Zespół Ashermana – zaburzenie ginekologiczne, w którym wewnątrz jamy macicy powstają blizny i zrosty. Przyczyną ich powstania są uszkodzenia błony śluzowej spowodowane najczęściej nadmiernym łyżeczkowaniem jamy macicy. Przy zespole Ashermana może dojść nawet do całkowitego zamknięcia światła jamy macicy. Choroba często prowadzi do niepłodności.
Czym jest Zespół Ashermana?
Pierwszy raz o tej jednostce chorobowej wspomniał Heinrih Fritsch w 1894 roku. Dopiero w następnym stuleciu, w 1984 roku Joseph Asherman dokładnie ją przeanalizował i opisał – od jego nazwiska nazwano chorobę.
Zespół Ashermana to zespół objawów, jakie powstają w wyniku nieprawidłowego, zbyt intensywnego łyżeczkowania macicy. W wyniku tego zabiegu uszkodzona zostaje śluzówka macicy, a dokładnie podstawna warstwa endometrium, a w miejscach tych powstają blizny i zrosty.
Zrosty to nieprawidłowe, patologiczne, połączenia między narządami i tkankami.
Przy Zespole Ashermana może dojść nawet do zarośnięcia się trzonu macicy – w skrajnych przypadkach może to być nawet całkowite zarośnięcie.
Zespół Ashermana – przyczyny
Odpowiadając na pytanie, czym jest Zespół Ashermana, nie można pominąć aspektu łyżeczkowania macicy. Zabieg przeprowadza się w celach diagnostycznych lub leczniczych. Najczęściej wykonywany jest po poronieniu lub aborcji, ale nie tylko. Inne sytuacje, gdy potrzebne jest łyżeczkowanie macicy, to: krwawienia po menopauzie, cięcie cesarskie, niewłaściwe oddzielenie się łożyska podczas porodu, podejrzenie raka endometrium, bardzo obfite i długie menstruacje, choroba trofoblastyczna.
Zespół Ashermana: przyczyna tej dotkliwej w skutkach choroby leży w nieprawidłowo wykonanym zabiegu łyżeczkowania macicy. Na uszkodzonej warstwie endometrium powstają blizny i zrosty – czasem to pojedyncze zmiany, a w najgorszym przypadkach bliznami może być objęta cała błona macicy.
Warto wspomnieć, że powikłania rzadziej zdarzają się przy łyżeczkowaniu macicy diagnostycznym, a najczęściej przy łyżeczkowaniu koniecznym po poronieniu i aborcji.
Endometrium może być uszkodzone nie tylko w wyniku nadmiernego łyżeczkowania, ale również w następstwie operacji cięcia cesarskiego, gruźlicy narządu rodnego, usunięcia mięśniaków macicy, usunięcia polipów z jamy macicy, zakładaniu antykoncepcyjnej wkładki domacicznej.
Przeczytaj także: Blizna po cięciu cesarskim – fakty i mity
Zespół Ashermana – objawy
W przypadku zrostów powstałych na szyjce macicy, objawem może być zatrzymanie miesiączkowania – zwężony kanał szyjki macicy nie pozwala krwi menstruacyjnej wypłynąć na zewnątrz. Taki objaw Zespołu Ashermana może prowadzić do cofania się krwi miesięcznej do jajowodów i doprowadzić do rozwoju endometriozy (teoria transplantacji, czyli cofania się krwi menstruacyjnej, to jedna z hipotez na występowanie endometriozy).
Objawy Zespołu Ashermana to także zaburzenia miesiączkowania: cykle krótkie i skąpe, bardzo nieregularne albo całkowite zatrzymanie się menstruacji. Jedna z konsekwencji Zespołu Ashermana może być także niepłodność.
Zespół Ashermana a niepłodność
Brak regularnych miesiączek i cofanie się krwi menstruacyjnej są przyczyną trudności z zajściem w ciążę. Gdy blizny powstają na ujściach jajowodów to komórka jajowa nie ma jak się przedostać i zapłodnienie jest niemożliwe.
Pacjentki z Zespołem Ashermana mają problem nie tylko z zajściem w ciążę, ale także z jej utrzymaniem. W ciąży są narażone na ryzyko różnorakich powikłań: niewydolność szyjkowo-cieśniową, wrastanie łożyska w ścianę macicy, łożysko przodujące oraz poronienia (często przypadłością są poronienia nawykowe).
Zrosty wewnątrzmaciczne mają duży wpływ na płodność, zajście w ciążę jest nierzadko utrudnione, kobietę może dotykać czasowa niepłodność. Zespół Ashermana nie wyklucza jednak naturalnego zajścia w ciążę – wszystko zależy od ilości zrostów i ich umiejscowienia.
Zespół Ashermana – diagnostyka
Zrosty w jamie macicy najlepiej diagnozuje się poprzez zabieg histeroskopii diagnostycznej. Lekarz wprowadza do macicy wziernik z kamerą, a na ekranie może śledzić obraz z kamery. Jest w stanie określić, czy na endometrium występują zrosty, blizny, polipy, mięśniaki lub inne zmiany przerostowe w błonie macicy.
Inną metodą pozwalającą zdiagnozować Zespół Ashermana jest histerosalpinogram (HSG) – to badanie radiologiczne, które pokazuje stan macicy i jajowodów.
Badanie USG nie jest w stanie miarodajnie wykryć zrostów wewnątrzmacicznych.
Zespół Ashermana – leczenie
Zalecane leczenie Zespołu Ashermana polega na wykonaniu histeroskopii operacyjnej. Do wnętrza macicy lekarz wprowadza – oprócz wziernika z kamerą – także mikronarzędzia, za pomocą których zostają usunięte zmiany chorobowe. Konieczne jest także podanie laków przeciwzakrzepowych, przeciwzrostowych oraz osłony antybiotykowej.
Niestety, zabieg histeroskopii operacyjnej nie zawsze jest wystarczający, aby uporać się z chorobą. Zrosty mogą ponownie narastać i konieczne jest wykonanie kolejnego zabiegu.
POLECAMY TAKŻE:
