Ciąża to czas, gdy kobieta w sposób szczególny dba o siebie, ale i obserwuje, jak zmienia się jej ciało, a organizm reaguje w inny niż zawsze sposób na bodźcie z zewnątrz. Czasem reakcje te oraz zmiany interpretuje jako znak… Pytanie – czego? Czy ładna cera w ciąży wróży chłopca, a zgaga zapowiada obfite owłosienie u noworodka? Rozprawiamy się z mitami na temat ciąży oraz tłumaczymy, dlaczego nie należy w nie wierzyć oraz które z “przesądów” są jednak prawdą.
Pewnie nieraz słyszałyście tezę, że skoro ładnie wyglądacie w ciąży, to będzie chłopiec, ponieważ dziewczynka odbiera urodę mamie, czy jeśli masz zgagę, to znaczy, że dziecko urodzi się owłosione. Ile jest w tym prawdy, a ile ludowego zabobonu powielanego przez kolejne pokolenia, pytamy specjalistę. Zobaczcie, co z tego wynikło…
MIT: Podczas karmienia piersią nie można zajść w ciążę
Po porodzie płodność kobiety hamuje prolaktyna – hormon wydzielany przez przysadkę mózgową. Jest ona odpowiedzialna m.in. za produkcję mleka w gruczołach sutkowych. Wysokie stężenie prolaktyny po urodzeniu dziecka blokuje wydzielanie dwóch ważnych hormonów, odpowiedzialnych za pojawianie się owulacji: FSH i LH. Stąd też nadmiar prolaktyny może powodować, że jajeczkowanie nie wystąpi.
Stężenie tego hormonu jest ściśle powiązane z laktacją – najwyższy jego poziom obserwujemy między 1, a 3 miesiącem karmienia dziecka. Gigantyczny wzrost obserwujemy natomiast podczas ssania piersi przez dziecko. W związku z tym, jeśli kobieta nie karmi dziecka naturalnie lub stosuje karmienie mieszane (piersią i butelką), poziom prolaktyny spada. Z tego powodu płodność może wrócić już w około czwartym tygodniu od porodu, a tym samym od tego momentu kobieta może zajść w ciążę.
MIT: Jedzenie truskawek w ciąży, może spowodować powstanie u dziecka tzw. znamion truskawkowych
Truskawki, jak każde inne owoce, spożywane z umiarem, nie zaszkodzą matce oraz dziecku – pod warunkiem, że matka nie jest na nie uczulona. Wtedy rzeczywiście powinna zrezygnować z nich przez cały okres ciąży, by uniknąć przykrych dolegliwości alergicznych. Mitem są znamiona truskawkowe, wywoływane rzekomo przez te owoce. W każdym przypadku warto jednak poradzić się lekarza prowadzącego ciążę i ustalić z nim, z których produktów ewentualnie powinna zrezygnować ciężarna.
MIT: Podczas miesiączki nie można zajść w ciążę
Pomimo, że prawdopodobieństwo zajścia w ciążę podczas miesiączki jest niewielkie, nie należy wykluczać takiej możliwości. Zazwyczaj krwawienie występuje na początku cyklu, w przypadku zaburzeń występować mogą jednak krwawienia śródcykliczne lub plamienia, które niektóre kobiety mylą z menstruacją.
Zdarza się, że cykl ulega skróceniu lub wydłużeniu, co bezpośrednio wpływa na przesunięcie owulacji. W takiej sytuacji trudno określić moment jajeczkowania. Dodatkowo, plemniki są w stanie przetrwać w drogach rodnych kobiety nawet 3-5 dni. Zakładając sytuację, że owulacja z jakiegoś powodu wystąpi w innym niż spodziewany momencie, możliwe jest, że plemniki, które przetrwały w drogach rodnych kobiety, dotrą do uwolnionej komórki jajowej i nastąpi zapłodnienie.
W związku z tym pary, które decydują się na współżycie podczas miesiączki i nie planują potomstwa, powinny pomyśleć o dodatkowym zabezpieczeniu (np. prezerwatywie, która dodatkowo chroni przed infekcjami).
MIT: Stosunek przerywany gwarantuje pełną antykoncepcję
Stosunek przerywany nie chroni całkowicie przed zajściem w ciążę. Po pierwsze, wymaga od partnera refleksu i samokontroli, by nie dopuścić do wytrysku i w porę się wycofać. Po drugie, jeśli nasienie znajdzie się w okolicy pochwy istnieje ryzyko, że plemniki przedostaną się do dróg rodnych.
MIT: Jeżeli od razu po stosunku kobieta weźmie gorącą kąpiel, to nie zajdzie w ciążę
Nie tylko gorąca kąpiel, ale żadna inna metoda, która ma na celu wypłukanie nasienia z pochwy, nie jest skuteczna. Należy pamiętać, że zaraz po wytrysku plemniki wędrują w stronę macicy. Już po kilku minutach od ejakulacji zdolne do zapłodnienia męskie komórki rozrodcze docierają więc do jajowodów.
MIT: Kobiety noszące w brzuszku chłopców ładnieją, a te noszące dziewczynki brzydną
To bardzo powszechny wśród przyszłych mam mit. Prawdą jest, że każda kobieta w ciąży może reagować na swój stan inaczej, a jej samopoczucie, wygląd i zdrowie są uzależnione od czynników indywidualnych. Nie ma to jednak żadnego związku z płcią dziecka.
MIT: Jeśli kobieta ma zgagę w ciąży, to znaczy, że dziecko urodzi się owłosione
Rzeczywiście znaczna część ciężarnych skarży się na doskwierającą zgagę, jednak nie ma ona żadnego związku z ilością włosów u dziecka. Jest ona skutkiem zmian hormonalnych, które zachodzą w organizmie przyszłej mamy. Największy wpływ na tę dolegliwość ma wysokie stężenie progesteronu, który wpływa na rozluźnienie zwieracza przełyku.
MIT: Jeśli brzuch w ciąży jest owalny, to znaczy że będzie dziewczynka, jeśli spiczasty – będzie chłopiec
Z medycznego punktu widzenia, na kształt brzucha wpływa wiele czynników, takich jak budowa fizyczna kobiety, ułożenie dziecka, a nawet aktywność fizyczna podczas ciąży. Często brzuch kobiet, które przed ciążą były aktywne fizycznie, jest zgrabniejszy, niż u osób, które prowadziły siedzący tryb życia, jednak nie jest to regułą. Zdecydowanie największy wpływ na kształt brzucha ma jednak ułożenie dziecka oraz jego aktywność w łonie matki. Rozpoznawanie płci dziecka na podstawie wyglądu matki jest więc co najwyżej utrwaloną przez tradycję rozrywką.
MIT: Wypicie lampki czerwonego wina w ciąży nie zaszkodzi dziecku
Nawet najmniejsza dawka alkoholu, niezależnie od tego, czy będzie to wino, piwo czy inny trunek, może negatywnie wpłynąć na rozwój dziecka w łonie matki. Im większa dawka alkoholu, tym większe ryzyko poważnego uszkodzenia płodu. Ponieważ bardzo trudno jest określić bezpieczną dawkę alkoholu, warto w tym okresie zachować całkowitą abstynencję.
PRAWDA: Farbowanie włosów w ciąży może zaszkodzić dziecku
Pomimo że trudno jest jednoznacznie potwierdzić szkodliwy wpływ farb do włosów na dziecko w łonie matki, nie można też w 100% zweryfikować, czy takiego oddziaływania nie ma. Warto więc „dmuchać na zimne” i zachować zdrowy rozsądek. Najczęściej zaleca się, by powstrzymać się przed tego rodzaju zabiegami, szczególnie w pierwszym trymestrze ciąży, a w późniejszym okresie ograniczyć je do minimum.
PRAWDA: W ciąży należy unikać jedzenia serów pleśniowych
Nie wszystkie sery pleśniowe stanowią zagrożenie dla ciąży. Najbardziej niebezpieczne są produkty odzwierzęce, wytwarzane z surowego, niepasteryzowanego mleka. Mogą one zawierać groźne dla płodu bakterie. Wybierając sery pleśniowe warto więc pamiętać, by kupować te przygotowane z mleka pasteryzowanego. Jak z każdym produktem, tak z serami pleśniowymi warto zachować umiar i nie spożywać ich zbyt często.
PRAWDA: W ciąży nie wolno nosić telefonu komórkowego koło brzucha
Przede wszystkim warto zachować zdrowy rozsądek. Ponieważ niektóre badania wskazują, że promieniowanie emitowane przez urządzenia elektroniczne może mieć negatywny wpływ na zdrowie dziecka, warto przestrzegać kilku podstawowych zasad. Przyszłym mamom zaleca się ograniczenie długich rozmów telefonicznych, trzymanie telefonów komórkowych oraz laptopów z dala od brzucha czy zaopatrzenie się w podstawkę pod komputer przenośny.
MIT: W ciąży wolno się opalać
W tej kwestii warto porozmawiać z lekarzem prowadzącym ciążę i upewnić się, że nie widzi on przeciwwskazań do opalania. Nadmiar promieni słonecznych nie jest wskazany nikomu, jednak kobiety ciężarne w szczególny sposób powinny się ich wystrzegać. Przede wszystkim skóra ciężarnej, z uwagi na zmiany w gospodarce hormonalnej, jest bardziej wrażliwa na promieniowanie, a co za tym idzie skłonna do powstawania nieestetycznych przebarwień czy znamion barwnikowych.
Dodatkowo, przegrzanie organizmu niekorzystnie wpływa na płód i zagraża np. krwawieniem z dróg rodnych, warto więc unikać zbyt długiego przebywania w wysokich temperaturach. Gorące powietrze sprawia również, że naczynia krwionośne ulegają rozszerzeniu, a w przypadku ciężarnych może pojawić się opuchlizna dłoni czy stóp.
Kobiety spodziewające się dziecka powinny unikać długotrwałego przebywania na słońcu, a w przypadku styczności ze słońcem stosować kremy z wysokim filtrem. Ważne również, by pamiętały o nakryciu głowy, przewiewnym ubraniu oraz częstym nawadnianiu organizmu. W zaawansowanej ciąży zdecydowanie odradza się opalanie na kocu w pełnym słońcu – lepiej sprawdzą się spacery czy leżakowanie w cieniu.
MIT: Kiedy w ciąży kobieta ma ochotę na słodycze, to znaczy, że urodzi się dziewczynka, a kiedy na śledzie, to będzie chłopiec
Stwierdzenie, że zachcianki w ciąży dają nam wiedzę o płci dziecka to powielany mit, który nie ma nic wspólnego z rzeczywistością. Nawyki żywieniowe i smak w ciągu 9 miesięcy ciąży zmieniają się i często różnią od tych, jakie kobieta miała wcześniej. Jest to jednak związane ze zwiększonym zapotrzebowaniem organizmu na różne substancje odżywcze, które pojawia się w kontekście rozwoju malucha.
PRAWDA: W ciąży nie wolno grzebać w ziemi
Rzeczywiście przyszłe mamy powinny pamiętać, by unikać bezpośredniej styczności z ziemią, która może być siedliskiem różnych bakterii. W taki sposób łatwo zarazić się np. toksoplazmozą (pierwotniak Toxoplasma gondii może występować np. w kocich odchodach), która jest bardzo niebezpieczna dla zdrowia dziecka. Kobiety spodziewające się dziecka powinny więc wszystkie czynności związane z pielęgnacją ogrodu czy roślin na balkonie wykonywać w rękawiczkach ochronnych.
Konsultacja medyczna: dr Katarzyna Pietuch, ginekolog-położnik z Kliniki INVICTA w Warszawie.
PRZECZYTAJ TAKŻE:
Seks w ciąży. Czy jest bezpieczny dla dziecka i każdej ciężarnej?
Dodaj komentarz