40% trzylatków ma próchnicę – jak dbać o zęby dzieci?

Wraz z wiekiem dziecka rośnie częstotliwość występowania próchnicy. Chore zęby ma 40% trzylatków i aż 90% pierwszoklasistów. Te dane zostały przygotowane na podstawie akcji „Zęby na 6!”, która propaguje odpowiednie praktyki higieniczne jamy ustnej u dzieci. Co robić, aby zęby dziecka były jak najdłużej zdrowe i udało się zaszczepić w maluchu dobre nawyki zdrowotne?

Jaki jest stan zębów polskich dzieci?

Marka Oral-B, w ramach akcji „Zęby na 6!“, we współpracy z Polskim Towarzystwem Stomatologii Dziecięcej, przygotowała specjalny raport zawierający rekomendacje i komentarze ekspertów, odnoszące się do najnowszych badań dotyczących zdrowia jamy ustnej wśród dzieci w Polsce.  

Wnioski płynące z raportu są następujące:

• 41,1% 3-latków ma próchnicę,
• 76,8% 5-latków ma próchnicę,
• 81,6% 6-latków ma próchnicę,
• 89,4% 7-latków ma próchnicę,
• 93,2% 18-latków ma próchnicę*
• w Polsce nie udało się zmniejszyć zapadalności na próchnicę zębów u dzieci pomimo zaleceń WHO na poszczególne lata, które mają na celu obniżenie frekwencji próchnicy wśród dzieci 6-letnich,
• większość rodziców dobrze lub bardzo dobrze ocenia stan swojej wiedzy na temat higieny ustnej.

Główne przyczyny próchnicy u dzieci

Za główne przyczyny próchnicy zębów dzieci i młodzieży eksperci uznają antyzdrowotne zachowania dotyczące zdrowia jamy ustnej, takie jak zaniedbania higieniczne m.in. nieprawidłowe praktyki higieniczne, niewystarczająca częstotliwość oczyszczania zębów i niestosowanie nici dentystycznej oraz nieprawidłowy sposób odżywiania.

Na zły stan zdrowia jamy ustnej ogromny wpływ ma również zbyt późne odbywanie pierwszej wizyty u dentysty (zwykle między 2. a 4. rokiem życia).  Jak wynika z raportu „Zęby na 6!“, badanie Ogólnopolskiego Monitoringu Stanu Zdrowia Jamy Ustnej i Jego Uwarunkowań wykazało, że jedynie 4,6% odbyło wizytę stomatologiczną w zalecanym wieku.

Przeczytaj także: Ospa wietrzna – objawy, leczenie, powikłania, szczepienie

Bitwa o mycie zębów

„Gdy wnikliwiej przyjrzymy się badaniom okazuje się, że dla niemal 60% rodziców namówienie dziecka do mycia zębów wiąże się jednak z dużym wysiłkiem. Rodzice zdają się mieć niewielki repertuar zachęt, wśród których wymieniają wspólne mycie, wybór szczoteczki, czy po prostu zwykłe przypomnienie. Oczywiście dla starszych dzieci najlepszą motywacją staje się wizualne konsekwencje niemycia zębów lub wizyta u dentysty. Raczej nie wspomina się o nauce mycia zębów w atmosferze zabawy, bajek czy wspólnych rytuałów wokół tej czynności. Gdzie podziały się naklejki, chmurki, piosenki, czy chociażby w przypadku starszego dziecka, aplikacja na telefon? Z pomocą przychodzą też najbardziej nowoczesne szczoteczki, które absorbują uwagę dziecka i motywują do dłuższego mycia“ – komentuje Małgorzata Ohme, psycholog dziecięcy

Mycie zębów należy wprowadzić już w okresie niemowlęctwa… nawet, gdy zębów brak. Wtedy powinno się przemywać dziąsła i jamę ustną dziecka.

Jak dbać o zęby dzieci?

Zadaniem rodzica jest dobranie szczoteczki, której wielkość główki będzie odpowiednia dla buzi dziecka. Dentyści zalecają korzystanie ze szczoteczek z miękkimi włóknami ze względu na to, że umożliwiają one łagodną pielęgnację dziąseł. Dzieci mogą mieć niedostatecznie rozwinięte zdolności manualne oraz problemy z czyszczeniem wszystkich powierzchni jamy ustnej, dlatego zaleca się, aby dzieci powyżej trzeciego roku życia, korzystały ze szczoteczek elektrycznych, które są bardzo skuteczne w usuwaniu płytki bakteryjnej.

Wyniki badań potwierdzają, że szczoteczki elektryczne dla dzieci usuwają znacznie więcej płytki bakteryjnej ze wszystkich obszarów jamy ustnej niż zwykła, manualna, dziecięca szczoteczka do zębów.

„Szczoteczki elektryczne mogą być używane już od 3. roku życia i są całkowicie bezpieczne. Pozwalają one wprowadzić dobre nawyki higieny jamy ustnej nie tylko poprzez zabawę i rozrywkę, ale również dzięki zaawansowanym narzędziom, takim jak m.in. funkcja kontroli nacisku. Ponadto, najlepsze szczoteczki elektryczne dla dzieci na rynku, takie jak Oral-B, mają specjalne, miękkie włókna, które delikatnie czyszczą dziąsła, a ich mniejsza główka o specyficznym okrągłym kształcie, pozwala na dokładne oczyszczenie każdego zęba. Nowe szczoteczki Oral-B D100 Kids posiadają również 2 tryby szczotkowania: tryb codzienny oraz tryb delikatnego czyszczenia zaprojektowany specjalnie, aby chronić dziecięce zęby i dziąsła.” – mówi dr n. med. lek. dent. Beata Golan, Dyrektor ds. Naukowych Instytutu Blend-a-med Oral-B.

Warto również pamiętać o nakładaniu odpowiedniej ilości pasty do zębów. Na przykład w przypadku szczoteczki elektrycznej przeznaczonej dla dzieci w wieku 3-5 lat ilość pasty powinna odpowiadać wielkości ziarnka groszku.

Zdrowe zęby dziecka – kilka rad na koniec

• Mycie zębów należy rozpocząć już wtedy… gdy dziecka nie ma jeszcze zębów. Niemowlak powinien mieć przecierane dziąsła i jamę ustną gazą zwilżoną wodą. Można posłużyć się także specjalną nakładką na palec dorosłego – zakończona delikatnymi silikonowymi włoskami skutecznie usuwa resztki mleka z jamy ustnej.
• Rodzice powinni pamiętać, że nie należy oblizywać łyżeczki dziecka oraz smoczka, który upadł – to najprostszy sposób na przeniesienie próchnicy dorosłego na dziecko.
• Dobrze jest wprowadzić nawyk picia wody zamiast słodkich napojów, soczków itp. Cukier i sztuczne barwniki osłabiają szkliwo i zwiększają ryzyko wystąpienia próchnicy.
• Dziecko powinno w odpowiednim momencie rozpocząć spożywanie stałych pokarmów. Zbyt długie podawanie maluchowi papek i przecierów spowodować może wady zgryzu, który później trudno się pozbyć.
• Nie należy straszyć dziecka wizytą u dentysty. Rodzic powinien wytłumaczyć, na czym polega wizyta u stomatologa i oswoić potencjalny strach dziecka. Nie warto także kłamać, że nie będzie bolało. Mimo środków łagodzących, zazwyczaj zabiegi stomatologiczne są odczuwalne, więc nie ma sensu zatajać tego przed maluchem i narażać go na rozczarowanie.

*dane za rok 2016, 2017, 2018

Na podstawie: Materiałów prasowych Oral B

POLECAMY TAKŻE:

„Dziecko nie powie, że źle widzi…” Wady wzroku u dzieci – objawy, przyczyny, wybór okularów

Agnieszka Woźniak

Polonistka, redaktorka i korektorka językowa. Specjalizuje się w artykułach z obszarów tematycznych: Ciąża, Dziecko, Pielęgnacja Dziecka, Rozwój Dziecka, a także Starania o ciążę, Niepłodność. Od 10 lat tworzy materiały edukacyjne do internetu. Pisała m.in. dla serwisów Rankomat.pl, Allegro.pl, 2Drink.pl, Naoko-store.pl, Skincarelovers.pl, Szafawpigulce.pl. Kontakt: agnieszka.banasiak@brubenpolska.pl