Nawał pokarmu – gwałtowny napływ mleka do piersi, który jest związany ze wzrostem stężenia prolaktyny w organizmie kobiety. Jest to zjawisko fizjologiczne świadczące o prawidłowym rozwoju laktacji. Niekiedy nawał pokarmu powoduje dyskomfort, dlatego należy wiedzieć, jak sobie z nim radzić.
Czym jest nawał pokarmu?
Nawał pokarmu to określenie na fizjologiczny stan, w czasie którego ma miejsce nagły napływ mleka w piersiach. Pokarmu jest zdecydowanie więcej, niż wymagają tego potrzeby noworodka. Dla wielu mam jest to dość trudny moment, jednak świadczy on o prawidłowym rozwoju laktacji.
Istotne jest, szczególnie dla kobiet, które zostaną mamami po raz pierwszy, kiedy pojawia się nawał pokarmu. Zazwyczaj ma to miejsce między 2. a 5. dniem od porodu. Stan ten trwa 2-3 dni. Po tym czasie mija nieprzyjemne uczucie wypełnienia piersi.
Objawy nawału pokarmu to:
- ciężkie, nabrzmiałe, twarde i mocno wypełnione piersi,
- samoistne wypływanie mleka z piersi,
- napięta skóra na piersiach,
- dyskomfort i tkliwość piersi,
- rozszerzenie naczyń krwionośnych na piersiach,
- trudności z uchwyceniem brodawki przez dziecko.
W trakcie nawału pokarmu ilość produkowanego mleka wzrasta z około 100 mililitrów nawet na 750 mililitrów. Warto pamiętać, że stan ten nie jest wskazaniem do zaprzestania karmienia piersią.
Polecamy: Karmienie piersią dla początkujących – wszystko, co młoda mama powinna wiedzieć
Przyczyny nawału pokarmu
Przyczyny nawału pokarmu to zmiany stężenia hormonów. Po porodzie dochodzi do obniżenia poziomu progesteronu w organizmie kobiety, natomiast zwiększa się ilość prolaktyny (jej produkcję stymuluje ssanie brodawek). Ponadto w tym czasie pokarm mamy zmienia swój skład: pojawiają się w nim tłuszcze i laktoza, zwiększa się kaloryczność, natomiast maleje w nim ilość białek.
Zobacz: Nieefektywne karmienie piersią
Jak radzić sobie z nawałem pokarmu?
Nawał pokarmu może być bardzo nieprzyjemny. Ponadto duża ilość mleka może być przyczyną przepełnienia przewodów mlecznych. Jednak istnieje kilka sposobów na łagodzenie dolegliwości. W razie potrzeby można zapytać położną lub doradcę laktacyjnego o to, jak radzić sobie z nawałem pokarmu.
Odciąganie pokarmu
W nawale pokarmu niezbędne może być odciąganie pokarmu laktatorem. Warto jednak pamiętać, że należy robić to wyłącznie do momentu poczucia ulgi, a nie do całkowitego opróżnienia piersi. W przeciwnym razie efekt będzie odwrotny do zamierzonego – zwiększy się ilość pokarmu. Odciąganie mleka powinno odbywać się przed karmieniem, dzięki czemu dziecku łatwiej będzie chwycić brodawkę.
Polecamy: Odciąganie pokarmu – jak robić to prawidłowo?
Masaż piersi
Aby poczuć ulgę w nawale pokarmu można wykonać masaż piersi. W tym przypadku rozumie się przez niego bardzo delikatne głaskanie piersi okrężnymi ruchami. Ugniatanie lub gwałtowne ruchy mogą spowodować uszkodzenie kanalików mlecznych, co może zakończyć się bólem, a nawet powstaniem ropnia.
Zimne okłady
Podczas nawału pokarmu można zastosować zimne okłady w formie pieluszki nasączonej wodą, kostek lodu zawiniętych w ręcznik lub liści kapusty (przechowywanych w lodówce i roztłuczonych tłuczkiem). Zimne okłady na nawał pokarmu należy przykładać do piersi po zakończeniu karmienia i trzymać je przez kilkanaście minut.
Natomiast przed karmieniem polecane są ciepłe okłady. Można w tym celu wykorzystać podgrzaną w mikrofalówce pieluszkę lub poduszkę wypełnioną pestkami wiśni. Pomoże także ciepły prysznic. Okład należy trzymać nie dłużej niż 4-5 minut.
Przystawianie dziecka do piersi
Podczas nawału pokarmu należy często przystawiać dziecko do piersi. Karmienie powinno odbywać się “na żądanie”, czyli według potrzeb malucha. Kobieta powinna zrobić to także wtedy, gdy poczuje, że jej piersi wymagają opróżnienia. W czasie nawału pokarmu mama może mieć wrażenie, że nie robi nic poza karmieniem dziecka, co może być nieco męczące. Dlatego warto wypróbowywać różne pozycje oraz wszelkiego rodzaju poduszki i podpórki, które pozwolą odciążyć kręgosłup.
Częste przystawianie dziecka do piersi podczas nawału pokarmu jest jedynym sposobem na ustabilizowanie laktacji. W kolejnych miesiącach produkcja mleka będzie zależała wyłącznie od potrzeb malucha.
Napar z szałwii
Napar z szałwii jest stosowany przez kobiety, aby zatrzymać laktację. Dlatego kobieta, która próbuje poradzić sobie z nawałem pokarmu może spróbować pić niewielką ilość szałwii przez 2-3 dni. Mimo, że jest to popularny sposób, warto przed jego zastosowaniem skonsultować się z doradcą laktacyjnym, lekarzem lub położną.
Powikłania nawału pokarmu
Nawał pokarmu jest stanem fizjologicznym, który nie jest niebezpieczny dla zdrowia kobiety. Zdarza się jednak, że z powodu nieprawidłowego postępowania (np. odciągania mleka laktatorem do końca, rzadkie przystawianie dziecka do piersi lub mocne masaże) dochodzi do przepełnienia pęcherzyków mlecznych i zatkania kanalików, co może być bardzo bolesne i znacznie utrudniać karmienie dziecka piersią. Częstym problemem jest także zastój pokarmu.
Polecamy: Grzybicze zapalenie piersi: ostry ból, spowodowany jednym składnikiem w diecie
