Bezdech u dziecka to zatrzymanie przepływu powietrza przez drogi oddechowe, które trwa co najmniej 15 sekund. Tym bardziej niepokojące i groźne, że dzieci niejednokrotnie nie przebudzają się podczas bezdechu. Jak rozpoznać bezdech? Co robić, gdy zaobserwujemy bezdech u dziecka?
Co to jest bezdech?
O bezdechu mówimy, gdy przepływ powietrza przez drogi oddechowe ustaje na dłużej niż 20 sekund. Każdej osobie, także dorosłej, mogą zdarzyć się epizody bezdechu – trwają krócej niż 15 sekund, nie towarzyszą im żadne dodatkowe objawy i nie wymagają interwencji medycznej. Sytuacja staje się poważna, gdy bezdech u dziecka trwa 20 sekund lub więcej, a także gdy dodatkowo pojawia się spadek saturacji oraz zwolniona praca serca.
PAMIĘTAJ! Krótki i występujący sporadycznie bezdech może zdarzyć się także u zdrowych niemowląt urodzonych o czasie. Jest wynikiem niedojrzałości organizmu.
Bezdech występuje nawet u 10-14% noworodków urodzonych przed czasem (mowa o przedziale 30-31 tydzień ciąży). Częstotliwość występowania bezdechów wzrasta wraz z niedojrzałością organizmu dziecka. U skrajnych wcześniaków występują niemal bez wyjątków. W przypadku dzieci urodzonych o czasie częstotliwość występowania to ok. 1 na 100 dzieci.
Wcześniactwo to jedna z częściej występujących przyczyn pojawiania się bezdechu.
Inne przyczyny bezdechu to m.in.: przerośnięty trzeci migdał, choroby i infekcje układu oddechowego, wydzielina zalegająca w nosie, spanie na brzuchu, duże zmiany temperatury otoczenia, zbyt miękki materac. Bezdech pojawia si ę także u dzieci z nadwagą i Zespołem Downa.
Bezdech – objawy
Bezdech u dziecka nie jest łatwy do zauważenia, może się zdawać że maluch spokojnie śpi, tymczasem jego klatka piersiowa nie będzie się unosić. Brak oddechu trwający 5-10 sekund dość często pojawia się u noworodków i niemowląt. Jeśli dziecko nie oddycha co najmniej 20 sekund lub krócej, ale do tego zwalnia się praca serca, następuje obniżenie saturacji krwi tlenem to stan ten nazywa się bezdechem i może mieć bardzo poważne konsekwencje.
Inne objawy bezdechu to:
- chrapanie – u noworodków i niemowląt chrapanie co do zasady nie powinno występować. Jeśli rodzic usłyszy pochrapywanie u tak małego dziecka, należy zachować wzmożoną czujność i najlepiej zaopatrzyć się w monitor oddechu,
- zasypianie w nienaturalnych pozycjach,
- trudności z nabieraniem powietrza w usta,
- oddychanie przez usta,
- zmiana barwy skóry głowy,
- gwałtowne zasinienie,
- opuchlizna błon śluzowych
- senność i zmęczenie w ciągu dnia.
Każdy z powyższych objawów wymaga wyjątkowej czujności i konsultacji z lekarzem.
Rodzaje bezdechu u dziecka
1. Bezdech obturacyjny – jest to najpowszechniej występująca u dzieci forma bezdechu. Następuje w wyniku zapadania się i zwężania górnych dróg oddechowych. Najczęstszym powodem są przerośnięte migdałki gardłowe lub podniebienne. Inne anatomiczne przyczyny to m.in. zwężanie przewodów nosowych, sezonowy lub całoroczny nieżyt nosa, ciało obce luk krwiak w nosie, polipy nosa, przerost języka, Zespół Downa, Zespół Cruzon, Zespół Aperta, urazy twarzoczaszki.
2. Bezdech centralny – powodem występowania jest nieprawidłowa czynność ośrodka oddechowego w mózgu dziecka i uszkodzone struktury w jego obrębie. Spotykany głównie u noworodków, najczęściej u wcześniaków.
3. Bezdech mieszany – mówimy o nim, gdy łączą się dysfunkcje górnych dróg oddechowych wraz z nieprawidłowym działaniem ośrodka oddychania w mózgu.
Bezdech u niemowlęcia może mieć różnorodne konsekwencje a zagrożenia z niego wynikające są uzależnione od formy i rodzaju bezdechu. W skrajnych przypadkach może dojść do zatrzymania akcji serca i śmierci.
Przeczytaj także: Fazy snu niemowląt, czyli dlaczego tak trudno odłożyć dziecko do łóżeczka
Jak postępować w przypadku bezdechu?
Przede wszystkim warto pamiętać, że noworodki i małe niemowlęta oddychają dość nieregularnie, więc nagła zmiana tempa oddechu jest raczej naturalna.
Jeśli jednak rodzic zauważy oznaki bezdechu, powinien wziąć dziecko na ręce, dmuchnąć mu delikatnie w twarz, pogłaskać po stopach lub dotknąć pleców – chodzi o kontakt dotykowy i stymulację z nim związaną. Dobrze też złapać malucha w ten sposób, aby głowa była skierowana ku dołowi, jednocześnie delikatnie poklepując plecy. W wielu przypadkach pomocna będzie już sama zmiana pozycji. Wcześniej trzeba się upewnić, czy nic nie blokuje dróg oddechowych dziecka, np. ciało obce.
W sytuacji, gdy mimo wszystko bezdech nadal się utrzymuje, koniecznie należy wezwać pogotowie, a do jego przyjazdu wykonywać sztuczne oddychanie: najpierw 5 wdechów ratowniczych, które obejmować będą i nos, i usta dziecka. Następnie przechodzimy do uciskania klatki piersiowej na wysokości mostka – masaż serca wykonuje się opuszkami palców, a nie całą dłonią!
Więcej o pierwszej pomocy dla niemowląt znajdziesz TUTAJ.
Bezdech – diagnostyka, leczenie
Wystąpienie bezdechu u dziecka wymaga konsultacji u pediatry i laryngologa. W przypadku wcześniaków stosuje się odrębne postępowanie i tu konieczna będzie także wizyta u neonatologa.
Diagnostyka bezdechu polega na wykonaniu pełnego badania polisomnograficznego. Zgodnie z wytycznymi Amerykańskiego Towarzystwa Chorób Klatki Piersiowej w skład badania wchodzi EKG, rejestracja ruchów oddechowych, wysycenie krwi tętniczej tlenem, przepływy powietrza, wentylacja, analiza snu.
U noworodków i niemowląt bezdech najczęściej ustępuje w miarę dojrzewania układu nerwowego.
Kierunek leczenia bezdechu jest uzależniony od przyczyny jego występowania. W przypadku dzieci z nadwagą, pierwszym krokiem będzie zmniejszenie masy ciała. Przy najczęstszej przyczynie bezdechu, tj. przerośnięciu migdałka, rozwiązaniem jest adenotonsillotomia, czyli usunięcie migdałka gardłowego i podcięcie migdałków podniebiennych. Czasami konieczne jest także leczenie ortodontyczne lub chirurgiczne w obrębie nosa.
Źródła:
https://www.mp.pl/pacjent/objawy/75581,bezdech
http://www.czytelniamedyczna.pl/3030,bezdechy-u-dzieci-zjawisko-niepokojce1.html
https://journals.viamedica.pl/advances_in_respiratory_medicine/article/viewFile/27938/22752
http://79.96.4.182/images/chrapanie-dziecka-bezdechy-przerost-migdalkow.pdf
POLECAMY TAKŻE:
Twoje dziecko nie lubi łóżeczka? Zobacz, jak i gdzie powinno spać niemowlę
Dodaj komentarz