień ciąży), który kończy się porodem.

Jak rozwija się płód w I trymestrze ciąży?

W I trymestrze ciąży rozwój płodu przebiega najbardziej intensywnie podczas całej ciąży. To właśnie w ciągu tych kilku tygodni powstają zalążki narządów wewnętrznych i układ nerwowy. Zostaje ustalona także płeć dziecka oraz wszystkie jego cechy. Wszelkie zakłócenia tych procesów mogą być przyczyną wad rozwojowych.

Dowiedz się: Ile trwa ciąża – ile tygodni ma?

Rozwój między 1. a 3. tygodniem ciąży

U człowieka 1. tydzień ciąży rozpoczyna się w dniu ostatniej miesiączki. Na tym etapie organizm kobiety przygotowuje się do owulacji, która ma miejsce w 2. tygodniu ciąży (między 13. a 15. dniem przed końcem cyklu). Komórka jajowa, która połączyła się z plemnikiem przechodzi liczne podziały komórkowe, aż w 3. tygodniu ciąży dociera do jamy macicy i zagnieżdża się w jej śluzówce.

Rozwój w 4. tygodniu ciąży

W 4. tygodniu ciąży w organizmie kobiety wzrasta stężenie hormonu beta-HCG, dlatego zauważa ona u siebie pierwsze objawy ciąży. Jak rozwija się płód na tym etapie? Zaczynają tworzyć się narządy wewnętrzne – powstaje ektoderma, mezoderma i endoderma, które dają początek wszystkim tkankom organizmu człowieka.

Rozwój w 5. tygodniu ciąży

Długość zarodka w 5. tygodniu ciąży : 2-4 mm

Najważniejsze zmiany:

intensywny rozwój komórek, które utworzą układ nerwowy,
pojawienie się zalążków płuc, wątroby, trzustki i nerek,
pojawienie się naczyń płodowych,
rozwój łożyska.

Rozwój w 6. tygodniu ciąży

Długość zarodka: 5-6 mm

Najważniejsze zmiany:

zaczyna kształtować się głowa,
rozwijają się bruzdy, z których powstaną oczy, nos i uszy,
zaczyna bić serce dziecka z częstotliwością 115 uderzeń na minutę.

Rozwój w 7. tygodniu ciąży

Długość zarodka w 7. tygodniu ciąży: 10-12 mm

Najważniejsze zmiany:

intensywny rozwój układu nerwowego,
wykształcenie się przodomózgowia, śródmózgowia i tyłomózgowia,
pojawienie się zalążków warg,
formowanie się szyi,
rozwój narządów płciowych,
pojawiają się pierwsze ruchy spontaniczne zarodka.

Rozwój w 8. tygodniu ciąży

Długość: 15 mm

Waga: 1 gram

Najważniejsze zmiany w 8. tygodniu ciąży:

główka staje się wyraźnie większa od reszty ciała,
kształtują się nerwy czaszkowe (12 par),
rozwija się układ kostny,
rozwijają się stawy – kolanowy i łokciowy,
kształtują się palce na dłoniach i stopach (są jeszcze połączone cienką błoną).

Rozwój w 9. tygodniu ciąży

Długość: 16 mm

Waga w 9. tygodniu ciąży: 2 gramy

Najważniejsze zmiany:

dziecko wykonuje ruchy rękami i nogami,
pojawiają się powieki,
intensywnie rozwija się szkielet i mięśnie,
u zarodków żeńskich pojawiają się jajniki,
serce bije z częstotliwością 160 uderzeń na minutę.

Rozwój w 10. tygodniu ciąży

Długość: 30 mm

Waga: 3 gramy

Najważniejsze zmiany:

w 10. tygodniu ciąży kończy się okres zarodkowy,
łożysko zaczyna produkować hormony ciążowe,
rozwija się układ pokarmowy,
nerki zaczynają produkować mocz,
pojawiają się pierwsze zalążki zębów,
oczy zaczynają przesuwać się z boku głowy na swoje właściwe miejsce,
u zarodków męskich rozwijają się jądra,
dziecko potrafi obracać główkę.

Jak rozwija się płód w 11. tygodniu ciąży?

Długość: 4-6 cm

Waga: 8 gramów

Najważniejsze zmiany:

w 11. tygodniu ciąży zaczyna się okres płodowy,
płód zaczyna przypominać człowieka: można wyraźnie zobaczyć główkę, szyję oraz kończyny dolne i górne,
pojawiają się zawiązki paznokci,
zaczynają tworzyć się więzadła głosowe,
pojawia się odruch ssania,
zewnętrzne narządy płciowe różnicują się na męskie i żeńskie,
płód potrafi chwytać pępowinę palcami.